این روز مصادف است با اول مارچ ۲۰۲۳ که حدود سه سال قبل یعنی اول مارچ ۲۰۲۰ دولت ترامپ با سران طالبان در دوحه قطر به توافق دست یافتند. زلمی خلیل زاد به نمایندگی دولت ایالات متحده آمریکا و ملا عبدالغنی برادر از سوی گروه طالبان ختم اشغال افغانستان را اعلان نمودند و به گونه ای غیر مستقیم بنیاد نظام جمهوری در افغانستان را فروپاشیدند.
در معاهدات که طرفین باهم امضا نمودند، دولت جمهوری هیچ نقشی را به عهده نداشت و به گونه ای کامل به حاشیه رانده شده بود که این خود نمایانگر بی باوری آمریکا نسبت به حکومت افغانستان بود و این امر باعث گردید که دولت مردان، نظامیان و سران امنیتی مورال و روحیه ای مبارزاتی خویش علیه طالبان را از دست بدهند و در واقع امیدشان را از بقای نظام قطع نمایند. هر چند مقامات آمریکایی اذعان کرده اند که می خواستند یک نظام مشارکتی اعم از گروه طالبان و نظام قبلی را تشکیل بدهند تا از یک سو بتوانند ساختار های اساسی نظام را حفظ نمایند و از سوی دیگر با ادغام گروه طالبان، جنگ در این مملکت را خاتمه بدهند. و در نهایت نقش نظارتی در امور کشور را اختیار نمایند. طبق تعهدات که مقامات طالبان برای طرف آمریکایی سپرده بودند، عمل نکردند که مهمترین آن آزادی های مدنی و حقوق اولیه زنان میباشد.
در هفته اخیر انتقاد های از سوی مقامات بلند رتبه ای طالبان درباره فرمان های نامعقول رهبر امارت اسلامی مبنی بر منع زنان و دختران از کار کردن و رفتن به مکاتب صورت گرفته است اما نتایجی را دربر نداشته است. امروز باز هم اعضای کلیدی امارت از جمله ملایعقوب، سراج الدین حقانی، عبدالحق وثیق و شماری از چهره های دیگر این گروه به دیدار ملاهبت الله رفته اند تا دوباره بر مواد توافقات دوحه غور نمایند. در ماهای گذشته فشار بین المللی و فرامنطقه ای بالای این گروه بیشتر گردیده است تا حداقل حقوق مردم داده شود و شرایط بسوی گفتگو و ایجاد یک حکومت فراگیر مهیا گردد. بناءً در چنین روزی یاد آوری ملا برادر از بندهای موافقات و سفر اعضای کلیدی طالبان به قندهار و نشست با ملا هبت الله، حکایت از تنگتر شدن شرایط بالای حکمرانان امارت اسلامی را می کند.
حال باید منتظر عملکرد ها و رویه های بعدی طالبان باید بود که آیا در برابر خواست ملت و جامعه جهانی انعطافی از خود نشان می دهند یانه؟
اگر به همین روال به سیاست های محدودزای خویش ادانه دهند، شرایط به گونه ای دیگر رقم خواهد خورد و افغانستان، بحران بدتری را تجربه خواهد نمود.
