وزارت معارف حکومت طالبان به تازگی از تصویب لایحه جدید در خصوص پوشش دانش‌آموزان و معلمان مکاتب دولتی خبر داده است.
این لایحه که گفته می‌شود به تایید ملا هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان، رسیده، پوشیدن لباس سنتی کشور، شامل پیراهن و تنبان و نیز استفاده از دستار یا کلاه را برای تمامی دانش‌آموزان و معلمان الزامی می‌داند.
در بخشی از این لایحه آمده است: «لباس از حد تعیین‌شده کوتاه‌تر یا بلندتر نباشد. لباس به قدری تنگ و چسبان نباشد که اندام‌های بدن را نمایان کند و آنقدر نازک نباشد که بدن از پشت آن دیده شود.»
گفته شده که دانش‌آموزانی که از پیروی این قانون سرپیچی کنند، ابتدا مورد توصیه قرار خواهند گرفت و در صورت تکرار تخلف، خانواده آن‌ها احضار شده و از آن‌ها تعهدی مبنی بر رعایت قانون گرفته خواهد شد.
در جزئیات این لایحه آمده است که دانش‌آموزان صنف اول الی نهم در مکاتب دولتی باید پیراهن و تنبان با رنگ آبی و کلاه سفید پوشیده و دانش‌آموزان صنف دهم تا دوازدهم باید لباس‌شان رنگ سفید داشته و پوشیدن دستار نیز برای آنان الزامی است.
تصمیم طالبان مبنی بر الزامی کردن پوشیدن پیراهن و تنبان همراه با کلاه یا دستار برای دانش‌آموزان و معلمان مکاتب دولتی در افغانستان، با واکنش‌هایی روبرو شده است.
شمار زیادی از کاربران شبکه‌های اجتماعی با انتقاد از این تصمیم طالبان گفته‌اند که چنین رویکردی، فضای آموزشی در کشور را آسیب می‌زند.
کبیر محمدی، در صفحه اجتماعی فیسبوک نوشته است: «تحمیل یک نوع پوشش بر محصلان مکاتب، نه‌تنها تلاشی برای یکدست‌سازی هویت جامعه است، بلکه سرکوب تفاوت‌ها و سلب حق انتخاب از نسل جوان نیز محسوب می‌شود.»
او افزوده که «چنین رویکردی نشان‌دهنده ضعف یک نظام در پذیرش تنوع و تفاوت‌های فرهنگی است، زیرا یک حکومت مقتدر نیازی به تحمیل باورهای خود از طریق اجبار ندارد، بلکه با ایجاد محیطی آزاد، زمینه انتخاب آگاهانه را برای شهروندانش فراهم می‌کند.»
احمدفرید سروی، دیگر کاربر شبکه‌های اجتماعی نیز با انتقاد از این تصمیم نوشته است: «کسانیکه از نگاه علوم ضعیف باشند. ملت را به پوشیدن، خوردن و یا زیستن مصروف می‌سازند. در حالیکه اگر همه ملت علوم عصری و دینی را به شکل واقعی آن توسط اساتید متخصص بخش بیاموزند خود تفاوت لباس اسلامی و غیر اسلامی را دانسته و خود را به آن لازم می‌دانند.»
تاثیر این تصمیم بر روحیه دانش‌آموزان و دلسردی آنان از مکاتب، از پیامد تغییر یونیفورم دلخواه طالبان دانسته می‌شود که برخی کاربران به آن اشاره کرده‌اند.
ه. کوهدامنی، فعال رسانه‌ای در این خصوص نوشه است: «دخترها که از مکتب محروم بودند و اینک با تصمیم تازه امارت (حکومت طالبان) پنجاه در صد بچه‌ها هم از مکتب دلگیر می‌شوند. خلاصه اینکه مکتب‌ها عمومأ بند می‌شود اما آهسته آهسته.»
امیر افغان هم درباره پیامدهای احتمالی این تصمیم طالبان نوشته است: «این کار می‌تواند باعث فرار دادن شاگردان از مکاتب شود.»
ع. وطندار، دیگر فعال رسانه‌ای هم به حاشیه‌ها و محدودیت‌های تصمیم جدید طالبان اشاره کرده و نوشته است: «تاکسی‌ها رنگش تغییر کرد حالا نوبت رنگ لباس شاگردان معارف است. پدران‌شان همه بیکار، از کجا کنند پول لنگی و دستار را؟»
در این میان، شمار معدودی کاربران هم دیده می‌شوند که با این تصمیم حکومت طالبان ابراز همسویی نموده و آن یک «ضرورت» تلقی می‌کنند.
محمد صمیم، در صفحه فیسبوک نوشته است: «مکاتب و طرز لباس مکاتب اسلامی باید متفاوت از غربی‌ها و لباس‌های غربی باشد.»
وزارت معارف طالبان هدف از طرح و اجرای لایحه جدید را «ایجاد نظم و انضباط و تقویت روحیه آموزش و اطاعت» در دانش‌آموزان عنوان کرده و آن را «لباس شرعی» خوانده است.
این اما درحالی است که تا پیش از روی کارآمدن دوباره حکومت طالبان، لباس دانش‌آموزان پسر در مکاتب افغانستان دریشی بود؛ پوششی که علمای دینی هم با آن مخالفتی نداشتند.
