دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان، یوناما دوشنبه (۲۶ سرطان) در گزارشی یافته‌های تازه‌اش را از وضعیت حقوق بشر افغانستان تحت کنترول طالبان در بازه زمانی ماه می و جون منتشر کرده است.
یوناما گفته که طالبان به بازداشت نظامیان پیشین به ویژه در کابل و پنجشیر ادامه داده‌اند. یوناما افزوده قتل‌های فراقانونی کارمندان و نظامیان حکومت پیشین را در ولایت‌های مختلف ثبت کرده است.
در گزارش یوناما آمده است که بازداشت خودسرانه نظامیان حکومت پیشین به ویژه در پنجشیر و کابل درحالی ادامه دارد که این افراد، بیشتر «به اتهام همکاری با جبهه مقاومت ملی» بازداشت می‌شوند.
این دفتر به طور نمونه آورده است که در روز ۲۴ می در ولایت سمنگان، طالبان برای بازرسی خانه یک نظامی پیشین هجوم بردند و او را به ضرب گلوله کشتند.
یوناما افزوده که موارد قتل‌های فراقونی «به اتهام همکاری با شاخه خراسان داعش» در ولایت‌های کنر و ننگرهار نیز ثبت شده است.
افزایش محدودیت‌ها بر زنان
دفتر نمایندگی سازمان ملل از طالبان انتقاد کرده است که محدودیت حقوق و آزادی‌های زنان را افزایش داده‌اند.
این گزارش به طور نمونه یادآور شده است که وزارت صحت طالبان در روز سوم می گذشته اعلام کرد که تنها متقاضیان پسر می‌توانند در «امتحان اکمال تخصص» شرکت کنند. یوناما گفته است که این ممنوعیت افزون بر ممنوعیت قبلی است که مانع اشتراک زنان در امتحان رشته طب و در مجموع مانع حضور زنان در دانشگاه می‌شود.
یوناما همچنین گفته است که مواردی را ثبت کرده طالبان تدابیری را برای اجرای محدودیت‌های از قبل اعلام‌‌شده بر آزادی رفت‌وآمد زنان و حضور آنها در محل کار روی دست گرفته است. یوناما به گونه نمونه نوشت: «در روز اول می دو زن، که کارمند یک موسسه بین‌المللی بودند، به دلیل این‌که بدون محرم سفر می‌کردند، از سوی پولیس طالبان بازداشت شدند.»
طبق گزارش، محدودیت‌ها بر کار زنان در سازمان ملل نیز فعالیت این سازمان را تحت تاثیر قرار داده و در حال حاضر کارمندان داخلی زن و مرد ملل متحد از خانه کار می‌کنند.
تلفات غیرنظامیان
یوناما گفته است که میزان چشم‌گیر تلفات غیرنظامیان براثر انفجار مواد منفجره کارگذاری شده را ثبت کرده است. طبق گزارش یوناما، در این رویدادها دست‌کم ۱۵ نفر کشته و ۴۹ تن دیگر زخمی شده‌اند که بیشتر آنها غیرنظامی‌اند.
یوناما به یافته‌های خود در گزارش قبلی این دفتر نیز اشاره کرده است که بر اساس آن، از آغاز حاکمیت طالبان در حملات گوناگون، هزار و ۹۵ غیرنظامی کشته و دو هزار ۶۷۹ نفر زخمی شده‌اند.
یوناما افزوده است که سه‌چهارم تلفات غیرنظامیان ناشی از انفجار بمب‌های دست‌ساز در مناطق پرجمعیت از جمله عبادتگاه‌ها، مدارس و بازارها بوده است. طبق این گزارش، در حمله به اماکن مذهبی ۳۶۸ غیرنظامی کشته و ۸۵۰ تن دیگر زخمی شده‌اند.
این دفتر همچنین نوشت که براثر انفجار بقایای مواد انفجاری دوران جنگ، ۱۹ غیرنظامی کشته و ۲۶ تن دیگر زخمی شده‌اند.
