در عرصه پرتلاطم سیاست خاورمیانه، عذرخواهی اخیر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی، از قطر، همچون نقطهای برجسته در تاریخ دیپلماتیک این رژیم ظاهر شده است.
این اقدام، سومین عذرخواهی نتانیاهو در کارنامه سیاسیاش، پس از حمله هوایی اسرائیل به دوحه رخ داد؛ جایی که رهبران حماس برای بررسی طرح ترامپ در خصوص پایان جنگ غزه گرد آمده بودند. الجزیره این رویداد را با میانجیگری دونالد ترامپ توصیف کرده و آن را شرط قطر برای بازگشت به مذاکرات آتشبس میداند.
تحلیلگران بر این باورند که نتانیاهو نه از روی رضایت قلبی، بلکه تحت فشارهای فزاینده بینالمللی، به ویژه انزوا در سازمان ملل، به این عذرخواهی تن داده است.
ولید العمری، رئیس دفتر الجزیره در رامالله، این اقدام را مهمتر از عذرخواهیهای پیشین نتانیاهو از اردوغان و پادشاه اردن میداند و آن را نشانهای از اشتباه استراتژیک اسرائیل در تعرض به حاکمیت قطر تلقی میکند. این عذرخواهی، در حالی که ظاهری دیپلماتیک دارد، ریشه در نیاز مبرم رژیم صهیونیستی به حفظ میانجیگران منطقهای دارد.
در این میان، نقش دونالد ترامپ به عنوان یک کدخدای دیپلماتیک برجسته است. ترامپ، با ایفای نقش میانجی، از یک سو از تحقیر روزافزون رژیم صهیونیستی جلوگیری میکند و از سوی دیگر، دل مقامات قطری را به دست میآورد؛ کشوری که میزبان بزرگترین پایگاه نظامی امریکا در منطقه است. این بازی دیپلماتیک و مرموز، نشاندهنده نفوذ ترامپ در معادلات خاورمیانه است و میتواند زمینهساز بازگشت قطر به نقش کلیدیاش در مذاکرات غزه شود.
با این حال، ناظران سیاسی بر این عقیدهاند که رژیم صهیونیستی اعتقادی واقعی به عذرخواهی ندارد. تاریخ این رژیم، مملو از تجاوزات و اقدامات خشونتآمیز است که هرگاه فرصت مناسب و هزینه پاسخگویی ناچیز باشد، تکرار میشود.
عذرخواهی کنونی، بیش از آنکه نشانهای از پشیمانی باشد، ابزاری فریبکارانه برای هموار کردن مسیر اهداف شوم صهیونیستی به نظر میرسد؛ رژیمی که فلسفه وجودیاش بر پایه ترور، اشغال و کشتار بیش از دهها هزار بیگناه در فلسطین بنا شده است.
قطر، با تاکید بر حاکمیت ملی و شرط کردن عذرخواهی برای ادامه میانجیگری، الگویی از ایستادگی ارائه میدهد؛ هرچند پذیرش یک عذرخواهی ساده پس از تعرض به خاک و شهروندان، پرسشبرانگیز است و نشاندهنده پیچیدگی روابط دیپلماتیک در منطقه.
آنچه در این بحران برجسته میشود، نیاز مبرم به اتحاد روزافزون امت اسلامی است. صف واحدی در برابر ماشین کشتار صهیونیستی، که با حمایتهای غرب به ویژه امریکا پیش میتازد، تنها راه مقابله با این تهدیدات است.
این عذرخواهی، اگرچه ظاهری آرامبخش دارد، نباید ما را از هوشیاری بازدارد؛ زیرا صهیونیزم، همواره در کمین فرصتهای جدید برای گسترش سلطه خویش است. در چنین وضعیتی، اتحاد و همسویی جهان اسلام در برابر اهداف و نقشههای توسعهطلبانه و ظالمانه رژیم صهیونیستی و حامیان آن، یک نیاز اساسی و ضروری تلقی میشود.