همزمان با روند اخراج اجباری مهاجران افغان از پاکستان که سروصداهای زیادی را در سطح داخلی و بین‌المللی نیز بر انگیخته، روزانه شمار زیادی از مهاجران غیرقانونی از ایران نیز به گونه داوطلبانه و یا اجباری به وطن بر می‌گردند.
در این میان آنچه اما از مدتی بدین‌سو محل انتقاد بوده، برخورد طالبان با مهاجران افغان است که از این دو کشور، به گونه اجباری و یا داوطلبانه بر می‌گردند. طالبان از زمانی که اسلام‌آباد تصمیم به اخراج مهاجران غیرقانونی افغان گرفته، تاهنوز برخی تدابیری برای حل مشکلات مهاجرانِ برگسته از پاکستان اتخاذ کرده است. مقامات این گروه به محض رسیدن مهاجران به خاک افغانستان به استقبال آنها شتافتند و برنامه‌هایی در خصوص فراهم کردن مَسکن و سایر لوازم ضروری برای آنها در ولایت‌ها روی دست گرفتند. اخیرا هم رهبری طالبان دستوری صادر کرده که براساس آن قرار است برای مهاجران اخراج‌شده غیرقانونی از پاکستان در ولایت‌های شمالی و مرکزی زمین توزیع و در کنار آن شغل نیز ایجاد شود.
اما در این سوی دیگر، حکومت سرپرست طالبان هیچ گونه کمکی برای مهاجران اخراج‌شده و یا برگشته از ایران روی دست نگرفته است؛ در حالی که شمار مهاجران اخراج‌شده از ایران طی دو سال گذشته بیش‌تر از شمار مهاجرانی است که از پاکستان اخراج شده‌اند. این روند اما طی هفته‌های اخیر که همزمان با آغاز فصل سرما و بیکاری در افغانستان است شدت بیشتری گرفته است؛ چنانچه روز گذشته (شنبه، ۱۸ قوس/آذر) رسانه‌های ایرانی به نقل از مجید شجاع، فرمانده مرزبانی ولایت خراسان رضوی ایران گزارش دادند که بیش از ۱۳ هزار از اتباع «غیرمجاز» افغانستان در یک هفته گذشته توسط مرزبانان هنگ مرزی تایباد به افغانستان بازگردانده شدند.
در چنین وضعیتی که مهاجران برگشته از ایران از یک‌سو با سرمای سرد و طاقت‌فرسای زمستان مواجه اند و از سوی دیگر، معضل فقر، آنان را در معرض قحطی و گرسنگی قرار می‌دهد، اما هیچ گونه حمایت و کمکی از سوی طالبان برای شان صورت نمی‌گیرد. این مهاجران در چنین شرایطی همچنان در وضعیت آوارگی و بی‌سرنوشتی رها می‌شوند، نه برای آنها زمینی توزیع می‌شود و نه هم نهادی زمینه اشتغال ایجاد می‌کند؛ گویی آنها شهروندان اصلی این سرزمین نیستند و حقی به اندازه داشتن چند متر زمین برای ایجاد سرپناه و یا امکان یک زندگی حداقلی در وطن‌شان را ندارند!
چنین برخوردی آن‌هم برای حکومتی که خود را نماینده همه مردم افغانستان معرفی می‌کند و داعیه عدالت اسلامی را همواره سر می‌دهد از یک‌سو بر روابط به اصطلاح «دولت-ملت» در داخل تاثیر می‌گذارد و از سوی دیگر در انظار جهانی نیز برخورد دوگانه طالبان با مهاجران را در شرایط همسان نشان می‌دهد که طبعا از این حیث انتقاداتی را متوجه این اداره خواهد کرد.
