د کابل د هوا ککړتیا او د دې ستونزې د حل لارې

په کابل کې د هوا ککړتیا یوه جدي چاپیریالي ستونزه ده چې له کلونو راهیسې یې د ښاریانو ژوند ننګولی دی. د طالبانو د چاپېریال ساتنې د څانګې مرستیال زین العابدین عابد په وینا، په تیرو لسو میاشتو کې د هوا په ککړتیا کې کمښت راغلی دی، خو دا ادعا په داسې وخت کې راځي چې ډیری کارپوهان په دې باور دي چې د ککړتیا جوړښتي او بنسټیز عوامل لاهم دوام لري او د دې کړکېچ د حل لپاره پراخو اقداماتو ته اړتیا ده. په کابل کې د هوا د ککړتیا یو له اصلي دلیلونو څخه د بې کیفیته او نامناسب سونګ توکو کارول دي. د اقتصادي ستونزو له امله، ښاریان اړ دي چې د خپلو کورونو د تودوخې لپاره د ډبرو سکرو، کثافاتو او نورو ککړونکو موادو څخه کار واخلي. برسېره پردې، د چاپیریالي معیارونو پرته د زړو موټرو په شمیر کې زیاتوالی د دې کړکېچ د لا زیاتولو یو بل مهم عامل دی. په کابل کې ډېری موټرونه زاړه دي او د ګازو د کنټرول سیسټمونه نلري، چې په ټول ښار کې د زهري ګازونو د خپریدو لامل کیږي. همدارنګه، د کثافاتو د مدیریت او تصفیې لپاره د مناسب زیربنا نشتوالی د ککړتیا د زیاتوالي یو بل عامل دی. په خلاصه فضا کې د کثافاتو سوځول خطرناک کیمیاوي ککړونکي خوشې کوي چې مستقیم د ښاریانو روغتیا اغیزه کوي. له بلې خوا، د کابل شاوخوا سیمو کې د نباتاتو د پوښښ کمیدل او د ځنګلونو وهل هم د اتموسفیر ککړونکو توکو په زیاتوالي باندې د پام وړ اغیزه لري، ځکه چې ونې او بوټي د هوا په پاکولو او د زیان رسوونکو ګازونو په کمولو کې مهم رول لوبوي. د دې کړکېچ سره د مقابلې لپاره، د لنډمهاله او اوږدمهاله حل لارو یوه ټولګه باید پلي شي. یو له اړینو اقداماتو څخه دا دی چې په کورونو او موټرو کې کارول شوي سونګ توکو کیفیت ښه شي. برسېره پردې، د زړو موټرو د بدلولو لپاره د هڅونې میکانیزمونه رامینځته کول او د عامه ترانسپورت کارولو ته وده ورکول نورې اغیزمنې حل لارې دي. له بلې خوا، دا اړینه ده چې د هغو فابریکو او صنعتونو فعالیت په دقت سره وڅارل شي او کنټرول شي چې ککړونکي سونګ توکي کاروي. د چاپیریال ساتنې سخت قوانین پلي کول او صنعتونه د شنه ټیکنالوژیو کارولو ته اړ ایستل کولای شي د زیان رسوونکو ګازونو خپرېدل په کمولو کې مرسته وکړي. همدارنګه، د هوا د ککړتیا د اغیزو او د هغې د کمولو لپاره د ستراتیژیو په اړه د خلکو لپاره تعلیمي او پوهاوي پروګرامونه کولای شي د ټولنې د چلند په بدلون کې مهم رول ولوبوي. که خلک د نامناسب سونګ توکو کارولو او د ضایعاتو د سوځولو خطرناکې پایلې وپیژني، نو دوی به د دې کړکېچ په کمولو کې د همکارۍ احتمال ډیر کړي. خو، د دې حل لارو پلي کول سیاسي ارادې او د دولتي او غیر دولتي ادارو پراخه همکارۍ ته اړتیا ده. که څه هم طالبانو اعلان کړی چې د ککړتیا کمولو لپاره یې شپږ میاشتنی پلان جوړ کړی دی، خو دا اقدامات باید په علمي، دوامداره چلند او د نړیوالو تجربو پر بنسټ ترسره شي. په دې حالت کې، موږ هیله لرو چې کابل ښار به د هوا د ککړتیا له جدي وضعیت څخه راووځي او ښاریان به له سالمې او پاکې هوا څخه خوند واخلي