دفتر نمایندگی ملل متحد در افغانستان گزارش داده که حملات انتحاری حتی پس از تسلط طالبان بر افغانستان همچنان یک نگرانی قابل توجه است و به نظر می‌رسد که مرگ‌ومیر ناشی از این رویدادها افزایش یافته است.
یوناما تصریح کرده که طالبان موظف‌اند به حق زندگی آرام و بدون ترس از حمله شهروندان احترام بگذارد. ملل متحد تاکید کرده که بررسی رویدادهای گذشته و اقدامات محافظتی برای جلوگیری از تکرار آن اهمیت حیاتی دارد.
آزادی رسانه‌ها
دفتر نمایندگی ملل متحد همچنین از افزایش محدودیت‌ها بر فعالیت نهادهای رسانه‌ای خبر داده است. در گزارش آمده که شماری از ادارات اطلاعات و فرهنگ طالبان در ماه می تصمیم به ایجاد کمیته‌هایی برای نظارت بر رسانه‌ها گرفتند.
یوناما افزوده که این کمیته‌ها زیر نظر رئیسان اطلاعات و فرهنگ کار می‌کردند و اداره‌های استخبارات و امر به معروف طالبان عضویت آنها را دارد. ملل متحد تصریح کرد که هیچ اعلامیه‌ای منتشر نشده که ماموریت دقیق این کمیته‌ها را توضیح دهد.
یوناما افزوده دست‌کم یک مورد را ثبت کرده که یکی از این کمیته‌ها استودیوی یک رادیو را بدون اعلام قبلی تفتیش کرده است.
یوناما در گزارش خود همچنین نوشته است که طالبان به بازداشت خودسرانه خبرنگاران ادامه داده است. در گزارش آمده: «در روز ۸ می در ولایت خوست، ریاست امر به معروف طالبان در هماهنگی با ریاست اطلاعات و فرهنگ این گروه، چهار خبرنگار را بازداشت کرده و به آنها هشدار دادند که از نشر موسیقی و گزارش‌های خبری برضد طالبان خودداری کنند.»
فعالیت‌های امر به معروف طالبان
یوناما در گزارش خود نوشت که اداره امر به معروف طالبان به صدور فرمان‌هایی که بیشتر مغایر حقوق بنیادی زنان و دختران است، ادامه داده است.
طبق گزارش، امر به معروف طالبان در روز ششم ماه می با صدور یک فرمان شفاهی، زنان را در قندهار از رفتن به مقبره‌ها و زیارتگاه‌ها منع کرد.
این سازمان همچنین به بسته شدن آرایشگاه‌های زنانه به دستور این اداره طالبان اشاره کرده است.
از سویی هم، یوناما گفته مواردی را ثبت کرده که مسئولان امر به معروف طالبان افرادی که را که به زعم آنها از دستورات‌شان پیروی نمی‌کنند، بازداشت و با آنها بدرفتاری کرده‌اند. به طور نمونه، در گزارش آمده: «در ۱۶ می در ولایت دایکندی، مسئولان امر به معروف و پولیس طالبان، شماری از مردان و زنان را در جریان بررسی برای رعایت ریش و حجاب، لت‌وکوب و بازداشت کردند.»
مجازات بدنی و اعدام
یونما همچنین موارد صدور احکام مجازات بدنی و اعدام برای متهمان را ثت کرده است. این گزارش به طور نمونه آورده است که طالبان در ماه می یک زن محکوم به «زنا» را در پروان و شش مرد را در قندهار شلاق زدند.
یوناما همچنین گفته که طالبان یک مرد ۳۵ ساله را به اتهام «کشتن سه کودک و یک مرد در دو رویداد جداگانه» اعلام کرد. این دومین اجرای حکم اعدام از سوی طالبان پس از به قدرت رسیدن این گروه است.
