به گزارش خبرگزاری معمار؛ قدیمیترین لوح سنگی شناختهشده که گفته میشود ده فرمان حضرت موسی به روی آن حک شده است، در یک حراجی ساتبیز روز چهارشنبه به ۵ میلیون دالر به فروش رفت.
این تخته سنگ ۵۲ کیلویی، تنها نمونه کامل از نوع خود است که ده فرمان حضرت موسی به خط عبری باستانی «پالئو-عبری» روی آن درج شده است. این لوح که به دورهای بین سالهای ۳۰۰ تا ۸۰۰ میلادی تعلق دارد، در سال ۱۹۱۳ میلادی در جریان حفاریهای راهآهن در سواحل جنوبی اسرائیل کشف شد.
در ابتدا، هیچکس متوجه ارزش تاریخی آن نشد و حتی این لوح به عنوان سنگفرش مورد استفاده قرار گرفته بود، به طوری که حکاکیها به سمت پایین قرار داشت.
این حراج با بیش از ده دقیقه رقابت شدید همراه بود و در نهایت با خرید لوح توسط یک خریدار ناشناس به پایان رسید. طبق گفتهی ساتبیز، خریدار قصد دارد این اثر را به یک مؤسسه اسرائیلی اهدا کرده و برای نمایش عمومی به معرض دید عموم بگذارد.
نگارش حک شده به روی این تخته سنگ مشابه ده فرمانی است که در سنتهای یهودی و مسیحی شناخته شدهاند، اما چند تفاوت قابل توجه دارد. به عنوان مثال، فرمان سوم در آن حذف شده و به جای آن دستوری خاص برای سامریان قرار داده شده که آنها را دعوت میکند در کوه جرزیم که مکانی مقدس برای مردم سامری است عبادت کنند. این کوه امروزه در نزدیکی نابلس در کرانه باختری واقع است.
این اثر فوقالعاده تاریخچهای پُر فراز و نشیب دارد. این لوح در سال ۱۹۴۳ توسط یعقوب کاپلان دوباره کشف و ارزش آن معلوم شد. پس از آن، لوح چندین بار دست به دست شد تا نهایتا به دست دلالان آثار عتیقه اسرائیلی افتاد و در نهایت در موزه Living Torah در بروکلین قرار گرفت.
کلکسیونری به نام میچل اس. کاپل در سال ۲۰۱۶ میلادی آن را به قیمت ۸۵۰ هزار دلار خرید و اخیراً تصمیم به حراج آن گرفت.
حراج ساتبیز درباره این اثر گفته است: «این اثر، پیوندی ملموس با باورهای باستانی است که بهطور عمیقی سنتهای مذهبی و فرهنگی جهانی را شکل داده است و به عنوان یک گواه نادر از تاریخ عمل میکند.»
