موضوع تعرض و آزار جنسی زنان در زندانهای افغانستان به یکی از مسائل چالشی تبدیل شده است. پس از به قدرت رسیدن طالبان در سال ۲۰۲۱، گزارشهایی از نقض حقوق بشر، به ویژه تعرض به زنان در زندانها به گوش میرسد. این وضعیت نه تنها نمایانگر عدم رعایت حقوق بشر در حکومت طالبان است، بلکه به عنوان یک معضل انسانی و اجتماعی نیز مطرح میشود.
سازمانهای حقوق بشری، از جمله عفو بینالملل و دیدهبان حقوق بشر، گزارشهای از آزار جنسی زنان در زندانهای تحت کنترل طالبان منتشر کردهاند. این گزارشها شامل شهادتهای زنان است که به تعرضهای جنسی، تهدید و اذیتهای مکرر اشاره دارند. این زنان نه تنها از نظر جسمی آسیب میبینند، بلکه اثرات روانی این آزارها نیز برای سالها در زندگی آنها باقی میماند.
زنان بازداشتشده در زندانهای افغانستان به دلایل مختلفی از جمله فعالیتهای مدنی، اعتراض به سیاستهای حکومت و یا حتی به اتهامهای نامشخص، با شرایط دشواری مواجهاند. گزارشها نشان میدهند که بسیاری از این زنان تحت فشارهای روحی و جسمی قرار میگیرند. آزار جنسی یکی از این فشارهاست که بهطور سیستماتیک توسط برخی از نگهبانان و نیروهای طالبان در زندانها انجام میشود.
نبود نهادهای مستقل نظارتی و عدم شفافیت در سیستم قضایی، به ماموران زندان این امکان را میدهد که به راحتی از رفتارهای غیرقانونی خود فرار کنند. همچنین در بسیاری از موارد، زنان ترس از انتقام و عواقب اجتماعی و فرهنگی را دارند و به همین دلیل نمیتوانند شکایت کنند. علاوه بر موارد فوق، عدم وجود سیستم قضایی عادلانه و مستقل، سبب میشود تا زنان از حق دفاع و پیگیری حقوقی نیز محروم بمانند.
آزار جنسی زنان در زندانها نه تنها به آسیب جسمی و روانی آنها منجر میشود، بلکه تأثیرات منفی عمیقی بر جامعه نیز دارد. این وضعیت به ایجاد نارضایتی و بیاعتمادی در میان زنان و خانوادههای آنها منجر میشود و میتواند به افزایش خشونت و ناهنجاریهای اجتماعی دامن بزند.
رسیدگی به موضوع آزار جنسی زنان در زندانهای افغانستان یک ضرورت جدی است که نیاز به توجه و اقدام فوری دارد. با ایجاد نهادهای نظارتی مستقل و حمایت از قربانیان، میتوان به بهبود شرایط زندانیان زن و تحقق حقوق بشر در افغانستان کمک کرد. این مسئله نه تنها نیاز به توجه داخلی دارد، بلکه باید به یک نگرانی جهانی تبدیل شود تا جامعه بینالمللی نیز به حمایت از حقوق زنان در افغانستان بپردازد.
همچنین مقامات طالبان باید شرایط شفافی را فراهم نمایند تا نظارت بر عملکرد زندانها به آسانی انجام پذیرد که اگر ادعای آزار جنسی زنان واقعیت نداشته باشد، این اتهام از آنان برداشته شود.