به گزارش خبرگزاری معمار؛ کمیساری عالی پناهندگان سازمان ملل متحد اعلام کرده است که تنها در مدت کمتر از ده روز، بیش از ۲۴ هزار مهاجر افغان از پاکستان خارج شده‌اند. بر اساس این گزارش، این افراد از اول ماه اپریل سال روان تا اکنون خاک پاکستان را ترک کرده‌اند که در میان آن‌ها، حدود ۱۰ هزار و ۷۰۰ تن به‌گونه اجباری اخراج شده‌اند.
این اخراج‌ها در چارچوب مرحله دوم طرح دولت پاکستان برای بیرون‌ساختن مهاجرین صورت می‌گیرد؛ برنامه‌ای که از سال ۲۰۲۳ آغاز شده و تاکنون باعث اخراج حدود ۸۰۰ هزار مهاجر افغان شده است. بر بنیاد گزارش خبرگزاری فرانسه، اسلام‌آباد اکنون در صدد آن است که ۸۰۰ هزار مهاجر دیگر را نیز از کشور بیرون کند.
مهاجرین افغان در پاکستان از فشارهای فزاینده پولیس و نهادهای امنیتی شکایت دارند.
این در حالی است که در برخی از مناطق، حتی از بلندگوهای مساجد برای اعلان هشدار استفاده می‌شود. در شهر پشاور، پولیس به مهاجرین افغان هشدار داده است که مدت اقامت‌شان به پایان رسیده و باید کشور را ترک کنند.
همزمان، برخی صاحب‌خانه‌ها نیز تحت فشار قرار گرفته‌اند. فرحان احمد، باشنده اسلام‌آباد، می‌گوید: «دو پولیس آمدند خانه‌ام و گفتند اگر افغان‌ها در این‌جا زندگی می‌کنند، باید آن‌ها را بیرون کنیم.»
سازمان دیده‌بان حقوق بشر از رفتار «توهین‌آمیز و تحقیرکننده» مقامات پاکستانی انتقاد کرده و هشدار داده که برگشت اجباری افغان‌ها آنان را در معرض تهدید طالبان و فقر شدید قرار می‌دهد.
در سپتامبر ۲۰۲۳ نیز، صدها هزار افغان که مدارک قانونی نداشتند، در پی عملیات گسترده پولیس و تخریب خانه‌های‌شان، قبل از ضرب‌الاجل تعیین‌شده به سوی مرزها حرکت کردند.
موضع رسمی دولت پاکستان نیز همین است؛ آنان معتقدند طالبان از گروه‌های شورشی پاکستانی حمایت می‌کنند و این باعث افزایش خشونت در مناطق مرزی به‌ویژه ایالت خیبرپختونخوا شده است. مقامات می‌گویند دیگر توان میزبانی از این حجم جمعیت مهاجر را ندارند.
با آن‌که اسلام‌آباد این اقدام را امنیتی می‌داند، اما کارشناسان سیاسی باور دارند که روند اخراج‌ها رنگ و بوی سیاسی دارد. ملیحه لودی، سفیر پیشین پاکستان در سازمان ملل متحد، گفته است: «شیوه و زمان‌بندی این اخراج‌ها نشان می‌دهد که پاکستان در تلاش است تا بر طالبان فشار سیاسی وارد کند. این روند باید انسانی، تدریجی و بر اساس اصول داوطلبی می‌بود.»
ادامه اخراج مهاجرین افغان از پاکستان، نه‌تنها بحران انسانی بزرگی را در مرزهای افغانستان ایجاد کرده، بلکه به چالشی جدی در روابط سیاسی اسلام‌آباد و کابل تبدیل شده است. بی‌توجهی به اصول حقوق بشری و روش‌های تحقیرآمیز، نگرانی‌های جامعه جهانی را نیز برانگیخته است.
