به گزارش خبرگزاری معمار؛ جنگ اوکراین که در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ شروع شد، در حالی به پایان سومین سال خود رسیده که تحولات عمیقی در سیاست جهانی و روابط بینالملل بهجاگذاشته و همزمان با شنیدهشدن زمزمههای آتشبس احتمالی و آمدن دولت دونالد ترامپ جلوه جدیدی از این جنگ نمایان شده است.
با ورود جنگ اوکراین به سومین سال خود، تحلیلگران بر این باورند که این درگیری تأثیرات ماندگاری بر موازنه قدرت جهانی، روابط بینالملل و اقتصاد جهانی گذاشته است. این جنگ نهتنها ساختار امنیتی اروپا را تغییر داده، بلکه به تغییرات اساسی در سیاستهای انرژی، نظامی و اقتصادی کشورهای مختلف منجر شده است.
همزمان با سه سالگی جنگ اوکراین و روسیه گفتگوی تلفنی برخی رهبران اروپایی درباره اوکراین، رضایت وزارت دفاع اوکراین از توافق منابع معدنی با آمریکا، تاکید پنتاگون بر روی آوردن زلنسکی به مذاکرات صلح و درخواست رهبران اروپایی بر ادامه حمایت از کییف، از مهمترین رویدادها پیرامون جنگ هستند.
تلاش ماکرون و استارمر برای تغییر موضع ترامپ
روزنامه “تایمز” بامداد امروز، دوشنبه، به نقل از یک مقام آگاه گزارش داد که کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا و امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه، توافق کردهاند که اقدامات خود را برای تأثیرگذاری بر دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا هماهنگ کرده و او را ترغیب کنند تا مواضع خویش در قبال اوکراین و طرحش برای حلوفصل درگیری را اصلاح نماید.
بر اساس گفتههای مقامات عالیرتبه، استارمر و ماکرون قصد دارند ترامپ را متقاعد کنند که مذاکرات دوجانبه با روسیه را متوقف کند، در ازای این امتیاز که اروپا تعهدات خود را در زمینه تأمین امنیت اوکراین افزایش دهد. در این گزارش آمده است: «استارمر و ماکرون توافق کردهاند که هنگام دیدار با رئیسجمهور ترامپ در این هفته، پیام مشترکی در مورد اوکراین به او بدهند.»
آمریکا توافقات استانبول را مبنای خوبی برای برقراری صلح در اوکراین میداند
استیون ویتکوف، فرستاده ویژه رئیسجمهور آمریکا، اعلام کرد که پیشنویس توافقات استانبول در سال 2022 میتواند به عنوان مبنای حلوفصل درگیری اوکراین در نظر گرفته شود.
وی شب گذشته در گفتوگو با شبکه تلویزیونی “سیانان” گفت: «روسها نشان دادهاند که آماده پایان دادن به این [درگیری] هستند. مذاکرات بسیار متقاعدکننده و محتوایی انجام شد که منجر به تنظیم پروتکلهای توافقات استانبول شد. فکر میکنم که ما از این قالب به عنوان مبنایی برای انعقاد توافق صلح استفاده خواهیم کرد.»
فرستاده ویژه دونالد ترامپ همچنین یادآور شد که روز امضای توافق صلح میان اوکراین و روسیه «روزی فوقالعاده» خواهد بود. وی افزود که پس از مذاکرات اخیر واشنگتن و مسکو در ریاض، انتظار میرود تحولات قابلتوجهی در زمینه حلوفصل درگیری رخ دهد. وی تأکید کرد: «مذاکرات ما در عربستان سعودی به نظر من مثبت و سازنده بود. من خوشبین و مثبتاندیش هستم و همانند رئیسجمهور [ترامپ] معتقدم که ما میتوانیم بهزودی به نتایج مشخصی دست پیدا کنیم.»
توضیح ریابکوف درباره جزئیات مرحله دوم مذاکرات با آمریکا
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه اعلام کرد که مرحله دوم مذاکرات روسیه و آمریکا در سطح رؤسای دستگاههای دیپلماسی دو کشور برگزار خواهد شد.
