براساس جدیدترین آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران، مبادلات تجاری بین ایران و افغانستان در چهار ماه ابتدای سال جاری میلادی به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. ارزش این مبادلات به ۷۲۴ میلیون و ۷۵ هزار دلار رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از ۳۸ درصد رشد داشته است.
به گزارش خبرگزاری معمار؛ گمرک ج.ا.ایران اعلام داشت افغانستان و ایران به لطف همسایگی، حسن همجواری، مشترکات فراوان، ظرفیت های بی بدیل و شراکت تجاری و اقتصادی پویا و فعال مصمم هستند تا حجم مبادلات تجاری دو جانبه ظرف مدت دو سال آینده به پنج میلیارد دلار و طی سه تا پنج سال آینده به ۱۰ میلیارد دلار افزایش یابد.
گمرک جمهوری اسلامی ایران ادامه داد این رشد چشمگیر نشان دهنده عمیق‌تر شدن روابط اقتصادی دو کشور همسایه و تمایل هر دو طرف برای گسترش همکاری‌های تجاری است. در این مدت، افغانستان رتبه پنجم را در میان شرکای تجاری ایران به خود اختصاص داده است.
محصولات صنعتی، پترولیوم و صنایع غذایی از جمله کالاهای صادراتی پرطرفدار ایران به افغانستان هستند. همچنین، صادرات غیر نفتی ایران به این کشور نیز با رشد ۳۱ درصدی نسبت به سال گذشته به بیش از ۵۱۷ میلیون دلار رسیده است.
یکی از عوامل مهم در افزایش مبادلات تجاری، توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل و بهبود مسیرهای ارتباطی بین دو کشور است. افزایش ترانزیت کالا از طریق مرز دوغارون و توسعه خطوط ریلی و جاده‌ای، به تسهیل تجارت و کاهش هزینه‌های حمل و نقل کمک شایانی خواهد کرد.
علاوه بر توسعه زیرساخت‌ها، ارائه تسهیلات تجاری و سرمایه‌گذاری برای بخش خصوصی نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. برگزاری نمایشگاه‌ها، حمایت از سرمایه‌گذاری مشترک و ایجاد مناطق تجاری مشترک، می‌تواند به گسترش همکاری‌های اقتصادی دو کشور منجر شود.
بندر چابهار به عنوان یک مسیر ترانزیتی مهم، نقش کلیدی در توسعه روابط تجاری ایران و افغانستان ایفا می‌کند. خط ریلی چابهار- میلک- قندهار- کابل، می‌تواند به کوتاه شدن مسیرهای تجاری و کاهش هزینه‌های حمل و نقل کمک کند.
هر دو کشور ایران و افغانستان، اهداف بلندپروازانه‌ای برای توسعه روابط تجاری خود تعیین کرده‌اند. بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، هدف گذاری دو کشور برای دستیابی به تجارت پنج میلیارد دلاری در ظرف دو سال آینده و افزایش آن به ۱۰ میلیارد دلار تا سه الی پنج سال آینده، دور از دسترس نیست.
علاوه بر عوامل اقتصادی، عواملی مانند مدیریت روند مهاجرت‌های غیرقانونی، تقویت کنترل مرزها، تقویت ثبات و امنیت منطقه‌ای و فراهم کردن زمینه بازگشت مهاجرین افغان به کشورشان نیز می‌تواند بر سیر صعودی همکاری‌های تجاری میان دو همسایه موثر باشد.
ایران با توجه به رویکرد توسعه روابط با همسایگان، مصمم است روابط دو جانبه به ویژه مناسبات تجاری و اقتصادی با افغانستان را گسترش دهد و با توجه به ظرفیت‌های فراوان موجود در هر دو کشور، این پتانسیل وجود دارد که دو کشور شاهد جهش قابل توجهی در حجم روابط تجاری دو جانبه در سال‌های پیش رو باشند.