مادران در میان جوامع مختلف از جایگاه و منزلت بالایی برخوردار بوده و همه سعی دارند تا حق آنان را اداء و بر نقش مهم و تاثیر گذار مادران تاکید نمایند. به همین جهت ۲۴ جوزا به عنوان روز مادر نامگذاری شده است تا تجلیل و تکریمی باشد از زحمات بی دریغ و فداکاری مادران، گرچه با این دست اقدامات نمیتوان حتی اندکی از زحمات و فداکاری آنان را جبران نمود.
هر چند همه ادیان الهی مقام ارزشمندی برای مادر قایلند و به او احترام می گذارند، ولی اسلام بیش از دیگر مکاتب به این مسئله توجه نموده و به مادر عظمت بخشیده است. حقوقی را که اسلام برای مادران مشخص کرده، بسیار فراتر از حقوقی است که برای دیگران حتی پدر قایل شده است؛ چرا که مادر مربی انسان و در حقیقت پرورش دهنده جامعه است و اوست که می تواند فرد و جامعه را به سعادت برساند و یا به شقاوت و بدبختی بکشاند.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) در تبیین مقام مادر می فرماید: الجنّةُ تحتَ اقدامِ الامّهات؛ بهشت زیر پاهای مادران است.» این حدیث حاکی از این است که بدون رضایت مادر نمی توان به بهشت و نعمت های بهشتی دست یافت. اگر کسی بخواهد به درجات عالیه جنّت و رضوان نایل گردد، باید به مادر احترام بگذارد و به او خدمت کند. این همه ارج نهادن به مقام مادر شاید به خاطر زحماتی است که مادر متحمل می شود.
تحمل رنج و زحمت دوره بارداری و کودکی و تأمین نیازهای جسمی و روحی فرزند از مشکلات طاقت فرسایی است که مادر می تواند بپذیرد. طبیعی است که خداوند در قبال صبر و بردباری مادر، اجر و مزد بی پایان به او عنایت می کند.
قرآن کریم به رنج و زحمت مادر اشاره کرده می فرماید: «حملته امّه کرها و وضعته کرها و حمله و فصاله ثلاثون شهرا»؛ «مادرش او را با ناراحتی حمل می کند و با ناراحتی بر زمین میگذارد و مدت حمل و از شیر باز گرفتنش سی ماه است.»
با توجه به مقام مادر نزد خداوند و تاکید روایات بر احترام به وی مشخص است که همه وظیفه داریم با مادران سرزمینمان توجه ویژه نماییم. اما وضعیت جاری در افغانستان به نحوی است که زنان و مادران با مشکلات متعددی مواجه اند و متاسفانه روز به روز این گرفتاریها بیشتر میشود.
محرومیت مادران از حقوق ابتدایی و همچنین فقر و تنگدستی و فضای حاکم بر جامعه به نحوی است که مادران را به انزوا کشیده و موجب شده است تا به نحوی نه تنها حقوق شرعی آنان ادا نشود بلکه از بسیاری از حقوق اولیه خویش به عنوان یک عضو خانواده و جامعه، محروم شوند.
به عنوان مثال یکی از مشکلات بزرگی که بسیاری از مادران با آن روبرو هستند، مساله بی سرپرست بودن و فقدان پدر خانواده بر اثر جنگ و ناامنی است که این امر سبب شده تا زنان افغانستان، علاوه بر به دوش کشیدن بار مسئولیتهای خانه، مسئول تامین مخارج منزل نیز باشند و به نوعی تهیه نیازهای معیشتی خانواده و وظایف مردانه نیز به دوش آنان قرار بگیرد.
از سوی دیگر محرومیت زنان از اشتغال، نا امنی، عدم توجه حکومت به نیازهای مادران و مشکلات آنان، نبود امکانات بهداشتی و درمانی و مواردی از این قبیل، موجب شده تا زنان افغانستان با مشکلات بسیار زیادی در این زمینهها مواجه شوند.
بنابراین برای ارج نهادن به مقام مادر، علاوه بر اقداماتی همچون اختصاص روزی معین به نام مادران، توجه به حقوق زنان و مادران و برطرف کردن مشکلات آنان نیز باید روی دست گرفته شود تا در این صورت بتوانیم به مقام مادر و جایگاه وی احترام احترام گذاشته و شمهای از زحمات آنان را جبران نماییم.