وی توضیح داد: «اولین نشست در سطح معاونان وزرا نخواهد بود، بلکه در سطح رؤسای دپارتمانها برگزار میشود. ما انتظار پیشرفت واقعی داریم، زمانی که دیدار برنامهریزیشده برای این هفته برگزار شود.»
وی همچنین تأکید کرد که روسیه برای گفتوگو با ایالات متحده، بهویژه در مورد مسائل تنشزا در روابط دوجانبه، آمادگی دارد.
مرحله نخست این مذاکرات میان هیئتهای روسیه و آمریکا سهشنبه هفته قبل، 18 فوریه در ریاض برگزار شده بود. و طرف توافق کردند که تیمهای مذاکرهکننده در سطح عالی را برای آغاز روند حلوفصل درگیری اوکراین تعیین کنند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا یک روز قبل اعلام کرد که مذاکرات میان مسکو و واشنگتن روز سهشنبه، 25 فوریه برگزار خواهد شد. انتظار میرود که ریاض بار دیگر میزبان این مذاکرات باشد.
اردوغان به ماکرون: ترکیه آماده میزبانی مذاکرات درباره اوکراین است
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، در جریان گفتوگوی تلفنی با امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه، اعلام کرد که آنکارا آماده است مذاکراتی را برای حلوفصل درگیری در اوکراین برگزار کند.
در بیانیه دفتر ریاستجمهوری ترکیه آمده است: «ترکیه به تلاشهای خود برای پایان دادن به درگیری میان روسیه و اوکراین ادامه میدهد. ترکیه، بهعنوان تنها کشوری که بارها طرفهای درگیر را پای میز مذاکره نشانده است، میتواند در مذاکرات صلح، از جمله بهعنوان میزبان، نقشآفرینی کند.»
دفتر ریاستجمهوری ترکیه همچنین بر اهمیت آغاز مذاکراتی که شامل هر دو طرف درگیری باشد، تأکید کرد. پیشتر، اردوغان اعلام کرده بود که ترکیه میتواند بهعنوان کشوری ایدهآل برای مذاکرات حلوفصل درگیری اوکراین ایفای نقش کند.
رأیگیری شورای امنیت سازمان ملل درباره پیشنویس قطعنامه آمریکا درباره اوکراین
نمایندگی دائم چین در سازمان ملل که ریاست شورای امنیت در ماه فوریه را برعهده دارد، اعلام کرد که رأیگیری درباره پیشنویس قطعنامه بیطرفانهای که ایالات متحده در مورد اوکراین پیشنهاد داده است، امروز دوشنبه در شورای امنیت سازمان ملل برگزار خواهد شد.
در این بیانیه آمده است: «شورا ساعت 15:00 (23:00 به وقت مسکو) درباره پیشنویس قطعنامه ارائهشده از سوی ایالات متحده رأیگیری خواهد کرد.»
پیشتر مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، اعلام کرده بود که واشنگتن در تاریخ 24 فوریه پیشنویس یک قطعنامه تاریخی را در مجمع عمومی سازمان ملل برای حلوفصل درگیری اوکراین ارائه خواهد کرد.
خبرگزاری “بلومبرگ” گزارش داد که ایالات متحده قطعنامه ارائه شده از سوی اوکراین علیه روسیه را مسدود خواهد کرد. گفته میشود که در پیشنویس قطعنامه پیشنهادی آمریکا، پایبندی بر اصول حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین ذکر نشده ، در حالی که این اصول در قطعنامههای قبلی سازمان ملل که از سوی آمریکا حمایت میشدند، بهطور صریح قید شده بودند.
توضیح وزارت خزانهداری آمریکا درباره شرایط توافق منابع معدنی با اوکراین
اسکات بسنت، وزیر خزانهداری ایالات متحده، در گفتوگو با شبکه تلویزیونی “فاکس نیوز” اعلام کرد که توافق میان آمریکا و اوکراین در زمینه استفاده از منابع معدنی کمیاب شامل هیچگونه تضمین نظامی برای کییف نمیشود.
به گفته وی، انتظار میرود ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، این توافق را امضا کند. بسنت همچنین تاکید کرد که این توافق شامل هیچگونه تضمینی در زمینه امنیت اقتصادی این کشور نیز نیست.
