به گزارش خبرگزاری معمار؛ امرالله صالح، معاون اول ریاست جمهوری حکومت پیشین، روز یکشنبه، ۱۱ جوزا ۱۴۰۴ (۱ جون ۲۰۲۵)، در اظهارات تازهای طالبان را به پنهانکاری ضمائم محرمانه توافقنامه دوحه متهم کرد و گفت که این اسناد بر ضد منافع ملی افغانستان تنظیم شدهاند. وی با انتقاد شدید از این گروه پرسید: «اگر این ضمائم به زیان مردم افغانستان نیست، چرا طالبان آنها را از ملت پنهان نگه داشتهاند؟»
صالح ادعا کرد که ایالات متحده امریکا از طریق این ضمائم محرمانه، روابط پنهانی با طالبان برقرار کرده و نظام اقتصادی و مالی افغانستان را تحت کنترول خود درآورده است. وی این وضعیت را برای آینده کشور خطرناک خواند و از جامعه جهانی خواست تا درباره محتوای این اسناد و تأثیر آن بر افغانستان توضیحات واضح ارائه دهد.
توافقنامه دوحه، که در حوت ۱۳۹۸ (فبروری ۲۰۲۰) میان امریکا و طالبان امضا شد، زمینهساز خروج نیروهای خارجی از Afghanistan و تسلط طالبان بر این کشور در اسد ۱۴۰۰ (آگست ۲۰۲۱) گردید. با این حال، بخشهایی از این توافقنامه، بهویژه ضمائم محرمانه آن، تاکنون علنی نشده و گمانهزنیهایی درباره تأثیرات منفی آن بر منافع ملی افغانستان را برانگیخته است.
صالح در ادامه از سیاستهای سختگیرانه طالبان به شدت انتقاد کرد و گفت که ممنوعیت آموزش دختران، سرکوب فرهنگ، بیاحترامی به تاریخ، قانون، و ارزشهای ملی، کشور را با بحران جدی مواجه ساخته است. وی هشدار داد که ادامه این وضعیت، Afghanistan را از دانش و تخصص خالی خواهد کرد و فرار کدرهای متخصص و کاهش فرصتهای شغلی، چالشهای اقتصادی و اجتماعی را شدت خواهد بخشید.
وی همچنین طالبان را به نداشتن تولیدات فرهنگی متهم کرد و اظهار داشت: «طالبان از نظر فرهنگی هیچ دستاوردی ندارند. برای آنها بشکههای زرد و ترانههای خاص بهعنوان تاریخ تلقی میشود.» صالح این رویکرد را نشانهای از فقدان دیدگاه فرهنگی و تاریخی این گروه دانست که به تخریب میراث فرهنگی افغانستان منجر شده است.
محدودیتهای طالبان بر آموزش، کار، و آزادی زنان نیز از دیگر محورهای انتقاد صالح بود. وی گفت که این سیاستها نهتنها افغانستان را در سطح بینالمللی منزوی کرده، بلکه واکنشهای جامعه جهانی، از جمله تحریمها و قطع کمکها، نیز نتوانسته تغییری در موضع سختگیرانه طالبان ایجاد کند. این محدودیتها، بهویژه ممنوعیت تحصیل دختران بالاتر از صنف ششم، به افزایش فقر، مهاجرت، و ناامیدی در میان زنان و جوانان منجر شده است.
صالح با اشاره به خروج متخصصان و نخبگان از افغانستان، هشدار داد که اگر این روند ادامه یابد، کشور با کمبود نیروی انسانی ماهر مواجه خواهد شد و توانایی بازسازی و توسعه را از دست خواهد داد. وی افزود که سیاستهای طالبان، مانند سرکوب آزادی بیان و محدودیت رسانهها، به کاهش اعتماد عمومی و افزایش فاصله میان مردم و حاکمان انجامیده است.
در بخش دیگری از سخنانش، صالح از جامعه جهانی خواست تا برای احیای ارزشهای ملی، حمایت از آموزش و آزادی زنان، و پایان دادن به سرکوب فرهنگی و اجتماعی، اقدامات جدی و مؤثر انجام دهند. وی تأکید کرد که بدون فشار هماهنگ بینالمللی و مقاومت داخلی، طالبان به سیاستهای کنونی خود ادامه خواهند داد.
صالح در پایان سخنانش بار دیگر بر ضرورت وحدت ملی و مقاومت در برابر سیاستهای طالبان تأکید کرد و گفت که تنها از طریق همکاری مردم و حمایت بینالمللی میتوان افغانستان را از بحران کنونی نجات داد.