خاک افغانستان در دوره‌های مختلف جنگ، از آغاز حمله نظامی اتحاد جماهیر شوروی بر افغانستان در سال‌های 1358 خورشیدی تا وقوع چهاردهه جنگ و منازعات پی‌هم داخلی، شاهد کاشت انبوه ماین و مواد انفجاری بوده است. در این مدت انسان‌های زیادی در کمین ماین‌ها و مواد انفجاری قرار گرفته، بسیاری‌ها جان باخته و شمار فراوانی نیز معلول شده‌اند.
به تازگی کمپاین بین‌المللی ممنوعیت ماین‌های زمینی (ICBL) هم در گزارشی گفته که ۳۰ درصد خاک افغانستان همچنان مملو از ماین است و این کشور پس از میانمار و سوریه سومین کشوری با بیش‌ترین تلفات ناشی از انفجار ماین در سال ۲۰۲۳ بوده است.
این اداره بین‌المللی که 35 سال است در بخش ماین‌پاکی در کشور فعالیت می‌کند دیروز (چهارشنبه، 30 عقرب) در گزارش خود نوشته که ماین‌های زمینی سال گذشته ۶۵۰ کشته و زخمی در افغانستان برجای گذاشته است.
پیش از این دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل (اوچا) نیز در گزارشی اعلام کرد که از سال ۱۹۸۹ به این‌سو، نزدیک به ۵۷ هزار غیرنظامی در نتیجه انفجار ماین‌ها و مواد انفجاری در کشور کشته و یا زخمی شده‌اند.
با این حال، کمپاین بین‌المللی ممنوعیت ماین‌های زمینی از کاهش کمک‌های مالی برای پیشبرد برنامه ماین‌پاکی در افغانستان اظهار نگرانی کرده و افزوده که بر خلاف سایر کشورهای آسیب‌دیده جهان، حمایت مالی و بودجه بین‌المللی برای پاکسازی ماین در افغانستان برای سال ۲۰۲۴ به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.
هرچند برنامه ماین پاکی افغانستان که به کمک سازمان ملل متحد و جامعه جهانی از سال 1368 ه.ش بدین‌سو شروع شده، تاهنوز دستاوردهای قابل ملاحظه‌ای داشته و ساحات زیادی را از وجود ماین‌ها و مواد منفجر ناشده پاکسازی کرده است، اما به دلیل گستردگی کشتزارهای ماین در کشور، هنوز هم ساحات زیادی به دلیل وجود ماین و مواد انفجاری جان شهروندان را تهدید می‌کند.
بر اساس ارقام موجود در بانک معلوماتی برنامه ماین پاکی کشور، هنوز هم به تعداد 3961 ساحه آلوده با ماین و یا مهمات منفجر ناشده در 1497 قریه و 256 ولسوالی و 34 ولایت کشور موجود است. چنین رقم درشت بدون شک که یک تهدید مستقیم و خطرناک برای اهالی و جوامع ساکن مناطق فوق بوده و از طرفی مانع انکشاف و توسعه‌یافتگی این ساحات نیز به شمار می‌آید.
ماین‌ها و مواد منفجر ناشده به عنوان میراث شوم جنگ و منازعات در کشور اکنون یک تهدید بزرگ برای حیات اجتماعی مردم و بویژه کودکان در افغانستان به حساب می‌آید که هرازگاهی از آنان قربانی می‌گیرد.
با این حال، تمرکز حکومت برای تقویت برنامه ماین پاکی با حمایت و هماهنگی نهادهای همکار بین‌المللی و راه‌اندازی برنامه‌های آگاهی دهی برای عامه مردم در باره خطرات این مواد، می‌تواند در رفع این خطر موثر واقع شود.
