منع سیاحت زنان، نه شرعی نه عقلی

خالد حنفی؛ وزیر امر به معروف و نهی از منکر طالبان در سفری به بامیان اعلام کرد که زنان اجازه رفتن به بند امیر بامیان را ندارند.

او گفت: «بعد از این، به بند امیر، خانم‌ها و خواهرهای ما رفته نمی‌توانند تا آن وقتی که یک اصول جور کنیم». به گفته او سیاحت نه فرض است و نه واجب.

ریچارد بنت؛ گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان در واکنش به این تصمیم گفته: «لطفا کسی توضیح بدهد که محدودیت رفتن زنان به بند امیر چه ربطی به شریعت و فرهنگ افغانستان دارد؟»

همچنین دیدبان حقوق بشر در واکنش به دستور اخیر طالبان مبنی بر ممنوعیت سفر زنان به بندامیر را بی‌احترامی کامل به حقوق اساسی زنان خوانده‌است.

فرشته عباسی پژوهش‌گر بخش آسیای این سازمان، در این خصوص گفته که “این یک بی‌احترامی کامل به زنان افغانستان است.

این تصمیم عجیب و وعده دور از واقعیت وزیر امر به معروف یادآور وعده وی در خصوص تدوین اصول و مکانیزم آموزشی برای تحصیل زنان است که هیچگاه محقق نشد و بعید است در آینده نیز محقق شود.

از سوی دیگر چنین تصمیمی کاملا بر خلاف اصول انسانی و شرعی است زیرا استفاده از طبیعت و زیبایی‌های آنان نعمتی است که از سوی خداوند به انسان‌ها اختصاص داده شده است و در هیچ جای قرآن و سنت نیامده است که زنان به مسافرت نروند و یا از اماکن دیدنی و مناظر طبیعت استفاده نکنند.

بنابراین باید گفت که تصمیم طالبان در منع سیاحت زنان به بند امیر، هیچگونه وجه شرعی ندارد و تنها برخواسته از خوانشی غلط و متعصبانه است که متاسفانه طالبان به آن مبتلا هستند و همواره به نام دین و شریعت با آبروی دین بازی کرده‌اند.

از طرفی دیگر ملاخالد حنفی گفته است که سیاحت نه فرض است و نه واجب پس برای زنان ممنوع است که سیاحت کنند، وی با آوردن چنین استدلالی در پی این است که حرمت سیاحت را برای زنان اثبات کند اما غافل از این است که در دین اسلام علاوه بر حکم حرمت و وجوب، احکامی همچون مباح و مکروه و مستحب نیز وجود دارد و هرچه که واجب نبود، الزاما به این معنا نیست که حرام باشد، مثلا ورزش کردن نه واجب است و نه فرض است، بلکه مباح است به این معنا که انجام دادن و انجام ندادن آن ثواب و عقابی ندارد، اما هیچ فقیهی بر حرمت ورزش فتوا نداده است و هزاران مثال دیگر.

از این مساله هم که بگذریم از افزایش فقر و مشکلات اقتصادی که از این تصمیم غیرمنطقی ناشی می‌شود نمی‌توان گذشت زیرا در شرایط کنونی که مردم با بحران جدی اقتصادی مواجه هستند و با فقر کشنده دست و پنجه نرم می‌کنند، چنین تصمیمی موجب می‌شود که مردمی که به درآمدهای گردشگری از طریق سیاحت‌کنندگان، امیدوار بودند، کاملا ناامید گردند.

دانشگاه بامیان در تحقیقاتی قبل از روی کار آمدن طالبان گفته بود، سالانه ۱ میلیارد و ۷۰۰ میلیون افغانی از رهگذر گردشگری وارد چرخه‌ی اقتصاد بامیان می‌شود.

طالبان با منع سفر زنان به بندامیر نه تنها برای ورود این میزان پول در چرخه‌ اقتصادی بامیان مانع ایجاد کردند بلکه ضرر بی‌شماری برای سرمایه‌گذاران و کسانی که در راستای رشد صنعت گردشگری در بندامیر سرمایه گذاری کرده بودند وارد کرده‌اند.

این در حالی است که پس از زراعت، صنعت گردشگری از مهم‌ترین منابع عایداتی بامیانی‌ها به حساب می‌رفت؛ اما خشکسالی، آفت‌های طبیعی و سیلاب‌های اخیر زراعت را از مردم گرفت و تنها منبع درآمد مردم از طریق صنعت گردشگری بوده است اکنون طالبان، اشتغال و درآمد از ناحیه صنعت گردشگری را نیز از مردم سلب کردند.