علاوه بر این، وزیر خزانهداری آمریکا یادآور شد که این توافق بخشی از طرح مذاکراتی دونالد ترامپ برای حلوفصل درگیری اوکراین و «بازگرداندن اوکراینیها به زندگی صلحآمیز» است.بسنت افزود که بخش نخست این راهبرد، شامل همکاری آمریکا و اوکراین در حوزه مواد معدنی، منابع انرژی و شرکتهای دولتی این کشور است. وی تأکید کرد که این همکاریها به نفع هر دو طرف خواهد بود.
اوکراین توافق منابع با آمریکا را فرصتی عالی نامید
الکساندر کوبراکوف، مشاور وزیر دفاع اوکراین اعلام کرد که توافق میان کییف و واشنگتن در زمینه منابع معدنی کمیاب، فرصتی عالی برای به دست آوردن یک شریک راهبردی محسوب میشود.
وی در مصاحبهای تلویزیونی گفت: «توسعه منابع نیازمند سرمایهگذاریهای کلان است و مذاکرات با آمریکا یک فرصت فوقالعاده برای یافتن یک شریک راهبردی است.»
کوبراکوف همچنین تأکید کرد که این توافق منجر به بهبود روابط دوجانبه، ازجمله در حوزه امنیتی، خواهد شد.
پیشتر، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، اعلام کرده بود که قصد دارد از اوکراین نهتنها منابع معدنی کمیاب، بلکه نفت و «هر چیزی که بتواند به دست آورد» را مطالبه کند. این در حالی است که گویا ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، نسبت به این توافق همچنان تردید دارد.
تاکید رئیس پنتاگون بر لزوم روی آوردن زلنسکی به مذاکره
پیت هگست، وزیر دفاع ایالات متحده اعلام کرد که ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، باید پای میز مذاکره بنشیند و واشنگتن امیدوار است که او این اقدام را هرچه زودتر انجام دهد.
وی در گفتوگو با شبکه تلویزیونی “فاکس نیوز” تاکید کرد: «زلنسکی باید وارد مذاکرات شود، زیرا همکاری اقتصادی [با ایالات متحده] برای آینده کشورش مهم است. و ما امیدواریم که او این کار را خیلی زود انجام دهد.»
هگست افزود که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، مصمم است که صلح هرچه سریعتر برقرار شود. برای این منظور، رهبر اوکراین باید بهطور مستقیم با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، و سایر طرفهای مذاکره دیدار کند و بهصورت سازنده درباره تضمینهای امنیتی، مرزها و همکاری با ناتو گفتوگو کند.
وزیر دفاع آمریکا تأکید کرد که پنتاگون نیازی به بحثهای طولانی درباره روند درگیری ندارد، زیرا ایالات متحده میداند «چه کسی به چه کسی حمله کرده است». به گفته او، در شرایط کنونی، تلاش برای دستیابی به یک صلح تاریخی از اهمیت بیشتری برخوردار است. هگست افزود: «در این مذاکرات، چالشهایی پیش خواهد آمد، و این طبیعی است، زیرا وقتی شما برای صلح تاریخی تلاش میکنید، با موانعی روبهرو میشوید. در نهایت، نقش ما این است که به این هدف دست یابیم و دونالد ترامپ نیز همین کار را انجام میدهد. مذاکرات دوجانبهای با روسیه در حال انجام است و پیشرفت چشمگیری حاصل شده و همین رویکرد باید بهصورت سازنده با اوکراین نیز پیش برود.»
علاوه بر این، وزیر دفاع آمریکا بهصراحت اعلام کرد که نظامیان آمریکایی تحت هیچ شرایطی به اوکراین اعزام نخواهند شد. پنتاگون قصد ندارد نیروهای خود را در این کشور مستقر کند و در عوض، واشنگتن همکاری اقتصادی با کییف را بسیار مهمتر میداند.
بسنت مشارکت ناتو در استقرار احتمالی نیروها در اوکراین را رد کرد
اسکات بسنت، وزیر خزانهداری ایالات متحده اعلام کرد که برنامههای غرب برای حلوفصل بحران اوکراین احتمالاً شامل استقرار نیروهای اروپایی در خاک این کشور خواهد بود، اما این اقدام بدون مشارکت ناتو انجام خواهد شد.
