حکومت پاکستان به تازگی از مرحله دوم روند اخراج مهاجران افغانستانی از این کشور خبر داده است. آنچه در این مرحله بیشتر جالب به نظر می رسد این است که این بار حتی مهاجران دارای کارت اتباع و کارت گواهی ثبت نام هم شامل این طرح می شوند.
پیش‌تر مقامات پاکستانی اعلام کرده بودند که مهاجران قانونی و دارای کارت اتباع و گواهی ثبت نام از این کشور اخراج نخواهند شد.
در همین حال، رسانه‌های پاکستانی گزارش می‌دهند که در مرحله دوم روند اخراج مهاجران حدود ۱ میلیون افغان به گونه داوطلبانه و اجباری از این کشور به افغانستان بازگردانده خواهند شد.
از سوی هم، روزنامه «اکسپرس تریبون» پاکستان گزارش داده که پولیس ایالت بلوچستان از مهاجران افغان خواسته که به گونه داوطلبانه از این ایالت خارج شوند، در غیر آن به گونه اجباری اخراج خواهند شد.
مرحله دوم اخراج مهاجران درحالی آغاز می شود که سال گذشته نیز دولت پاکستان طی یک اقدام کم‌سابقه حدود نیم میلیون مهاجران افغان را به گونه اجباری اخراج کرد. در این میان، گزارش‌های زیادی از بدرفتاری نیروهای پاکستانی در جریان اخراج مهاجران در آن کشور نشر شد که واکنش‌های گسترده بین‌المللی را نیز به همراه داشت.
سازمان عفو بین الملل و سایر نهادهای بین‌المللی از اعمال فشار بر مهاجران افغان از سوی پاکستان انتقاد کرد و از اسلام‌آباد خواست روند اخراج مهاجران را به گونه فوری پایان دهند.
با از سرگیری مرحله دوم اخراج مهاجران بار دیگر سازمان عفو بین‌الملل از دولت پاکستان خواست در تصمیم خود تجدید نظر کنند. از سوی هم، برخی نهادهای حقوق بشری و فعالان امور مهاجرت نیز از فشارهای اسلام آباد بر مهاجران انتقاد کرده‌اند.
عوامل سیاسی و امنیتی
همزمان با افزایش روند اخراج مهاجران از پاکستان برخی کارشناسان افغان معتقدند که تصمیم این کشور متاثر از تنش‌های سیاسی میان کابل-اسلام‌آباد است و پاکستان همواره از جمعیت مهاجر افغان به عنوان اهرم فشار برعلیه افغانستان و این‌روزها اداره طالبان، استفاده می‌کند.
به نظر می‌رسد منازعات و درگیری‌ها مرزی و گسترش دامنه‌ی ناامنی و حملات انتحاری و انفجارها و همچنان نادیده گرفتن خواست‌های پیدا و پنهان اسلام‌اباد از سوی کابل از ریشه‌های اصلی تنش سیاسی میان دو کشور است که اکنون مهاجران افغان مجبورند هزینه‌ی آن را پرداخت کنند.
در کنار این، پاکستان پس از تسلط دوباره طالبان بر افغانستان بیشتر به جمعیت مهاجر افغان از دید امنیتی نگاه می‌کند و حتی برخی مقامات بلندپایه این کشور پیش‌تر این شائبه را مطرح کرده بودند که گویا مهاجران افغان در راه‌اندازی حملات انتحاری و انفجارها در پاکستان دست داشته‌اند؛ ادعایی که مقامات طالبان همواره آن را بی‌اساس دانسته‌اند.
چالش‌های مهاجران در افغانستان
مرحله دوم اخراج مهاجران درحالی صورت می‌گیرد که براساس گزارش ها هم‌اکنون دامنه فقر در افغانستان دو برابر شده و حدود ۳۰ میلیون نفر زیر خط فقر به سر می‌برند.
اخراج حدود ۱ میلیون مهاجر افغان در چنین شرایطی علاوه بر این‌که مهاجران تازه‌وارد را با چالش‌های زیاد مواجه می‌کند می‌تواند به تشدید بحران بشری نیز در کشور منجر شود. پیش‌تر سازمان بین‌المللی مهاجرت نیز اعلام کرده بود که ازسرگیری روند خروج مهاجران افغان از پاکستان، اوضاع بشری را در افغانستان بدتر خواهد کرد.
در چنین وضعیتی، انتظار می‌رود حکومت سرپرست طالبان بتواند برای برای رسیدگی به وضعیت مهاجران افغان که در معرض اخراج از پاکستان هستند، از همه ابزارهای لازم استفاده کنند و نگذارند مهاجران افغان در آن کشور بیش از این تحت فشار قرار گیرند.
