دولت پاکستان در اقدامی تازه، زمینه نشست جمعی از مخالفان طالبان را در پایتخت خود فراهم کرده است. این گردهمایی که دوشنبه و سه‌شنبه هفته آینده (۳ و ۴ سنبله) با شعار «مسیر وحدت و اطمینان» در اسلام‌آباد برپا خواهد شد، به گفته برخی کارشناسان، حکایت از ادامه سیاست‌های دخالت‌گرانه پاکستان در امور داخلی همسایه شمالی دارد.
مجمع پیش‌رو طیفی از چهره‌های معارض حاکمیت فعلی افغانستان را گرد هم می‌آورد و نشانگر قصد اسلام‌آباد برای شکل‌دهی به جبهه‌ای مخالف با قدرت موجود در کابل تلقی می‌شود. پیش‌بینی‌ها بر این است که اسلام‌آباد این‌بار با راه‌اندازی کارزار سیاسی با محضوریت چهره‌های افغان، از اهرم فشار جدیدی در برخورد با طالبان رونمایی می‌کند.
سابقه تاریخی پاکستان در قبال افغانستان، نشان از رویکردی مبتنی بر ایجاد آشفتگی و کنترل آن برای منافع ژئوپلیتیکی دارد. اسلام‌آباد طی دهه‌های گذشته، تکنیک‌های متنوعی را برای نفوذ در ساختارهای قدرت افغانستان به کار گرفته و این الگو را تداوم بخشیده است.
وقوع این رخداد در شرایطی صورت می‌گیرد که روابط دوجانبه دچار کشیدگی شده است. اتهامات پاکستان مبنی بر حمایت کابل از شبه‌نظامیان «تی‌تی‌پی» و مسئله بازگرداندن پناهجویان افغان، زمینه‌ساز تشنج‌های کنونی گردیده است. در این چارچوب، تسهیل تشکیل این اجتماع به منزله ابزاری در جهت اعمال نفوذ اسلام‌آباد تفسیر می‌شود.
عدم ابراز موضع رسمی از سوی مقامات طالبان تاکنون، گویای استراتژی انتظار و بررسی این گروه است. چنین رفتاری ممکن است نمایانگر اطمینان درونی یا برعکس، نگرانی از گسترش چالش‌های بین‌المللی باشد. این اقدامات و مناورات سیاسی، پیام مشخصی دارد، مبنی بر این‌که پاکستان در نظر دارد تا نقش تعیین‌کننده خود در تحولات افغانستان را تقویت کرده و از تمام ظرفیت‌های موجود برای اعمال فشار بیش‌تر بر کابل بهره ببرد.
در این میان، آنچه ضرورت مبرم احساس می‌شود این است که سیاست‌های مداخله‌جویانه و خصمانه پاکستان در قبال افغانستان، که حتی مقامات ارشد این کشور از پیامدهای ناگوار آن برای اسلام‌آباد بارها ابراز نارضایتی کرده‌اند، بایستی از این پس در راستای حسن همجواری و همکاری سازنده اصلاح شود. در غیر این صورت، تداوم چرخه بحران در افغانستان نه تنها ثبات سیاسی و امنیتی این کشور را به خطر می‌اندازد، بلکه پاکستان را نیز با چالش‌های فزاینده‌ای مواجه خواهد کرد. ادامه این رویکرد می‌تواند بی‌ثباتی منطقه‌ای را تشدید کرده و هزینه‌های سنگین سیاسی، اقتصادی و امنیتی را برای هر دو کشور به دنبال داشته باشد.
محمد امین کریمی-خبرگزاری معمار