وی در گفتوگو با شبکه تلویزیونی “فاکس نیوز” در پاسخ به سؤالی درباره احتمال مشارکت نیروهای آمریکایی در یک مأموریت صلحبانی در اوکراین،گفت: «طبق برداشت من، این یک تصمیم نظامی از سوی اروپا خواهد بود، اما نه از طرف ناتو. ما بر همین اساس پیش خواهیم رفت.»
وی همچنین یادآور شد که این موضوع احتمالاً در نشستهای آتی دونالد ترامپ با امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه، و کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا که قرار است این هفته برگزار شود، مورد بحث قرار خواهد گرفت.
آمادگی زلنسکی برای کنارهگیری از سمت خود در ازای عضویت اوکراین در ناتو
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، اعلام کرد که در صورت پیوستن کشورش به ناتو و پایان یافتن درگیریهای مسلحانه از طریق توافق صلح، حاضر است از سمت خود کنارهگیری کند.
وی روز یکشنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: «اگر برای برقراری صلح در اوکراین لازم باشد که من از سمت خود کنارهگیری کنم، آمادهام. همچنین، اگر عضویت در ناتو به چنین شرطی وابسته باشد، حاضرم فوراً این کار را انجام دهم تا روند طولانی نشود.»
زلنسکی با اشاره به اینکه هدف اصلی او تأمین امنیت اوکراین در شرایط کنونی است، نه در چشماندازی 20 ساله، افزود: «من به دنبال ماندن در قدرت برای چندین دهه نیستم. و شاید این بزرگترین اولویت و آرزوی من باشد.»
توضیح سخنگوی کرملین در باره اینکه چرا ترامپ اظهارات تندی علیه زلنسکی مطرح میکند
دیمیتری پسکوف، دبیر مطبوعاتی رئیسجمهور روسیه معتقد است که لحن تند دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، علیه رئیس دولت کییف ناشی از رفتار نادرست ولودیمیر زلنسکی بوده است.
وی شب گذشته در یک مصاحبه تلویزیونی با اشاره به اینکه زلنسکی در برخورد با دولت جدید ایالات متحده اظهاراتی نادرست و نامناسب مطرح کرده، تأکید کرد: «بدیهی است که هیچ رئیسجمهوری چنین رفتاری را تحمل نخواهد کرد. تیم دونالد ترامپ نیز چنین برخوردی را نسبت به رهبرشان نخواهند پذیرفت. چنین واکنشی کاملاً قابل درک است.»
پسکوف: ترامپ و پوتین رؤسایجمهوری منحصربهفردی هستند
سخنگوی کرملین در این مصاحبه ابراز عقیده کرد که دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، یک رهبر منحصربهفرد آمریکایی است، زیرا توانسته جایگاه خود را در قدرت حفظ کند و در انتخابات نتیجهای چشمگیر کسب کند. دیمیتری پسکوف ادامه داد، ترامپ موفق شده در ایالتهایی که در نتیجه انتخابات تردید داشتند پیروز شود و در عین حال، از حمایت هر دو مجلس نمایندگان کنگره برخوردار است.
سخنگوی کرملین در خصوص ولادیمیر پوتین نیز گفت که او به همان اندازه منحصربهفرد است، چراکه 25 سال است که در رأس قدرت قرار دارد و کاملاً از رویکردهای پوپولیستی فاصله دارد، درحالیکه حمایت مردمی از او در سطحی بیسابقه قرار دارد.
وی یادآور شد که گفتوگو میان این دو رئیسجمهور برجسته میتواند بسیار مهم باشد و ضروری است که هیچ مانعی بر سر راه اجرای اراده سیاسی آنها قرار نگیرد.
نشست اضطراری اتحادیه اروپا درباره اوکراین و دفاع اروپا در اوایل مارس
آنتونیو کوستا، رئیس شورای اروپا اعلام کرد که اتحادیه اروپا در تاریخ 6 مارس نشست اضطراری ویژهای را در بروکسل برای بررسی درگیری اوکراین و مسائل مربوط به دفاع اروپا برگزار خواهد کرد. وی گفت: «من تصمیم گرفتم که شورای ویژه اروپا را در تاریخ 6 مارس تشکیل دهم. ما در لحظهای حساس برای اوکراین و امنیت اروپا قرار داریم.»
