وزارت امور مهاجرین و عودت‌کنندگان حکومت طالبان به تازگی اعلام کرده که روند بازگرداندن ده‌ها هزار نفر از بیجاشدگان داخلی را به مناطق اصلی‌شان آغاز کرده است.
این وزارت شمار بیجاشدگان داخلی افغانستان را حدود دو و نیم میلیون نفر اعلام کرده و افزوده که انتقال آنها به مناطق‌شان جزو اولویت‌های کاری حکومت است.
خلیل الرحمان حقانی، سرپرست این وزارت گفته است که «در قدم نخست، ۵۰۰۰ خانواده بیجاشده از شهر کابل به ولایات مختلف به محلات اصلی‌شان انتقال خواهند یافت که اکثریت این‌ها از ولایت کندز می‌باشند.»
حقانی ابراز امیدواری کرده که نهادهای بین‌المللی آنان را در بخش‌های ساخت سرپناه، کمک‌های مواد خوراکی و دیگر لوازم ضروری برای رفع نیازمندی‌های بیجاشدگان داخلی، همکاری کنند.
خشکسالی، رویدادهای طبیعی، فقر و گرسنگی، بیکاری، محدودیت‌ها بر زنان و دو دهه جنگ و ناامنی از عوامل عمده محسوب می‌شوند که سبب شده تا هزاران خانواده طی سالیان اخیر مناطق اصلی خود را ترک کرده و به محلات دیگر آواره شوند.
با این حال، وضعیت بیجاشدگان داخلی در افغانستان اکنون به یکی از بحران‌های جدی انسانی مبدل شده است. فرارسیدن فصل سرما از یک‌سو و کمبود امکانات اولیه از سوی دیگر، مشکلات بیجاشدگان داخلی را چندین برابر کرده است.
برخی از این بیجاشدگان در صحبت با رسانه‌ها گفته‌اند که انتقال آنها به مناطق اصلی‌شان در نبود زمینه‌ی کار و امکانات اولیه نه تنها گرهی از مشکل‌شان باز نمی‌کند بلکه آنان را در شرایط بدتر قرار خواهد داد؛ چه این که اکثریت این بیجاشدگان از ولسوالی‌ها و مناطق دوردست به حومه‌های شهر و کمپ‌ها آواره شده‌اند و طبعا معضل بیکاری و فقر در مناطق اصلی‌شان نسبت به شهرها در سطح بلندتری قرار دارد.
آمارهای اداره حفاظت از کودکان هم نشان می‌دهد که حدود ۵۰ درصد از آوارگان افغانستان را امسال کودکان تشکیل می‌دهند. طبق یافته‌های این اداره، در یک سال گذشته افغانستان دارای بیشترین تعداد کودکان بی‌خانمان در اثر حوادث اقلیمی در میان کشورهای جهان بوده است.
افزون بر این، هم‌اکنون بیجاشدگان داخلی در افغانستان با مشکلاتی چون کمبود غذا، آب، سرپناه، پوشاک و خدمات بهداشتی مواجه هستند. گزارش‌ها همچنان نشان می‌دهند که بسیاری از آنها در کمپ‌های موقتی و در زیر خیمه‌ها در شرایط طاقت‌فرسایی قرار دارند و شرایط بهداشتی نامناسب هم زندگی آنان را تهدید می‌کند.
با این همه، اکنون ایجاب می‌کند که حکومت طالبان در همکاری با نهادهای کمک‌کننده بشری موضوع رسیدگی به وضعیت بیجاشدگان داخلی را در صدر اولویت‌های کاری‌شان قرار دهند و تلاش‌های‌شان را برای حل مشکلات آنان در آستانه‌ی فصل سرما بیش از پیش افزایش دهند تا در زمستان پیش‌رو شاهد یک فاجعه انسانی دیگر در کشور نباشیم.
