هواپیماهای پنج کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس (عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر، کویت و بحرین) به همراه مراکش، مصر، اردن و سودان در این حمله مشارکت دارند و سومالی نیز اجازه استفاده از پایگاههای نظامی خود برای حمله را داد.
همزمان ایالات متحده پشتیبانی اطلاعاتی و لوجستیکی ارائه کرد، از جمله سوختگیری هوایی و تجسس و نجات برای خلبانهای ائتلاف که هواپیمای آنها سقوط میکرد، همچنین این کشور فروش سلاح به کشورهای ائتلاف را شتاب بخشید.
به گفته وزیر وقت امور خارجه عربستان، مقامات آمریکایی و بریتانیایی در مراکز کنترل و فرماندهی حملات هوایی به رهبری سعودی در یمن حضور داشته و به فهرست اهداف نیز دسترسی داشتند، ولی در برگزیدن اهداف درگیر نبودند.
در طول این مدت و طبق آماری که “دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد” در دسامبر ۲۰۲۰ در خصوص شمار تلفات جنگ یمن در طول سالهای گذشته منتشر کرد، تاکنون ۲۲۳ هزار نفر کشته و بیش از ۳ میلیون نفر آواره شدهاند.
در بسیاری از حملات سعودیها، غیرنظامیان یمنی هدف قرار گرفته شدهاند و اکنون در سایه تداوم جنگ علیه مردم بیدفاع یمن، این کشور با یک فاجعه انسانی روبرو است. پس از گذشت هشت سال از شروع جنگ داخلی در یمن، نزدیک به ۸۰ درصد ساکنان این کشور برای گذراندن یک زندگی عادی و بقا به کمکهای بشردوستانه وابستهاند.
هماکنون و بر اثر این جنگ و بنا بر آمارهای دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل، حدود نیم میلیون نفر در یمن در شرایط قحطی مطلق زندگی میکنند، این در حالی است که در سال ۲۰۲۱ بیش از ۱۶ میلیون نفر همچنان با گرسنگی دستوپنجه نرم کرده اند.
بر اساس گزارشی که چهار آژانس تحت نظارت و مدیریت سازمان ملل (آژانسهای امدادی و بشردوستانه) ارائه کردهاند، حداقل ۴۰۰ هزار کودک زیر پنج سال احتمالاً در صورت تداوم شرایط موجود بر اثر گرسنگی جان خود را از دست خواهند داد.
علاوه بر اینها، در پی حملات ائتلاف سعودی به یمن، بخش مهمی از زیرساختهای اقتصادی، خدماتی، تولیدی و غیره یمن از بین رفته و اقتصاد این کشور بیش از ۲۰ سال عقب افتاده است و حدود ۵۶۶ هزار واحد مسکونی نیز بر اثر جنگ تخریب شده است.
با تمام این اوصاف اما اکنون پس از قریب به هشت سال، هنوز ملت یمن در حال مقاومت هستند به نحوی که نه تنها در مدت مذکور عقب نشینی نداشتهاند بلکه در حال بازسازی توان نظامی و تحکیم پایه های حکومت مردمی خویش هستند.
از سوی دیگر مقاومت مردم یمن کشورهای منطقه و بسیاری از عاملان اصلی این جنگ را به این نتیجه رساند که تقابل نظامی در قالب حملات هوایی و زمینی، تحریم و محاصره، هیچکدام نتوانسته مقاومت مردم را در هم بشکند و راه حل بحران گزینه دیگری غیر از موارد مذکور است.
اکنون ایالات متحده آمریکا به عنوان اصلیترین حامی ائتلاف بر علیه یمن، در حال انزوای بیسابقه در منطقه غرب آسیا است، آنان پس از خروج خفتبار از افغانستان و عراق، اکنون در حال تحیر و سرگردانی در منطقه به سر میبرند و به دنبال راه گریزی ار باتلاق سوریه و یمن هستند.
