دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) با نشر یک گزارش جدید می‌گوید که ۷۰ درصد از زنان در افغانستان از آزار و اذیت توسط طالبان می‌ترسند و ۶۷ درصد از زنان گفته‌اند که به رسمیت‌شناسی طالبان تأثیر قابل توجهی بر زندگی آنان خواهد داشت.
دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) در گزارش جدیدش گفته است که ترس در میان زنان پس از اجرای «خودسرانه و شدید» دستور حجاب از سوی طالبان، افزایش یافته است.
براساس این گزارش که در گفت‌وگو با ۷۴۵ زن در ۳۴ ولایت افغانستان تهیه شده است، زنان گفته‌اند که اجرای این دستور آزار و اذیت در فضای عمومی را افزایش داده و توانایی آنان را برای ترک خانه، بیشتر محدود کرده است.
در این گزارش آمده است که زنان از دستگیری، ننگ طولانی‌مدت و شرم ناشی از بازداشت توسط پولیس طالبان می‌ترسند.
یوناما در گزارش خود گفته است که به‌دلیل فشارهای اجتماعی و دستورات طالبان مبنی بر حفظ ناموس، مردان اکنون به مجریان قوانین طالبان در خانواده تبدیل شده‌اند.
در گزارش یوناما آمده است که ۵۷ درصد از زنان گفته‌اند که وقتی بدون محرم مرد از خانه بیرون شوند، احساس ناامنی می‌کنند.
براساس این گزارش، زنان گفته‌اند که خطر امنیتی و سطح اضطراب آن‌ها زمانی‌که یک فرمان جدید از سوی طالبان به‌صورت خاص زنان را هدف قرار می‌دهد، افزایش می‌یابد.
در این گزارش آمده است که ۴۴ درصد از زنان زمانی که از خانه با یک محرم مرد خارج می‌شوند «کاملا» احساس امنیت می‌کنند و ۴۷ درصد دیگر «تاحدودی».
برخی از زنان به دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان گفته‌اند که اعضای مرد خانواده‌‌های آنان نیز می‌ترسند و تمایلی به ترک خانه با اعضای زن خانواده ندارند؛ زیرا این امر آن‌ها را در معرض آزار و اذیت طالبان قرار می‌دهد.
در این گزارش آمده است که رفتارهای طالبان باعث کاهش اعتماد اجتماعی شده و حدود ۹۶ درصد از زنان گفته‌اند که به اکثر مردم، از جمله همسایه‌های شان، نمی‌توانند اعتماد کنند.
به رسمیت‌شناسی طالبان
براساس گزارش دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان، ۶۷ درصد از زنان گفته‌اند که به رسمیت‌شناسی طالبان تأثیر قابل توجهی بر زندگی آنان خواهد داشت.
زنان گفته‌اند که به رسمیت‌شناسی طالبان می‌تواند بحران حقوق زنان را تشدید کند و خطر تقویت و گسترش محدودیت‌های موجود توسط طالبان را افزایش دهد.
یوناما گفته است که ۳۲ درصد از زنان معتقد هستند که به رسمیت‌شناسی طالبان پس از لغو تمام محدودیت‌ها علیه زنان و دختران توسط طالبان صورت گیرد، ۲۵ درصد گفته‌اند که پس از لغو محدودیت‌های خاص علیه زنان و ۲۸ درصد دیگر گفته‌اند که در هر صورت و تحت هیچ شرایطی نباید طالبان به رسمیت شناخته شوند.
در گزارش یوناما آمده است که برخی از زنان به رسمیت‌شناسی طالبان را بدون پیشرفت در عرصه‌ی حقوق زنان، حمله به انسانیت و کرامت خود به‌عنوان انسان توصیف کرده‌اند و با نگرانی از جامعه‌ی جهانی خواسته‌اند تا زمانی‌که حقوق‌بشری آن‌ها به‌طور کامل احیا نشده است، طالبان را به رسمیت نشناسند.
