شکست دور نخست مذاکرات میان نمایندگان طالبان و پاکستان در استانبول، منطقه را یک‌بار دیگر در آستانۀ بحران امنیتی قرار داده است. اگرچه تیم مذاکره‌کنندۀ پاکستان به درخواست ترکیه و قطر برای بازگشت به میز گفت‌وگو موافقت کرده، اما لحن تهدیدآمیز مقامات اسلام‌آباد و واکنش‌های متقابل طالبان، نشان می‌دهد که مسیر دستیابی به تفاهم پایدار، پرپیچ‌وخم و دشوار است.
آنچه در این میانه قابل تأمل است، رویکرد دوگانه پاکستان در قبال افغانستان است. از یک سو، اسلام‌آباد خواهان حل مسائل امنیتی از طریق مذاکره است، اما از سوی دیگر، اظهارات تهدیدآمیز وزیر دفاع این کشور که طالبان را به «نابودی کامل» تهدید کرده، فضایی از بی‌اعتمادی و تنش ایجاد می‌کند.
این تناقض در رفتار، نشان‌دهنده عدم وجود یک استراتژی منسجم و واقع‌بینانه در سیاست خارجی پاکستان است که می‌تواند زمینه‌ساز بحران‌های عمیق‌تر شود.
پاکستان در طول دهه‌های گذشته، همواره تلاش کرده تا در سیاست‌های داخلی و خارجی افغانستان نقش تعیین‌کننده داشته باشد. نگرانی‌های امنیتی این کشور از حضور گروه‌های مسلح در مناطق مرزی، اگرچه قابل درک است، اما نمی‌تواند توجیهی برای دخالت در حاکمیت ملی و روابط دوجانبه افغانستان با کشورهای دیگر، از جمله هند باشد. این رویکرد نه‌تنها به حل مسائل امنیتی کمک نمی‌کند، بلکه شکاف میان دو کشور را عمیق‌تر می‌سازد.
در شرایط کنونی، آنچه منطقه به آن نیاز دارد، دیپلماسی سازنده و پرهیز از رویکردهای تقابلی است. تجربه تاریخی نشان داده که راه‌حل‌های نظامی نه‌تنها مشکلات را حل نکرده، بلکه بر پیچیدگی‌های منطقه‌ای افزوده است. افغانستان و پاکستان هر دو از بی‌ثباتی آسیب دیده‌اند و ادامه این وضعیت، به زیان مشترک خواهد بود.
آمادگی پاکستان برای بازگشت به میز مذاکره، اگر با نیت صادقانه و پرهیز از شرط‌گذاری‌های یک‌جانبه همراه باشد، می‌تواند گامی مثبت به شمار آید. اما برای دستیابی به صلح پایدار، ضروری است که اسلام‌آباد به حاکمیت ملی افغانستان احترام گذاشته و از سیاست‌های مداخله‌گرایانه فاصله بگیرد. در غیر این صورت، هرگونه توافق، شکننده و زودگذر خواهد بود.
با این حال، مسئولیت برقراری صلح بر دوش هر دو طرف است. طالبان نیز باید با شفافیت بیشتر در قبال نگرانی‌های امنیتی همسایگان عمل کنند، اما این امر نباید بهانه‌ای برای محدودسازی استقلال سیاسی افغانستان شود. منطقه به آرامش نیاز دارد و این آرامش تنها در سایه احترام متقابل و تعامل برابر میسر است.