سخن سردبیر خبرگزاری معمار شامل تحلیل هفتگی مهم‌ترین رویدادهای افغانستان از نگاه سردبیر و هیئت تحریریه، بررسی چالش‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی با دیدگاهی کارشناسی و بی‌طرفانه است.

بازگشت‌کنندگان؛ قربانیان معامله شرم‌آور واشنگتن و طالبان
امریکا با شعار «دموکراسی» آمد و با تحویل قدرت به طالبان رفت، طالبان هم با نام «شریعت» آمد اما بند و زنجیر بر زندگی زنان و دختران زد. و بازگشت‌کنندگان، قربانیان خاموشی‌اند که در میان بدهی، گرسنگی و بی‌عدالتی دست‌وپا می‌زنند. پرسش اینجاست: این چرخه شوم تا کی ادامه خواهد یافت؟
تکرار تاریخ در افغانستان؛ تعصب، حذف و نابودی
انتقال شفاخانه «محمدعلی جناح» از غرب کابل به شرق این شهر، تنها جابه‌جایی یک ساختمان یا تجهیزات نیست؛ بلکه نشانه‌ای دیگر از استمرار سیاست‌های تبعیض‌آمیزعلیه جامعه شیعه است. این اقدام، «تبعیض آشکار»ی است که به‌طور مستقیم حق حیات و سلامت هزاران انسان در غرب کابل را تهدید می‌کند و بار دیگر پرسش بزرگ را پیش روی تاریخ افغانستان می‌گذارد
مسیحیان فریاد می‌زنند، عرب‌ها با کودک‌کشان معامله می‌کنند!
غزه امروز آیینه تمام‌نمای بحران اخلاقی، سیاسی و انسانی جهان است. یک سو امریکا و رژیم صهیونیستی با تروریزم دولتی و حمایت از نسل‌کشی قرار دارند؛ سوی دیگر، دولت‌های عربی و ترکیه که با خیانت تاریخی، همدست دشمنان امت اسلامی شده‌اند؛ و در مقابل، مردم آزاده جهان و محور مقاومت ایستاده‌اند که هنوز انسانیت را پاس می‌دارند.
زلزله کنر و قابله‌ای که حقیقت سرکوب زنان را فریاد زد
زلزله کنر نه‌تنها خانه‌ها را ویران کرد، بلکه ناکارآمدی طالبان در مدیریت بحران و پیامدهای سیاست‌های زن‌ستیزانه‌شان را عیان ساخت. تولد نوزادی در میان آوار، بدون امکانات و با کمک یک قابله جوان، گواهی بر بی‌برنامگی طالبان و اهمیت حضور زنان تحصیل‌کرده است. این سیاست‌ها که زنان را از آموزش و مشارکت محروم می‌کند، با آموزه‌های اسلامی و تعهدات جهانی در تضاد است و افغانستان را به سوی انزوا و بحران عمیق‌تر می‌برد.
زلزله سیاست، مرگبارتر از زلزله طبیعت
زلزله‌های اخیر در کنر و ننگرهار بار دیگر تبعات سیاست‌های زن‌ستیزانه طالبان را برجسته کرد. محرومیت زنان از آموزش، کار و مشارکت اجتماعی، آسیب‌پذیری آنان را در بحران‌های طبیعی تشدید کرده و فجایع انسانی را چند برابر ساخته است. این سیاست‌ها نه‌تنها با آموزه‌های اسلامی در تضاد است، بلکه افغانستان را به سوی فقر، بی‌سوادی و انزوای جهانی سوق داده است. طالبان برای مشروعیت و توسعه باید زنان را در جامعه مشارکت دهد، شمولیت قومی را گسترش دهد و از تعصب دست بکشد.
امریکا با دروغ آمد، با رسوایی رفت
چهار سال از خروج شتابزده و غیرمسئولانه‌ی نیروهای امریکایی از افغانستان می‌گذرد؛ خروجی که نه‌تنها پایان بیست سال حضور پرهزینه‌ی امریکا در این سرزمین بود، بلکه پرده از خیانت‌ها، لابی‌گری‌ها و سیاست‌های دوگانه‌ی واشنگتن برداشت.
لا إکراه فی‌الدین؛ آزمون سرنوشت‌ساز طالبان
آزادی مذهبی یکی از حقوق اساسی بشر و اسلام است. گزارش تازه کمیسیون امریکا نشان می‌دهد طالبان طی چهار سال گذشته این اصل الهی و انسانی را نادیده گرفته و اقلیت‌های مذهبی افغانستان از جمله شیعیان، اسماعیلیان، سیک‌ها و هندوها را تحت فشار، تهدید و حذف اجتماعی قرار داده‌اند.
پاسپورت، حق همه شهروندان است؛ طالبان و آزمون اعتماد مردم
طالبان در تصمیمی جدید، گروه‌هایی از شهروندان افغانستان را از دریافت پاسپورت محروم کرده‌اند. این اقدام، که شامل افراد محکوم‌شده، ممنوع‌الخروج و کودکان بدون سرپرست قانونی می‌شود، نه‌تنها با وعده‌های عفو عمومی طالبان در تناقض است، بلکه پرسش‌هایی جدی درباره عدالت و حقوق شهروندی را مطرح می‌کند. این متن خواستار پایبندی طالبان به وعده‌هایشان و حرکت به‌سوی اعتمادسازی و آشتی ملی است.
روز جهانی مسجد؛ از قداست الهی تا خیانت وهابیت
در جهان امروز، به‌ویژه در چهار دهه‌ی اخیر در افغانستان و خاورمیانه، شاهد دو چهره متضاد از مسجد بوده‌ایم: مسجد به‌مثابه خانه پرواز و وحدت، و مسجد به‌مثابه سنگر خشونت و تفرقه. این تضاد، نیازمند بازخوانی جدی کارکردهای مسجد و نقد سوءاستفاده از آن است
خیانت به علم؛ دانشگاه‌ها در اسارت ایدئولوژی
ما امروز شاهد هستیم که دانشگاه، این سنگر دانش و روشنایی، به جای آنکه مرکز گفت‌وگوی علمی و تولید اندیشه باشد، به ابزار تثبیت قدرت یک گروه بدل شده است. طالبان دانشگاه را از محتوای علمی خالی کرده و آن را به «حوزه ایدئولوژیک» فروکاسته‌اند.
چگونه زینب(س) بحران را به پیام تبدیل کرد؟ درس‌هایی برای امروز
در میان پرحادثه ‌ترین صفحات تاریخ بشری، کربلا همچون آتشی است که هنوز روشن است و زینب کبری (س)، پیام‌رسان این آتش جاوید. اما آنچه بیش از شهادت‌ها، خون‌ها و ظلم‌ها در این واقعه بدرخشید، نگاه زینب‌گونه‌ای بود که توانست از دل سیاهی، نور، و از عمق مصیبت، معنا بیرون کشد
جوانان زیر سایه تفنگ، فقر و تبعیض؛ وقت بیداری است
روز جهانی جوانان (دوازدهم آگوست) فرصتی است برای بزرگداشت ظرفیت‌های جوانان و بررسی چالش‌هایی مانند فقر، تبعیض و تروریسم که آینده آن‌ها را تهدید می‌کند. این مقاله به نقش جوانان در توسعه، لزوم توانمندسازی آن‌ها، و ضرورت مقابله با سوءاستفاده‌های امپریالیستی و محرومیت‌های آموزشی، به‌ویژه در افغانستان، می‌پردازد.