کوستا یادآور شد که در جریان مشورتهای انجامشده، کشورهای اروپایی تعهد مشترک خود را نسبت به مسائلی مانند تقویت دفاع اروپا، مشارکت قاطع در برقراری صلح در قاره و تضمین امنیت اوکراین ابراز داشتهاند. وی همچنین تأکید کرد که به همکاری با اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، و رهبران اتحادیه اروپا ادامه خواهد داد تا در تاریخ 6 مارس برای اتخاذ تصمیمات لازم آماده باشند.
قصد سوئد برای انتقال سامانههای پدافند هوایی به اوکراین به ارزش 1.2 میلیارد کرون
مالمر استنرگارد، وزیر امور خارجه سوئد اعلام کرد که این کشور قصد دارد سامانههای پدافند هوایی به ارزش 1.2 میلیارد کرون سوئد (حدود 113 میلیون دلار) به اوکراین تحویل دهد.
وی در صفحه خود در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) با اشاره به سخنان اولف کریسترسون، نخستوزیر سوئد، نوشت: «اوکراین سامانههای پدافند هوایی به ارزش کلی 1.2 میلیارد کرون سوئد دریافت خواهد کرد. با حمایت از اوکراین، ما امنیت خود را نیز تقویت میکنیم.»
بر اساس اظهارات مقامات سوئدی، یکی از دلایل ارائه این بسته کمک، نیاز فوری اوکراین به سامانههای دفاع هوایی عنوان شده است.
رئیسجمهور چک خواستار تداوم حمایت از اوکراین شد
پیتر پاول، رئیسجمهور چک، در واکنش به انتقادات دولت دونالد ترامپ از سیاستهای ولودیمیر زلنسکی و تلاشهای کاخ سفید برای مذاکره با روسیه، تأکید کرد که نباید در حمایت از اوکراین کوتاهی شود.
وی در صفحه خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «پس از گذشت سه سال از آغاز تجاوز نظامی روسیه علیه اوکراین، خستگی از جنگ در میان جوامع احساس میشود. این امری طبیعی است. اما درست در همین لحظه که احتمالاً به نقطه عطفی در قالب مذاکرات صلح نزدیک میشویم، نباید دچار سستی شویم و از حمایت از کشوری که مورد حمله قرار گرفته، دست برداریم. اکنون بیش از هر زمان دیگری باید بر لزوم دستیابی به صلحی عادلانه برای اوکراین تأکید کنیم.»
چک سال گذشته 1.5 میلیون گلوله مهمات به اوکراین ارسال کرد
داوید شیمو، سخنگوی وزارت دفاع جمهوری چک اعلام کرد که در سال 2024، این کشور حدود 1.5 میلیون واحد مهمات توپخانهای با کالیبرهای مختلف به اوکراین ارسال کرد. وی گفت: «این شامل حدود 500 هزار گلوله توپخانهای 155 میلیمتری است.»
همچنین گزارش شده است که در ماههای اخیر، پراگ دهها هزار واحد مهمات سنگین به کییف تحویل داده است. شیمو افزود که در حال حاضر مذاکراتی با شرکای بینالمللی برای تأمین مالی بیشتر جهت ادامه حمایت از اوکراین در حال انجام است.
بسته جدید تحریمهای استرالیا علیه 70 فرد و 79 نهاد روسیه
دولت استرالیا بسته جدیدی از تحریمها را علیه 70 فرد حقیقی و 79 نهاد حقوقی از روسیه اعمال کرد. گفته شده که این بزرگترین بسته تحریمی است که استرالیا از فوریه 2022 تاکنون اعمال کرده است. بر اساس بیانیه دولت، این فهرست شامل نهتنها مقامات دولتی روسیه، بلکه شرکتهای مختلفی که با مجتمع صنایع نظامی روسیه مرتبط هستند نیز میشود.
در این بیانیه آمده است: «استرالیا تاکنون بیش از یک هزار و 400 تحریم اعمال کرده است.»
این در حالی است که به گزارش روزنامه “تلگراف”، دولت انگلیس نیز ممکن است امروز دوشنبه، 24 فوریه، از ارائه بسته جدید کمکهای نظامی به اوکراین خبر دهد. همچنین، انتظار میرود که او همزمان تحریمهای جدیدی علیه روسیه اعلام کند.