روزهایی که آسمان کشمیر بار دیگر با دود و آتش پوشیده شده و صدای انفجارها جای صدای زندگی را گرفته است، افغانستان، همسایه‌ای که سال‌هاست زخم‌خورده‌ی جنگ‌های نیابتی است، بار دیگر در معرض تهدیدی نوین قرار گرفته است.
حمله‌ی مرگبار به گردشگران هندی در پاهالگام در ۲۲ آوریل ۲۰۲۵، که به کشته شدن ۲۶ نفر انجامید، جرقه‌ای بود بر انبار باروت روابط پرتنش هند و پاکستان. هند، در پاسخ، عملیات نظامی گسترده‌ای را علیه اهدافی در خاک پاکستان آغاز کرد که به گفته‌ی مقامات پاکستانی، منجر به کشته شدن ده‌ها غیرنظامی، از جمله زنان و کودکان، شد.
در این میان، افغانستان، کشوری که سال‌هاست میدان رقابت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بوده، بار دیگر در معرض خطر قرار گرفته است. روابط طالبان با هر دو کشور هند و پاکستان، در این برهه‌ی حساس، آزمونی جدی را پیش‌روی آن‌ها قرار داده است.
طالبان، که با چراغ سبز امریکا و حمایت مستقیم پاکستان به قدرت بازگشته‌اند، در سال‌های اخیر تلاش کرده‌اند روابط دیپلماتیک خود را با هند نیز بهبود بخشند، اما در شرایط کنونی، هرگونه جانبداری از یکی از طرفین می‌تواند پیامدهای فاجعه‌باری برای افغانستان داشته باشد. اگر طالبان جانب پاکستان را بگیرند، هند ممکن است حمایت خود را از مخالفان طالبان افزایش دهد؛ و اگر جانب هند را بگیرند، روابط شان با همپیمان دیرینه حامی اصلی‌شان یعنی پاکستان، تیره خواهد شد.
درگیری دراز مدت میان هند و پاکستان می‌تواند تأثیرات مخربی بر اقتصاد افغانستان داشته باشد. مسدود شدن گذرگاه‌های مرزی، کاهش تجارت و افزایش ناامنی، تنها بخشی از این پیامدهاست. از سوی دیگر، افغانستان ممکن است بار دیگر به میدان رقابت‌های نیابتی تبدیل شود؛ جایی که گروه‌های تروریستی جدید، با حمایت یکی از طرفین، شکل گرفته و امنیت کشور را تهدید کنند.
اگرچه پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی پاهالگام را رد کرده است همانگونه که حمایت از حملات انتحاری در افغانستان را رد می کرد، اما مسئولیت اخلاقی و بین‌المللی ایجاب می‌کند که این کشور عاملان این حمله را شناسایی و به عدالت بسپارد. عدم پاسخگویی، تنها به افزایش بی‌اعتمادی و تشدید تنش‌ها منجر خواهد شد.
در حالی که جهان نگران درگیری میان دو قدرت هسته‌ای است، افغانستان بار دیگر در آستانه‌ی تبدیل شدن به قربانی خاموش این تنش‌هاست. مردمی که سال‌هاست زخم‌خورده‌ی جنگ و ناامنی هستند، نباید بار دیگر هزینه‌ی رقابت‌های دیگران را بپردازند.
از جامعه‌ی جهانی، به‌ویژه سازمان ملل متحد، انتظار می‌رود که با میانجی‌گری فعال، از گسترش این درگیری جلوگیری کرده و از افغانستان در برابر پیامدهای آن محافظت کند.
افغانستان باید بی‌طرفی خود را حفظ کرده و اجازه ندهد بار دیگر به میدان جنگ‌های نیابتی تبدیل شود. این تنها راه حفظ امنیت و ثبات در کشور است.
به امید صلح و آرامش برای منطقه و جهان!
