در بیش از دو سال اخیر هزاران زن بیکار شدند و دیگر اجازه ندارند به کار بروند. سکینه حسینی یکی از زنانی است که در این دو سال فعالیتهای زیادی برای بهبود وضعیت زنان در کشور انجام داده است.
خبرگزاری معمار، مصاحبه اختصاصی را با این فعال حقوق زنان انجام داده است که در ادامه این گزارش میخوانید.
خبرگزاری معمار: به صورت کلی وضعیت زنان را چگونه بررسی میکنید؟
سکینه حسینی: زنان افغانستان در دو دهه اخیر پیشرفتهای زیادی کردند. شمار زیادی از آنها در بخشهای مختلف، متخصص، داکتر، مهندس، معلم و باسواد شدند ولی با حاکمیت دوباره نظام فعلی تمام زمینههای کار و پیشرفت زنان از سوی امارت اسلامی متوقف شد و میلیونها زن بیکار و در چارچوب خانههایشان محصور شدند. ما امیدواریم که حکومت سرپرست بتواند با حضور زنان در اجتماع و ادارات کنار بیاید، زیرا راه پیشرفت کشور با حضور زنان و مردان عملی است.
خبرگزاری معمار: به نظر شما دلیل این اقدامات حکومت سرپرست علیه زنان چیست؟ به نظر شما آیا رهبر طالبان به خواست مردم افغانستان و جامعه جهانی مبنی بر تامین حقوق زنان تمکین خواهد کرد؟
سکینه حسینی: در بیست سال گذشته میلیاردها دالر به خاطر ظرفیتسازی و حقوق زنان در افغانستان مصرف شد، هزاران پروژه میلیون دالری به نام زنان به جیب تیکهداران قومی رفت. وضعیت کنونی افغانستان و مخصوص وضعیت زنان خروجی کارکرد ۲۰ساله مسئولان بیکفایت است؛ کسانی در بخش زنان کار میکردند که هیچ باوری به تساوی و تامین حقوق زنان نداشتند، فقط به خاطر پروژه گرفتن این پستها را قبول میکردند و پیامدش این است که امروز زن افغانستان تجربه میکنند. این افراد در ۲۰ سال گذشته همواره در پی سلبریتیسازی بودند و کسانی را به نمایندگی از زنان افغانستان معرفی میکردند که حتی در افغانستان زندگی نکردند. همین افراد در کنفرانسها در سطح جهانی شرکت میکردند و از آدرس زنان افغانستان علیه طالبان و علیه دیگر جناحها موضع میگرفتند، بدون اینکه هیچ درکی از وضعیت زنان در افغانستان داشته باشند. همین افراد بیکفایت و دار و دستهشان طالبان را نسبت به زنان بدبین کردند وگرنه تمام مردم افعانستان مسلمان هستند و زنان مسلمان دارند ولی متاسفانه کسانی تصویر زن افغانستان را به جهان و طالبان نشان میداد که هیچ سنخیتی با زندگی واقعی زنان افغانستان نداشت و ندارند. به صورت کلی باید گفت که فساد در دستگاه حاکم و مسئولان رده پایین وعدم باور به حقوق زنان باعث شد تا افراد فاسد تصویر زن افعانستان را وارونه نشان بدهند.
خبرگزاری معمار: آیا زنان افغانستان میتوانند با اعتراض در خیابانها به حقوقشان برسند یا باید راه دیگری را در پیش گیرند؟
سکینه حسینی: برای زنان واقعی افغانستان در شرایط کنونی تنها گزینه همین اعتراضات در فضای باز و بسته است، چون مردان افغانستان، کشورهای منطقه و سازمان ملل متحد و دیگر نهادهای حقوق بشری علیه این وضعیت سکوت مرگبار اختیار کردند و زنان امروز تنها هستند و به همت این زنان و دختران افغانستان باید احترام گذاشت. راه دیگری که میتوانیم از آن برای رسیدن به حقوق زنان استفاده کنیم مذاکره از نگاه شریعت و مذاکره در چارچوب ارزشهای اسلامی است. همه زنان افغانستان مسلمان هستند و دختران مسلمان دارند، پس باید به طالبان گفته شود و این مهم به آنها ثابت شود تا آنها دروازه مکاتب، دانشگاهها و دروازه ادارات را به روی زنان باز کنند.
خبرگزاری معمار: در دو دهه کمیسیون حقوق بشر و وزارت امور زنان در افغانستان فعالیت داشت، ولی شماری از زنان میگویند که این ادارات خانوادگی بوده و هیچ کار بنیادی برای بهبود و ظرفیتسازی زنان انجام ندادهاند؟
سکینه حسینی: همانطور که گفتم افرادی در راس این ادارات قرار گرفته بود که حتی خودشان باورمند به حقوق مساوی زنان و مردان نبودند. این ادارات حتی برای همین نسل که در دو دهه رشد کردند نتوانستند یک کار عملی و اساسی انجام بدهند. امروزه زنانی هستند که تنها نان آوران خانوادهشان هستند ولی اکنون با کارکردهای ۲۰ساله و اقدامات طالبان توان پیدا کردن یک افغانی را ندارند. زنانی زیادی مجبور شدند که تکدیگری کنند تا برای خانوادههایشان نان ببرند. به باور من اگر در بیست سال گذشته پروژههایی که به بخش زنان اختصاص مییافت برای سرمایهگذاری و برنامههای بنیادی برای زنان مصرف میشد امروز وضعیت زنان چنین نمیبود. طالبان باید به خواست زنان و دختران افغانستان تمکین کنند وگرنه افغانستان به زندان جهانی برای زنان مبدل خواهد شد و هر روز بیشتر به سوی قهقرا پیش خواهد رفت.
خبرگزاری معمار: یکی از خواستههای اصلی جوامع بینالمللی تامین حقوق زنان است که در ابتدا بازگشایی مکاتب و دانشگاه میتواند به خاطر نشان دادن حسن نیت طالبان به جهان باشد، آیا حکومت سرپرست در برابر این خواست جهان کوتاه خواهد آمد؟
سکینه حسینی: طالبان در واقع زنان افغانستان را گروگان گرفتند و از این اهرم فشار در برابر جهان استفاده میکنند و همواره به جهان و مردم افعانستان گفتهاند که تا اطلاع ثانوی مراکز آموزشی به روی زنان بسته است و کار روی طرح بازگشایی مکاتب و دانشگاهها جریان دارد ولی از این کار دو سال و چند ماه گذشت اما هیچ خبری از بازگشایی نهادهای تحصیلی و آموزشی نیست.
جامعه جهانی باید بر حاکمان فعلی افغانستان فشار وارد کند تا این گروه زنان را به رسمیت بشناسند. اگر سازمان ملل متحد و دیگر کشورها به سکوتشان ادامه بدهند دیگر هیچ سلاحی برای استفاده به خاطر تامین حقوق زنان نیست. سلاح طالبان و قرائتهای بدوی و بیسوادی شان، زنان افغانستان را نشان رفته است و نیاز است که در برابر چنین اقدامات مقابله به مثل شود ولی دست زنان خالی است و حتی مردان افغانستان از خواهران، مادران و همسرانشان حمایت نمیکنند. در شرایط کنونی تنها امیدواری زنان این است که حکومت طالبان از سوی جهان به رسمیت شناخته نشود و وضعیت تغییر کند.
خبرگزاری معمار: سپاسگزارم که وقتتان را در اختیار ما قرار دادید.
حسینی: خواهشمیکنم خوش آمدید موفق و کامیاب باشید.