نگاهی به وضعیت رسانه‌ها در افغانستان

مرکز خبرنگاران افغانستان (AFJC) به تازگی اعلام کرده که در اکثر قضایای خشونت علیه خبرنگاران عدالت تامین نشده و در بیش از دو دهه گذشته در حملات هدفمند، سازمان یافته و یا درگیری‌ها ده‌ها خبرنگار و یا کارمند رسانه در افغانستان جان باخته اند.
این مرکز افزوده است که طالبان در ۶۰ مورد و داعش در ۳۹ مورد قضایای کشتار خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای متهم یا مظنون شناخته شده اند. همچنان در قضایای کشتار خبرنگاران، ۲۱ مورد به افراد ناشناس، چهار مورد به خصومت‌های شخصی، سه مورد به نیروهای ناتو و یک مورد به پولیس حکومت پیشین نسبت داده شده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان در عین حال از حکومت سرپرست خواسته است که «محدودیت‌های شدید اعمال‌شده علیه رسانه‌های آزاد و خبرنگاران را هر چه زودتر لغو کند و اجازه بدهد خبرنگاران و رسانه‌های آزاد بر مبنای قانون رسانه‌های همگانی و در فضای بدون ترس و خودسانسوری در زمینه اطلاع‌رسانی مستقل و بازتاب صدای مردم عمل کنند.»
پیش از نیز برخی نهادهای رسانه‌ای از وخامت وضعیت رسانه‌ها و خبرنگاران در افغانستان اظهار نگرانی کرده اند. اوایل سال جاری میلادی سازمان خبرنگاران بدون مرز طی گزارشی اعلام کرد که وضعیت آزادی رسانه‌ها در افغانستان به شدت از تحولات سیاسی پسین در کشور متاثر شده و افت کرده است. در این گزارش آمده که با قدرت‌گیری طالبان، چشم‌انداز رسانه‌ای در کشور به شدت تغییر کرده و وضعیت آزادی رسانه‌ها نیز هر روز درحال بدتر شدن است.
از سوی هم نهاد حمایت‌کننده رسانه‌های آزاد افغانستان یا «نَی» پنجشنبه گذشته (۱۱ عقرب/ ۲ نوامبر) به مناسبت روز جهانی «پایان دادن به معافیت از مجازات علیه خبرنگاران» اعلام کرد که طی دو دهه گذشته بیش از ۱۶۵ مورد قتل خبرنگاران و کارمندان رسانه را ثبت کرده است.
در بیانیه نی همچنان آمده است که عاملان بیش‌تر پرونده‌های قتل خبرنگاران و کارمندان رسانه در افغانستان هنوز شناسایی نشده‌اند. این نهاد در ادامه ازعدم محاکمه عاملان قتل خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای انتقاد کرده و گفته که آن‌عده از عاملان قتل خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای که شناسایی شده‌اند نیز مورد محاکمه قرار نگرفته‌اند.
نگرانی از بدتر شدن وضعیت رسانه‌ها در افغانستان درحالی مطرح است که طی دو سال گذشته بیش از ۲۰۰ رسانه نیز در کشور به دلایل مختلف تعطیل شده اند. از سوی هم‌عدم دسترسی خبرنگاران به اطلاعات موضوع دیگری است که در این مدت همواره انتقادبرانگیز بوده است.
هرچند طی دو سال گذشته اقدامات چندانی از سوی حکومت سرپرست برای بهبود وضعیت رسانه‌ای در کشور روی دست گرفته نشده ولی با این حال حکومت بارها وعده سپرده که به مشکلات رسانه‌ها رسیدگی خواهد کرد.