افغانستان در سالهای اخیر با بحرانهای متعددی روبهرو بوده که یکی از مهمترین آنها بحران اقتصادی و ناامنی غذایی است. با تعلیق کمکهای بینالمللی و کاهش شدید منابع مالی، بسیاری از مردم با کمبود مواد غذایی، افزایش بیکاری و گسترش فقر دستوپنجه نرم میکنند. برنامه جهانی غذا و دیگر نهادهای بشردوستانه همچنان بر ضرورت کمک به افغانستان تأکید دارند، اما میزان این کمکها پاسخگوی نیاز گسترده مردم نیست.
اقتصاد افغانستان وابستگی شدیدی به کمکهای خارجی داشته است. پس از تغییرات سیاسی در کشور، بسیاری از این کمکها به حالت تعلیق درآمد و باعث شد که منابع مالی به شدت کاهش یابد. در نتیجه، پرداخت حقوق کارمندان دولتی با مشکل مواجه شد، ارزش پول ملی افت کرد و قیمت کالاهای اساسی افزایش یافت. این وضعیت تأثیر مستقیمی بر زندگی روزمره مردم گذاشت، بهویژه در مناطق روستایی که دسترسی به منابع مالی و شغلی کمتر است.
در کنار مشکلات اقتصادی، خشکسالیهای اخیر نیز فشار مضاعفی بر صنعت کشاورزی وارد کرده است. کشاورزی یکی از ارکان اصلی تأمین معیشت در افغانستان به شمار میآید، اما تغییرات اقلیمی و کاهش بارندگیها موجب کاهش تولیدات کشاورزی و افزایش وابستگی به واردات شده است. این در حالی است که به دلیل نوسانات ارزی و مشکلات تجاری، واردات مواد غذایی نیز با افزایش قیمت همراه بوده و دسترسی مردم به کالاهای اساسی را دشوارتر کرده است.
بر اساس گزارشهای سازمان ملل، حدود ۲۲.۹ میلیون نفر در افغانستان به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند. این آمار نشاندهنده عمق بحران غذایی در کشور است. بدون حمایتهای مالی و برنامههای توسعه اقتصادی، حل این بحران بسیار دشوار خواهد بود. در چنین شرایطی، برنامه جهانی غذا و سایر نهادهای بشردوستانه تلاش دارند تا بخشی از نیازهای فوری مردم را تأمین کنند، اما کمکهای موقتی نمیتوانند جایگزین یک اقتصاد پایدار و پویا شوند.
مشکلات اقتصادی افغانستان تنها محدود به کمبود غذا نیست. نرخ بالای بیکاری، کاهش قدرت خرید مردم و نبود فرصتهای شغلی موجب شده که فقر در افغانستان گسترش یابد. بسیاری از خانوادهها برای تأمین نیازهای اولیه خود با مشکلات جدی روبهرو هستند.
برای خروج از این بحران، افغانستان نیازمند یک راهحل جامع است که شامل حمایتهای مالی بینالمللی، توسعه زیرساختهای اقتصادی، افزایش سرمایهگذاری در بخش کشاورزی و ایجاد فرصتهای شغلی پایدار باشد. بدون چنین اقدامات اساسی، کمکهای بشردوستانه تنها به عنوان یک راهحل موقت عمل خواهند کرد و بحران اقتصادی و فقر در افغانستان همچنان ادامه خواهد داشت.