مشارکت زنان در تصمیم‌گیری در جامعه
در گزارش یوناما آمده است که تنها یک درصد از زنان گفته‌اند که در تصمیم‌گیری‌های جامعه تأثیرگذار هستند و سایر آنان گفته‌اند که هیچ تأثیری بر این تصمیم‌گیری‌ها ندارند.
یوناما گفته است که در جنوری سال ۲۰۲۳ میلادی، ۱۷ درصد زنان گفته بودند که در تصمیم‌گیری‌های جامعه تاثیرگذار هستند.
زنان گفته‌اند که نگرش‌های جامعه نسبت به آنان تحت تسلط طالبان سخت‌تر شده و به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر زندگی آنان تأثیر می‌گذارد.
آنان افزوده‌اند که نگرش‌های اجتماعی زن‌ستیز به‌طور فزاینده‌ای بر ارزش‌ها و تفکر اعضای مرد خانواده، اعم از بزرگ‌سال و کودک، تأثیر گذاشته و اعضای جامعه سیاست‌های طالبان را از جمله با آزار و اذیت زنان اجرا می‌کنند.
در این گزارش آمده است که زنان از فقدان صدای‌شان در جامعه و از این‌که حتا در مورد چیز شخصی مانند لباس پوشیدن نمی‌توانند از خود نمایندگی کنند، متأسف هستند.
یوناما گفته است که مسیرهای رسمی برای مشارکت در مجامع عمومی در سطح ملی و محلی از سوی طالبان منحل شده، هیچ مکانیسمی رسمی برای پاسخ‌گویی به نگرانی‌های زنان وجود ندارد و عدم حضور زنان در ساختارهای تحت حاکمیت طالبان، دسترسی زنان به خدمات و اطلاعات را دشوارتر کرده است.
تاثیر رفتار طالبان بر نسل‌های آینده
براساس گزارش یوناما، زنان گفته‌اند که سیاست‌های طالبان و تغییرات محافظه‌کارانه در نگرش‌های اجتماعی به‌طور فزاینده عادی و در بافت جامعه تثبیت شده و این امر آنان را نگران می‌کند.
آنان هشدار داده‌اند که این امر می‌تواند از نظر روانی و ایدیولوژیکی نسل‌های آینده‌ی افغانستان را «فاسد» کند.
یوناما گفته است که زنان نگران بودند که قرارگرفتن در معرض سیاست‌های زن‌ستیزانه‌ی طالبان این تصور را در میان مردان و پسران ایجاد کند که زنان و دختران نه ظرفیت و نه نیازی به فرصت‌های اجتماعی، سیاسی یا اقتصادی دارند.
آنان گفته‌اند که این امر این باور را تقویت می‌کند که زنان و دختران باید در خانه و در مقام نوکری بمانند.
یوناما گفته است که زنان در مورد پیامدهای ممنوعیت تحصیل دختران بالاتر از صنف ششم، از جمله افزایش ازدواج کودکان، محرومیت از آموزش دینی و موانع بر سر راه توانمندسازی اقتصادی و یادگیری مهارت‌های کلیدی، نگران هستند.
طالبان از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، محدودیت‌های گسترده‌ای بر حقوق و آزادی‌های زنان وضع کرده‌اند. این گروه دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کرده‌اند و دانشگاه‌ها را به روی زنان بسته‌اند.
طالبان همچنین محدودیت‌های گسترده را بر پوشش زنان و حضور آنان در جامعه وضع، کار آنان را در دفاتر سازمان ملل متحد و نهادهای غیردولتی داخلی و بین‌المللی ممنوع و کسب‌وکارهای شخصی آنان را متوقف کرده‌اند.
علاوه بر این، طالبان بارها فعالان حقوق زنان را بازداشت، لت‌وکوب، زندانی و شکنجه کرده‌اند.
پیش از این کارشناسان سازمان ملل متحد و شماری دیگر از نهادهای بین‌المللی گفته‌اند که رفتارهای طالبان با زنان «جنایت علیه بشریت» است و می‌تواند به عنوان «آپارتاید جنسیتی» بررسی شود.
