دیدار امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان و ملا عبدالغنی برادر آخند، معاون اقتصادی ریاستالوزراء طالبان، با آدام بویلر، نماینده ویژه رئیسجمهور امریکا در امور زندانیان، و حضور زلمی خلیلزاد در این نشستها، نشانگر فصل تازهای از روابط کابل-واشنگتن است. این دیدارها که روز گذشته (شنبه، ۲۲ سنبله) در ارگ برگزار شد، اهمیت فراوانی در تحولات سیاسی منطقه دارد.
عبدالغنی برادر آخند در این دیدار، با طرح مدعیات بلندپروازانهای از عملکرد حکومت طالبان، تصویری از بهبود اقتصادی کشور ترسیم کرد. وی ادعا کرد که فساد اداری و تولید مواد مخدر کاملاً متوقف شده و واحد پولی افغانی ثبات یافته است.
اما این ادعاها با واقعیات میدانی چندان همخوانی ندارد. گزارشهای بینالمللی همچنان از وضعیت اسفبار اقتصادی افغانستان حکایت میکند و تحریمها عمق این بحران را دوچندان ساخته است.
معاون اقتصادی طالبان با اشاره به تحریمها، عاملی بیرونی را مسئول مشکلات معرفی کرد. این رویکرد که مسئولیتپذیری را نادیده میگیرد، نشاندهنده عمق نگرش دولت طالبان نسبت به ریشههای واقعی بحران است. وی همچنین بر ضرورت چرخش امریکا از تقابل به تعامل تأکید کرد.
آدام بویلر از سوی دیگر، ضمن ابراز رضایت از پیشرفتهای ادعایی، بر اجرای توافقنامه دوحه تأکید کرد. وی همچنین موضوع تبادل زندانیان را مطرح کرد که میتواند گامی عملی در جهت بهبود روابط تلقی شود. این موضع نشان میدهد که واشنگتن آماده پذیرش واقعیتهای موجود است.
حضور زلمی خلیلزاد در این نشست، اما بُعد نمادین خاصی دارد. چهرهای که مدتها به عنوان مهندس توافقنامه دوحه شناخته میشد، اکنون شاهد نتایج سیاستهایش است. این حضور میتواند از یک جهت پیامی از تداوم رویکرد امریکا تلقی شود.
به نظر میرسد روابط کابل-واشنگتن در حال گذار از مرحله تقابل به تعامل محتاط است. اما این فرآیند با چالشهای جدی مواجه خواهد بود. طالبان انتظار رفع تحریمها و شناسایی رسمی دارد، در حالی که امریکا بر تامین منافع خود در پوشش رعایت حقوق بشر از سوی طالبان، پافشاری میکند.
در این میان، مردم افغانستان که سالهاست قربانی تصمیمات سیاسی هستند، نگاه مثبتی به دخالتهای امریکایی ندارند. خاطره خروج آشفته امریکا و رها کردن متحدانش، اعتماد عمومی را تضعیف کرده است. این واقعیت میتواند مانعی جدی بر سر راه تعامل مؤثر باشد.
تحولات آینده روابط دوجانبه، متاثر از عملکرد طالبان در حوزههای مختلف خواهد بود. مسائلی چون حقوق زنان، آزادی بیان و مبارزه با تروریزم، محکهای اصلی این تعامل محسوب میشوند.
موفقیت یا شکست این گفتگوها، نه تنها آینده افغانستان، بلکه ثبات منطقه را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد. گفتگوی کابل-واشنگتن، اگرچه امیدواری محتاطانه ایجاد کرده، اما راه طولانی تا تحقق تعامل سازنده باقی مانده است.