این وضعیت باعث شده در سطح منطقه‌ای و جهانی نگرانی‌های زیادی از ناحیه مواد مخدر افغانستان به میان آید. کشورهای منطقه و همسایگان افغانستان اما بیشتر از معضل مواد مخدر افغانستان تاکنون متضرر شده اند.
عمدتا جنگ و نابسامانی‌ها که از پیامد آن تضعیف شرایط اقتصادی در کشور بوده است از نخستین دلایل افزایش کشت و قاچاق مواد مخدر در افغانستان به حساب می‌آید.
قیمت بالای این ماده در بازارهای جهانی و شرایط اقلیمی مساعد در برخی ولایت‌ها هم باعث شده که مناطقی از افغانستان به عنوان کانون کشت و تولید مواد مخدر مبدل شود و دهاقین به کشت آن روی بیاورند.
رشد تولید مواد مخدر در افغانستان اما آسیب‌های فراوان اجتماعی بر جامعه افغانستان گذاشته و سبب شده که حدود ۴ میلیون نفر به کام اعتیاد کشانده شوند.
گذشته از آسیب‌های داخلی، در سطح جهانی نیز این پدیده تاثیرات مخربی گذاشته است. آژانس اتحادیه اروپا امسال در گزارشی اعلام کرد که افغانستان برای مدت ۱۰ سال بزرگترین واردکننده هروئین به این قاره بوده است.
افزون بر این، کشورهای منطقه هم بارها نگرانی های‌شان را در خصوص کشت و قاچاق مواد مخدر از افغانستان ابراز کرده و از کابل خواسته‌اند از کشت و قاچاق مواد مخدر جلوگیری کند.
به تازگی آشیتا میتال، نماینده منطقه‌ای دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل برای آسیای مرکزی نیز از کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان اظهار نگرانی کرده است.
وی گفته که افغانستان نزدیک به چهل سال با نابسامانی روبرو بوده و برای همین انواع گوناگون مواد مخدر در این کشور تولید می‌شود.
نگرانی از «کشت و تولید» مواد مخدر در افغانستان فعلی درحالی مطرح می‌شود که در این سوی دیگر حکومت طالبان این ادعاها رد می‌کند.
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی حکومت سرپرست طالبان می‌گوید که کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان تقریبا به صفر رسیده است. پیش‌تر وزارت داخله طالبان هم از روی دست گرفتن استراتژی چهارساله خبر داده بود که به گفته این نهاد به کاهش کشت، تولید، قاچاق و استفاده مواد مخدر در افغانستان منجر خواهد شد.
اکنون امیدواری‌ها بر این است که این پدیده در کشور به گونه کامل از بین برده شود، تا از یک سو افغانستان دیگر در سطح جهانی به عنوان منبع تولید مواد مخدر شناخته نشود و از سوی دیگر، مردمان بیش‌تری در دام اعتیاد این مواد گرفتار نشوند.
این همه درحالی است ممکن خواهد بود که از یک سو اراده جدی حکومتی برای مبارزه واقعی با این پدیده وجود داشته باشد و از سوی هم فرهنگ بدیل کِشت مواد مخدر در افغانستان تقویت و نهادینه شود.
