همه ساله در فصل زمستان مردم افغانستان شاهد افزایش آلودگی هوا در ولایت‌ها بویژه در شهرهای پرجمعیت هستند.
امسال نیز شهروندان از آسیب‌های روزافزون آلودگی هوا همواره اظهار نگرانی می‌کنند و همزمان برخی نهادها نیز از خطرات جدی این پدیده بر سلامت شهروندان افغانستان هشدار می‌دهند.
طبق گزارش‌ها، ازدیاد شمار بیماران تنفسی در کشور رابطه مستقیم با آلودگی هوا دارد که سالانه جان هزاران تن را می‌‌گیرد.
اخیرا سازمان جهانی صحت هم در گزارشی اعلام کرد که شمار بیماران عفونت‌های حاد تنفسی در افغانستان در یک ماه گذشته نزدیک به ۱۱۰ هزار تن ثبت شده‌اند.
این نهاد افزوده که این بیماری در سال ۲۰۲۴ در افغانستان ۱.۲۲ میلیون تن را مبتلا کرده و جان بیش از ۲۷۰۰ تن را گرفته است.
با وجود این که آلودگی هوا در بیست سال اخیر تاثیرات منفی زیادی روی سلامت شهروندان گذاشته، اما نهادهای مسئول تا کنون کم‌ترین دستاوردی در رفع این مشکل نداشته‌اند.
مسئولان محیط زیستی می‌گویند که استفاده بیش از حد از زغال سنگ و چوب برای گرمایش، موترهای کهنه که مقدار زیادی دود انتشار می‌دهند، جاده‌های خامه و خاکی و از استفاده از پلاستیک و سایر آلاینده‌ها به عنوان مواد سوختی از عوامل اصلی آلودگی فزاینده هوا در فصل سرما به حساب می‌آید.
افزون بر این، تراکم بیش از حد جمعیت در شهرها، گرانی قیمت مواد سوختی و سطح پایین آگاهی آهای اجتماعی در باره عوارض و آسیب‌های آلودگی هوا بر سلامت اجتماعی از دیگر عوامل مهم این معضل است.
هم اکنون خانواده‌های زیادی به دلیل وضعیت نابسامان اقتصادی و برای نجات از سرمای سخت زمستان مجبور می‌شوند از پلاستیک، رابر، زباله و غیره برای گرمایش خانه‌های‌شان استفاده کنند.
کارشناسان محیط زیستی، بهبود سیستم‌های حمل و نقل، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر خورشیدی و بادی، افزایش فضای سبز، نظارت جدی حکومت در سطح شهرها برای جلوگیری از فعالیت‌های بی‌رویه در انتشار آلاینده‌های سوختی و ارتقای آگاهی‌های عامه در باره عوارض و آسیب‌های این معضل را از جمله تدابیر و اقدامات موثر می‌دانند که می‌تواند در کاهش سطح آلودگی هوا در کشور کمک کند.
فراموش نکنیم که بی‌توجهی به خطرات آلودگی هوا سلامت اجتماعی جامعه را بیش از پیش تهدید می‌کند؛ چه این‌که این معضل زمینه‌ساز بروز برخی بیماری‌های تنفسی، قلبی و سرطان است که در این میان، کودکان، افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن، بیش‌تر در معرض خطر قرار دارند.
با این همه، انتظار می‌رود حکومت فعلی طالبان با اتخاذ تدابیر موثر گام‌های جدی و عملی در جهت کاهش آلودگی هوا بویژه در فصل زمستان بردارد و نگرانی‌های شهروندان را از این ناحیه مرفوع سازد.