اتحاد بیسابقه قدرت های آسیای میانه و غرب آسیا که شامل کشورهای چین، روسیه و جمهوری اسلامی ایران است، موجب شده است تا کشورهای غربی و مخصوصا ایالات متحده آمریکا که همواره به دنبال استثمار و استعمار منطقه از طریق به راه انداختن کودتا و جنگهای داخلی و همچنین به جان هم انداختن کشورهای همسایه، بوده است، دیگر جایی برای خود در منطقه احساس نکند.
از سوی دیگر رژیم نامشروع اسراییل نیز در بدترین شرایط خویش از زمان شروع اشغالگری خویش به سر میبرد و بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله فرانسه و انگلستان، دچار بحران سیاسی هستند و به تمام این موارد ، جنگ اوکراین نیز افزوده شده،که تمام این اتفاقات نشان از پایان یکجانبه گرایی غرب و مخصوصا آمریکا در جهان است.
بنابراین به نظر میرسد اکنون بهترین فرصت برای پایان دادن به نزاعهای منطقهای است و با توجه به این که اغلب جنگ ها و نزاعهای منطقه ریشه در مداخلات غرب و آمریکا دارد و غربی ها هرگز به دنبال صلح و آتش بس در منطقه نیستند، زیرا تامین کننده منافع آنان در منطقه به حساب مییدآید.
در همین زمینه و بر اساس گزارشی که موسسه تحقیقاتی صلح استکهلم منتشر کرده است، فروش اسلحه در سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ نسبت به سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ با رشد ۷.۸ درصدی همراه بوده که دلیل اصلی آن افزایش خرید سلاح در غرب آسیا و شمال آفریقا بوده است.
در این گزارش اشاره شده، کشورهای خلیجفارس خرید تسلیحاتی خود را تا ۷۸ درصد نسبت به قبل افزایش دادهاند که عامل اصلی آن، جنگ یمن و در کنار آن تقابل با ایران است. بر اساس برخی گزارشها عربستان و امارات روزانه ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیون دلار برای این جنگ هزینه میکنند که بخش بزرگی از این هزینهها صرف خرید تسلیحات و خدمات نظامی مرتبط با جنگ یمن میشود و آمریکا، انگلستان و فرانسه بزرگترین تأمینکنندگان این تسلیحات و خدمات نظامی هستند.
مشهورترین قرارداد تسلیحاتی جهان در ۲۰۱۸ در ارتباط با همین جنگ به توافق ترامپ و محمد بن سلمان با هزینهای در حدود ۴۶۰ میلیارد دلار برمیگردد. بهعنوانمثال سود بریتانیا در تجارت سلاح با عربستان در سه ماهه اول ۲۰۲۰، معادل ۱.۴ میلیارد پوند بوده است.
منافع اقتصادی غرب در جنگ یمن را میتوان یکی از مهمترین ابعاد اقتصادی این جنگ دانست که نقش قابلتوجهی در طولانی شدن روند صلح در این کشور دارد. این آمار بهخوبی نشان میدهد منافع تجارت تسلیحاتی آمریکا و برخی کشورهای اروپایی در طول جنگ یمن، افزایش داشته و بهطورقطع با محقق شدن صلح، این درآمدها کاهش پیدا خواهد کرد.
در این میان نقش کشورهای اسلامی و قدرت های منطقهای در قطع منافع و کوتاه کردن دستهای مداخله جویانه غرب از منطقه و کشورهای اسلامی، نقش بسیار مهم و تاثیر گذار است و با توجه به نزدیک شدن مواضع کشورهای اسلامی در هفتهها و ماههای گذشته امید آن میرود تا جنگهای منطقه ای نیز پایان یابند و مردم مناطق جنگزده از شرایط بحرانی تحریم اقتصادی و محاصره غذایی و دارویی رها شوند.
قطعا ایجاد همبستگی، صلح و تعامل سازنده میان کشورهای منطقه میتواند آینده بسیار روشنی را برای ملتهای مسلمان منطقه و کشورهای اسلامی و همچنین کشورهای غرب آسیا و شمال آفریقا به همراه آورد.