به دنبال تسریع روند اخراج مهاجران افغانستان از پاکستان، مجمع مدافعان حقوق بشر ابراز نگرانی کرده و این اقدام پاکستان را خلاف قوانین داخلی و بینالمللی خوانده است.
مجمع مدافعان حقوق بشراعلام داشته است که پولیس پاکستان پناهجویان را از خانههایشان بازداشت میکند.این مجمع افزوده است که در این میان، مدافعان حقوق بشر، خبرنگاران و کارمندان حکومت پیشین با تهدید طالبان مواجهاند.
در حالی که دولت پاکستان این اقدام را «اجرای قانون اقامت» میخواند، ناظران و نهادهای حقوق بشری آن را اقدامی تبعیضآمیز و مغایر با اصول انسانی و قوانین بینالمللی پناهندگی میدانند.
در ماههای اخیر، روابط پرتنش میان طالبان و پاکستان، بهویژه پس از درگیریهای مرزی و اتهام اسلامآباد مبنی بر پناه دادن طالبان پاکستانی در خاک افغانستان، زمینهساز سیاست سختگیرانهتر نسبت به مهاجران افغانستان شده است. به نظر میرسد که حکومت پاکستان با استفاده از ابزار فشار مهاجرت، میکوشد تا از طالبان امتیاز سیاسی و امنیتی بگیرد.
اما قربانیان اصلی این بازی سیاسی، پناهجویان بیپناه افغانستاناند؛ مردمانی که پس از فروپاشی نظام پیشین، به امید امنیت و معیشت بهتر به پاکستان پناه بردند و اکنون نه تنها مأمنی برای ماندن ندارند، بلکه با خشونت پولیس، بازداشتهای گسترده و اخراج اجباری مواجهاند. گزارشها از بدرفتاری نیروهای پولیس و بیرون راندن خانوادهها از خانههایشان، نشان میدهد که بحران مهاجرت دیگر صرفاً مسألهای حقوقی نیست، بلکه به یک فاجعه انسانی بدل شده است.
از سوی دیگر، جامعه جهانی در برابر این وضعیت سکوتی سنگین اختیار کرده است. نهادهای بینالمللی در حالی هشدار از «بحران انسانی» میدهند که پاسخ مؤثری برای جلوگیری از این روند ارائه نکردهاند. اخراج شتابزدهی مهاجران به کشوری که در آن طالبان حکومت میکنند و آزادیهای مدنی بهشدت محدود است، نقض آشکار اصل «عدم بازگرداندن اجباری» در حقوق بینالملل پناهندگان بهشمار میرود.
در مجموع، آنچه امروز در مرزهای پاکستان و افغانستان جریان دارد، بازتابی از شکست سیاستهای منطقهای در مدیریت بحرانهای انسانی است. تا زمانی که منافع سیاسی بر ارزشهای انسانی غلبه داشته باشد، مهاجران همچنان میان مرزها و میدانهای نفوذ قدرتها قربانی خواهند شد؛ بیآنکه صدایشان شنیده شود.