در سال‌های اخیر، افغانستان همواره شاهد حضور و فعالیت گروه‌های افراطی و تروریستی مختلفی بوده که امنیت و ثبات این کشور را به چالش کشیده‌اند. یکی از محورهای اصلی سیاست این گروه، اعلام مبارزه با داعش و ادعای نابودی کامل آن در افغانستان بوده است. با این حال، حوادث اخیر، از جمله ترور خلیل‌الله حقانی، وزیر مهاجرین طالبان، توسط عناصر داعش، نشان از حضور مستمر و تهدید جدی این گروه در افغانستان دارد.
این حمله، خلاءهای امنیتی طالبان را به نمایش گذاشت و ادعای این گروه مبنی بر نابودی کامل داعش را زیر سوال برد. طالبان که اکنون با چالش‌های متعدد داخلی و خارجی روبرو است، در برابر تهدید داعش با مشکلات اساسی مواجه شده است. داعش، به‌عنوان یک گروه افراطی با ایدئولوژی تکفیری، در تلاش است تا در افغانستان و در سطح منطقه نفوذ خود را گسترش دهد. این گروه از بی‌ثباتی سیاسی، بحران‌های اقتصادی و اختلافات قومی و مذهبی بهره‌برداری کرده و تلاش می‌کند با انجام عملیات‌های تروریستی، امنیت و انسجام داخلی کشورهای منطقه را تضعیف کند.
عملیات‌های داعش در افغانستان، از جمله حملات هدفمند به رهبران طالبان و کشتار شهروندان بی‌گناه، استراتژی مشخص این گروه برای تضعیف طالبان به‌عنوان نیروی حاکم را نشان می‌دهد. طالبان اگرچه ادعا می‌کند توانسته بخش بزرگی از فعالیت‌های داعش را سرکوب کند، اما واقعیت میدان نشان می‌دهد که داعش هنوز قادر به انجام عملیات‌های پیچیده و سازمان‌دهی‌شده است. ضعف اطلاعاتی طالبان در برخورد با تهدید داعش، از جمله عوامل کلیدی در افزایش نفوذ و گسترش فعالیت‌های این گروه به شمار می‌رود.
از منظر منطقه‌ای، ادامه فعالیت داعش در افغانستان تهدیدی جدی برای کشور و تمام کشورهای همسایه محسوب می‌شود. این گروه با استفاده از ناامنی‌ها و بی‌ثباتی‌های منطقه‌ای، سعی در ایجاد پایگاه‌های جدید و جذب نیروهای افراطی از مناطق مختلف دارد. برای مثال، کشورهای آسیای مرکزی که با افغانستان هم‌مرز هستند، به شدت از گسترش نفوذ داعش نگران‌اند، زیرا این گروه می‌تواند از مرزهای افغانستان برای نفوذ به این کشورها استفاده کند.
مقابله با داعش و سایر گروه‌های تکفیری نیازمند همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی است. کشورهای منطقه باید از طریق تبادل اطلاعات، تقویت مرزها و افزایش همکاری‌های امنیتی، تلاش کنند مانع از گسترش نفوذ این گروه‌ها شوند. در این راستا، ایجاد یک استراتژی جامع منطقه‌ای که شامل تقویت نیروهای بومی، کاهش عوامل زمینه‌ساز افراط‌گرایی و ترویج توسعه اقتصادی و اجتماعی باشد، می‌تواند گام مؤثری در مقابله با تروریسم باشد.
از سوی دیگر، طالبان به‌عنوان نیروی حاکم در افغانستان، باید نشان دهد که توانایی و اراده لازم برای مقابله با تهدیدات تروریستی را دارد. هرچند عملکرد طالبان تا کنون نشان داده که این گروه با چالش‌های زیادی در این زمینه مواجه است، اما ادامه وضعیت کنونی، جایگاه و امنیت آنان را نه فقط در داخل افغانستان بلکه در سطح بین‌المللی نیز به خطر خواهد انداخت.
بنابراین تهدید تروریسم و تکفیری‌ها در افغانستان و منطقه، یک چالش پیچیده و چندوجهی است که تنها با همکاری‌های گسترده و استراتژی‌های منسجم قابل حل خواهد بود. جامعه جهانی باید با درک عمق این تهدیدات، از هرگونه اقدام مشترک برای مقابله با این پدیده حمایت کند و اگر چنین اقدامی صورت نگیرد، بیم آن می‌رود که منطقه و مخصوصا افغانستان با مشکلات فروان امنیتی روبرو گردد.
