به گزارش خبرگزاری معمار؛ دفتر سازمان ملل متحد برای توسعه پایدار شهری (UN-Habitat) در گزارشی هشدار داده است که شهر کابل پایتخت افغانستان، که بیش از ۴۰ درصد جمعیت شهری افغانستان را در خود جای داده، با بحران جدی مسکن و شهرنشینی روبه‌رو است. بر اساس این گزارش، از هر پنج نفر ساکن کابل، چهار نفر در خانه‌ها و سکونت‌گاه‌های غیرمعیاری زندگی می‌کنند.
این گزارش، که بر وضعیت مسکن و شهرنشینی در پایتخت تمرکز دارد، نشان می‌دهد حدود ۸۰ درصد ساکنان کابل در مناطق غیررسمی سکونت دارند. این مناطق فاقد امکانات اساسی مانند دسترسی به آب آشامیدنی سالم، سیستم فاضلاب، برق پایدار و جاده‌های مناسب هستند. نبود نقشه‌های شهری استاندارد در توسعه این مناطق، ساکنان را در برابر بلایای طبیعی مانند زلزله و سیل به شدت آسیب‌پذیر کرده است.
گزارش سازمان ملل، رشد سریع جمعیت، مهاجرت گسترده از روستاها به دلیل جنگ، فقر و خشکسالی، و همچنین ضعف مدیریت شهری را از عوامل اصلی این بحران عنوان کرده است. کابل که در اصل برای جمعیتی بین ۵۰۰ تا ۷۵۰ هزار نفر طراحی شده بود، اکنون با جمعیتی بین ۵ تا ۷ میلیون نفر مواجه است؛ یعنی بیش از ده برابر ظرفیت اولیه خود.
این تراکم جمعیتی، همراه با نبود برنامه‌ریزی شهری مناسب، به گسترش سکونت‌گاه‌های غیررسمی دامن زده است. بر اساس گزارش، در دو دهه اخیر، مناطق پلان‌ریزی‌شده تنها کمی بیش از یک درصد رشد داشته‌اند، در حالی که مناطق غیرپلان‌ریزی‌شده بیش از ۴ درصد گسترش یافته‌اند.
یک مطالعه جدید از دانشگاه تونته هالند، که با تحلیل تصاویر ماهواره‌ای انجام شده، نشان می‌دهد که بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۷، شهر کابل ۱.۲۵ برابر به‌صورت پلان‌ریزی‌شده و ۴.۵ برابر به‌صورت غیرپلان‌ریزی‌شده رشد کرده است. این مطالعه مشخص کرده که بیشترین گسترش غیرپلان‌ریزی‌شده در مناطق غرب و شمال‌غرب کابل، به‌ویژه در دامنه‌های کوهستانی، رخ داده است.
کارشناسان این گزارش را زنگ خطری برای وضعیت بحرانی مسکن در کابل می‌دانند. به گفته آن‌ها، زندگی ۸۰ درصد ساکنان در شرایط غیراستاندارد نتیجه دهه‌ها جنگ، مهاجرت گسترده و سوءمدیریت است. این وضعیت پیامدهای جدی بر سلامت، امنیت و آینده ساکنان کابل دارد و نیاز به اقدامات فوری برای بهبود مدیریت شهری و تأمین مسکن مناسب را برجسته می‌کند.
گزارش سازمان ملل ضرورت توجه فوری به برنامه‌ریزی شهری و تأمین مسکن مناسب در کابل را برجسته می‌کند. بدون اقدام مؤثر، پیامدهای این بحران بر سلامت و امنیت ساکنان پایتخت تشدید خواهد شد.
