پاکستان بار دیگر مدعی حضور گروههای مسلح مخالف خود در خاک افغانستان شده و نسبت به پیامدهای آن هشدار داده است.
شفقت علی خان، سخنگوی وزارت خارجه پاکستان، در نشست اخیر خود در اسلامآباد ادعا کرد که این گروهها مانع اصلی بهبود روابط دوجانبه هستند.
این اظهارات در حالی مطرح میشود که حکومت سرپرست طالبان در افغانستان بارها این ادعاها را رد کردهاند.
کابل، ناامنیهای پاکستان را مشکل داخلی این کشور خوانده و حضور تحریک طالبان پاکستان در افغانستان را همواره تکذیب کرده است.
از سوی هم، کابل انگشت اتهام را به سوی پاکستان نشانه رفته است. طالبان ادعا میکنند که سازمانهای استخباراتی پاکستان به گروه تروریستی داعش آموزش میدهند و این گروه در ایالت بلوچستان و خیبرپشتونخواه مراکز آموزشی دارد.
این اتهامات متقابل در حالی مطرح میشود که دو سوی مرز سالهاست شاهد ناامنی و قربانی شدن غیرنظامیان است.
سیاستهای مداخلهجویانه پاکستان، بهویژه حمایت از گروههای افراطی، ریشه اصلی این بیثباتی تلقی میشود.
برخی ناظران سیاسی بر این باورند که در پنج دهه گذشته، پاکستان استراتژیهای خصمانهای را برای بیثباتسازی افغانستان طراحی و اجرا کرده تا منافع کوتاهمدت و بلندمدت خود را تأمین کند.
طبق دیدگاه فوق، این سیاستها اما حالا گریبان خود پاکستان را گرفته و مناطق مرزیاش را ناامن کرده است.

فردین نیازی (نام مستعار)، تحلیلگر سیاسی که به دلایل امنیتی نخواست نام اصلیاش فاش شود، به خبرگزاری معمار گفت: «پاکستان سالهاست که سیاست خود در قبال افغانستان را بر ایجاد بحران و بیثباتی استوار کرده و از جنگ و ناامنی در کشور برای پیشبرد منافع خود بهره برده است.»
نیازی افزود: «اکنون که توازن قدرت تغییر کرده و پاکستان برتری پیشین خود نسبت به افغانستان را از دست داده، سیاستهای اسلامآباد نه در محافل سیاسی مخالفان طالبان خریدار دارد و نه افکار عمومی در داخل کشور از آن حمایت میکند.»
این تحلیلگر تأکید کرد: «ناامنیهایی که پاکستان خود بانی آن بود، اکنون دامن این کشور را گرفته است. مقامات پاکستانی با عصبانیت تلاش میکنند کابل را مقصر جلوه دهند، در حالی که ریشه بحران در سیاستهای مداخلهجویانه خودشان نهفته است.»
به گفته نیازی، «پاکستان در دهههای گذشته با حمایت از گروههای تندرو، به دنبال نفوذ در افغانستان بوده است. این رویکرد نهتنها به بیثباتی در افغانستان دامن زده، بلکه امنیت خود پاکستان را نیز به خطر انداخته است.»
وی همچنان گفت: «ناامنیهای کنونی در مناطق مرزی پاکستان، نتیجه مستقیم دههها تنشآفرینی این کشور در افغانستان است. استراتژیستهای پاکستانی که زمانی از بیثباتی در افغانستان بهره میبردند، اکنون خود قربانی پیامدهای این سیاستهای ناکارآمد شدهاند.»
ناظران تأکید دارند تا زمانی که پاکستان از سیاستهای مداخلهجویانه خود دست نکشد، دستیابی به صلح پایدار در دو سوی مرز دشوار خواهد بود. از این نگاه، تغییر رویکرد اسلامآباد و پایان حمایت از گروههای تندرو، کلید حل بحرانهای مرزی به نظر میرسد.