محدودیت بر مطبوعات و رسانه‌ها عامل رکود فرهنگی و آموزشی

با رسیدن روزجهانی آزادی مطبوعات، یوناما گزارش تازه‌ای را در مورد وضعیت نگران کننده مطبوعات و رسانه‌ها در افغانستان منتشر کرده است. این گزارش که به بررسی وضعیت حقوق بشر در افغانستان از ژانویه تا مارس ۲۰۲۴ می‌پردازد، از چالش‌های متعددی که اصحاب رسانه در افغانستان با آن روبرو هستند، از جمله محدودیت‌های اِعمال‌شده توسط طالبان بر مطبوعات و رسانه‌ها، خطر بازداشت خودسرانه و مشکلات مالی، سخن به میان آمده است.
در گزارش بخش حقوق بشر یوناما آمده است که رسانه‌ها و خبرنگاران در افغانستان در محیط چالش‌برانگیز به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
براساس این گزارش، علاوه‌بر محدودیت‌های اعمال‌شده توسط طالبان و خطر بازداشت خودسرانه، رسانه‌هابا چالش‌های مالیِ قابل توجهی نیز مواجه اند.
با فروپاشی نظام جمهوریت، آزادی بیان در افغانستان به گونه‌ی بی‌سابقه‌ای محدود شده و مطبوعات و رسانه‌ها تحت تاثیر سیاست‌های طالبان از مسیر طبیعی فعالیت‌ ‌هایشان منحرف و با محدودیت‌های گسترده‌ای مواجه شده ‌اند.
وضع محدودیت بر مطبوعات و رسانه‌ها در افغانستان به نظام فرهنگی و اطلاع رسانیِ مطلوب، آسیب رسانده و بسیاری از فعالان این عرصه را مجبور به مهاجرت از کشور ساخته است. اگر نگاهی به رسانه‌های خارج از کشور بیندازیم، متوجه خواهیم شد که تعداد زیادی از چهره های سرشناس و مطرح رسانه، به خارج از کشور مهاجرت نموده و با شبکه های بیگانه همکاری می‌کنند. مهاجرت این حجم از فعالان عرصه رسانه، ضایعه‌ بزرگی برای رسانه‌های داخلی به شمار می‌رود.
به همین ترتیب، بسیاری از نویسندگان و ناشران، کار و زندگی خود را در افغانستان رها کرده و به کشورهای خارجی پناهنده شده اند.
مطبوعات و رسانه‌ها به عنوان نیروی محرکه‌ی تحول و پیشرفت در هر جامعه‌ای محسوب می‌گردند. آنان می‌توانند با جهت دهی افکار عمومی و تشویق مردم، ظرفیت‌های مناسبی را در حوزه‌های مختلف ایجاد نمایند، تا زمینه رشد و تعالیِ جامعه تسهیل گردد؛ حال اگر آنان با چالش و موانع روبرو باشند، هیچگاه نمی‌توانند به مسئولیت خویش به خوبی عمل نمایند.
از سوی دیگر، اگر برای رسانه‌های داخلی، شرایط آزادنه برای کار فراهم نباشند، مردم به رسانه‌های خارجی و بیگانه روی خواهند آرود که در این صورت، ضرر آن دوچندان می‌شود.
بنابر این توجه به مسایل فرهنگی و رسانه‌ای، یکی از ضروریات هر جامعه محسوب می‌گردد و ایجاد هر نوع کار شکنی و اختلال در امور رسانه، رکود و بی رمقی را به دنبال دارد؛ لذا ضروت دارد تا زمینه فعالیت آزادانه‌ی مطبوعات و رسانه ها در کشور فراهم گردد تا بیش از این شاهد تعطیلی مطبوعات و رسانه ها در افغانستان نباشیم.