در ۳ جوزای سال ۱۳۹۵ شمسی توافقنامه سه جانبه تجاری بندر چابهار میان اشرف غنی و حسن روحانی، روسای جمهور پیشین افغانستان و ایران و ناریندا مودی، صدراعظم هند در تهران به امضا رسید؛ توافقنامهای که براساس آن افغانستان از طریق بندر چابهار ایران به آبهای آزاد وصل میشود.
این بندر به لحاظ این که کوتاهترین مسیر برای دست یافتن افغانستان به بحر شناخته میشود از اهمیت زیادی برخوردار است. بندر چابهار در ولایت سیستان و بلوچستان ایران واقع شده و به عنوان نزدیکترین مسیر به آبهای آزاد برای برخی کشورهای آسیای میانه و افغانستان که محصور به خشکه هستند، حائز اهمیت است.
از سوی هم با دسترسی افغانستان به بندر چابهار، وابستگی به بندرهای پاکستان و همچنان گذرگاههای مرزی آن که هرازگاهی تحت تاثیر عوامل سیاسی به عنوان یک اهرم فشار اقتصادی بر افغانستان استفاده میشود، تا حد زیادی کاهش خواهد یافت. به نظر میرسد با توجه به اهمیت استراتژیک این بندر مقامات حکومت سرپرست طالبان اکنون تلاش بیشتری دارند تا مبادلات تجاری افغانستان از طریق این بندر را افزایش دهند.
خواست کابل از تهران برای ایجاد سهولت در دسترسی افغانستان به بندر چابهار
ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی رئیس الوزرای حکومت طالبان که هفته گذشته در راس یک هیئت بلندپایه به ایران سفر کرده بود، پنجشنبه گذشته از این بندر دیدن کرد. وی در جریان بازدید از بندر چابهار بر ضرورت افزایش صادرات و واردات افغانستان از طریق این بندر تاکید کرده و از مسئولان ذیربط ایرانی خواست تا دسترسی آسانتر برای تجارت افغانستان از طریق بندر چابهار را تسهیل کنند.
دفتر معاونیت اقتصادی طالبان همچنان اعلام کرد، بندر چابهار که موقعیتی استراتژیک دارد، افغانستان را قادر میسازد تا همکاریهای تجاری و ترانزیتی جدیدی ایجاد کند و در عین حال با «زمان و هزینه کمتر» به بازارهای بینالمللی متصل شود.
به گفته مقامات حکومت سرپرست، طرف ایرانی به ملا برادر از حمایت و قصد خود برای تقویت تجارت افغانستان از طریق این بندر اطمینان داده است.
با این حال، اکنون امیدواری بر این است است که با توسعه مبادلات تجاری افغانستان از طریق بندر چابهار بهعنوان یکی از مسیرهای اصلی ترانزیت، شاهد بهبود وضعیت تجاری و ترانزیتی در کشور خواهیم بود.