به گزارش خبرگزاری معمار؛ در حالیکه مقامهای طالبان از امضای توافقنامهای با پاکستان در جریان گفتوگوهای اخیر در دوحه خبر دادهاند، اما جزئیات این توافقنامه هنوز منتشر نشده است؛ موضوعی که با انتقاد گسترده ناظران، چهرههای سیاسی و جامعه مدنی افغانستان روبهرو شده است.
وزیر دفاع طالبان در واکنش به پرسش خبرنگاران در این زمینه، توافقنامه را “محرم” خوانده و تأکید کرده است که طالبان از نشر محتوای آن امتناع میکنند. این در حالیست که طرف پاکستانی نیز در اظهارات مشابه، از ارایه جزئیات دقیق خودداری کرده است.
پنهانکاری درباره این توافق در شرایطیست که تنشها میان کابل و اسلامآباد در ماههای اخیر افزایش یافته و درگیریهای مرزی، تلفات نظامی و اظهارات تند مقامهای دو طرف را در پی داشته است. مردم افغانستان و تحلیلگران میگویند که شفافیت در چنین توافقاتی یک اصل دموکراتیک و ملی است و پنهانکاری طالبان میتواند شائبههایی از امتیازدهی پشت پرده را به میان آورد.
برخی ناظران معتقدند که طالبان برای کسب مشروعیت منطقهای، به امضای چنین توافقاتی با دولتها تن میدهند، اما عدم پاسخگویی به مردم، مشروعیت داخلی آنان را زیر سؤال میبرد. تاکنون مشخص نیست که آیا در این توافق به موضوعات حساس مانند خط دیورند، وضعیت پناهجویان پرداخته شده یا خیر.
به باور نجیب شمال، کارشناس مسائل سیاسی طالبان در تدوین این توافقنامه هیچ نقشی نداشتهاند و تنها نقش امضاکننده سندی را بازی کردهاند که توسط پاکستان تنظیم و دیکته شده است
این اگاه سیاسی هم چنان تأکید دارند که در محتوای توافقنامه هیچ اشارهای به منافع ملی مردم افغانستان نشده است و بیشتر مفاد آن، نگرانیهای امنیتی و خواستههای طرف پاکستانی را پوشش میدهد.
در همین حال، پنهانکاری طالبان و خودداری از افشای متن کامل این توافقنامه، تردیدها را نسبت به ماهیت و انگیزههای پشت پرده آن افزایش داده است.
برخی دیگر کارشناسان سیاسی هشدار میدهند که امضای چنین توافقهایی بدون مشارکت نهادهای ملی، جامعه مدنی و مشورت با مردم، نه تنها مشروعیت ندارد بلکه آینده روابط خارجی کشور را در معرض باجدهی سیاسی قرار میدهد.
این وضعیت در حالی رقم میخورد که مردم افغانستان، بهویژه در مناطق مرزی، بار اصلی تنشهای کابل–اسلامآباد را به دوش کشیدهاند، اما حالا در توافقی که مدعی پایان دادن به این بحران است، نه دیده شدند و نه صدایشان شنیده شد.