به گزارش خبرگزاری معمار؛ بنیاد پژوهشی بینالمللی موسسه اقتصاد و صلح در گزارش سالانه خود، افغانستان را در جمع شش کشور ناامن جهان معرفی کرده است. بر بنیاد این گزارش، پس از افغانستان، کشورهای یمن، جمهوری دموکراتیک کنگو، سودان، روسیه و اوکراینِ در حال جنگ، بهعنوان ناامنترین کشورهای جهان شناخته شدهاند.
موسسه اقتصاد و صلح گفته است که با وجود کاهش درگیریهای مسلحانه پس از به قدرت رسیدن طالبان، حکومتداری ضعیف و بحرانهای گسترده بشری، به ناآرامیهای سیاسی در افغانستان دامن زده است.
دادههای این گزارش که روز شنبه، ششم جدی، منتشر شده نشان میدهد که افغانستان ناامنترین کشور در جنوب آسیا بوده است. این موسسه، دسترسی گروهها و افراد غیرمسئول به سلاح، میزان بلند جرایم خشن، بیثباتی سیاسی و موج گسترده مهاجرتهای داخلی و خارجی را از عوامل اصلی قرار گرفتن افغانستان در پایینترین رده کشورهای صلحآمیز عنوان کرده است.
در این گزارش، مفهوم ناامنی فراتر از درگیریهای مسلحانه تعریف شده و شاخص صلح بر اساس مصونیت اجتماعی، میزان درگیریهای داخلی و خارجی و درجه نظامیشدن دولتها بررسی شده است. دسترسی شهروندان به خدمات اساسی نیز از شاخصهای مهم صلح اجتماعی به شمار میرود.
بر اساس این گزارش، نظام صحی افغانستان به دلیل کاهش کمکهای خارجی در وضعیت بحرانی قرار دارد. سازمان جهانی صحت امسال اعلام کرده است که به علت کمبود بودجه، ۸۰ درصد خدمات خود در افغانستان را کاهش داده است. موسسه اقتصاد و صلح تأکید کرده که کاهش کمکهای بینالمللی، بحران موجود در کشور را تشدید کرده است.
در همین حال، افغانستان یکی از چهار کشوری است که بیشترین شمار پناهجویان را در سطح جهان دارد. در گزارش آمده است که از نیمه سال ۲۰۲۴، بیش از نیمی از پناهجویان ثبتشده نزد کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، تنها متعلق به چهار کشور افغانستان، سوریه، اوکراین و ونزوئلا بودهاند.
با وجود پایان درگیریهای گسترده پس از سقوط کابل، بسیاری از شهروندان افغانستان به دلیل نبود فرصتهای اقتصادی، ترس از آزار طالبان و محدودیتهای شدید بر آموزش و کار زنان، راه مهاجرت به کشورهای دیگر را در پیش گرفتهاند.
همزمان، تنشهای طالبان با پاکستان باعث اخراج میلیونها مهاجر افغان از این کشور شده است؛ در حالی که به گفته سازمانهای بینالمللی، نظام صحی، خدماتی و اقتصادی افغانستان توان جذب این شمار از مهاجران بازگشتی را ندارد.
بر اساس ارزیابی موسسه اقتصاد و صلح، افغانستان تحت حاکمیت طالبان از نظر دستیابی به صلح و امنیت انسانی، در میان ۱۶۳ کشور جهان در جایگاه ۱۵۸ قرار گرفته است.
این گزارش همچنین میافزاید که افغانستان و اوکراین بیشترین هزینه اقتصادی خشونت را بهعنوان درصدی از تولید ناخالص داخلی متحمل شدهاند؛ بهگونهای که این هزینه در هر دو کشور بیش از ۴۰ درصد تولید ناخالص داخلی بوده است.
شاخص جهانی صلح که همهساله توسط موسسه اقتصاد و صلح تهیه میشود، یکی از معتبرترین معیارها برای سنجش وضعیت صلح و امنیت در جهان به شمار میرود. بر اساس این گزارش، کشورهای آیسلند، ایرلند، نیوزیلند، آسترالیا و سوئیس بهترتیب در رتبههای اول تا پنجم صلح و امنیت جهانی قرار دارند.
