اظهارات اخیر عباس ستانکزی، معین سیاسی وزارت خارجه طالبان، درباره ایستادگی در برابر فشارهای غرب و امریکا، بار دیگر ادعاهای بزرگ و دور از واقعیت این گروه را برجسته کرده است.
این در حالی است که طالبان هنوز نتوانستهاند جایگاه خود را در میان مردم افغانستان یا در عرصه بینالمللی تثبیت کنند.
یکی از برجستهترین تناقضات طالبان، ادعای ایستادگی در برابر غرب در حالی است که این گروه همچنان به دریافت کمکهای مالی قابلتوجه از امریکا و کشورهای غربی وابسته است. این کمکها، که شامل میلیونها دالر در هر هفته است، تنها راه تأمین مالی برای بقای حکمرانی این گروه به شمار میرود. طالبان چگونه میتوانند مدعی چالشکشیدن غرب باشند در حالی که ساختار اقتصادیشان به شدت به همان کشورهایی وابسته است که آنها ادعای مقابله با سیاستهایشان را دارند؟
طالبان نه تنها توسط هیچ کشوری به رسمیت شناخته نشدهاند، بلکه سیاستهای داخلی و خارجی آنها باعث تشدید انزوای بینالمللی افغانستان شده است. حتی کشورهای همسایه، که طالبان مدعی همسویی با آنها هستند، در چندین مورد درگیریهای مرزی جدی با این گروه داشتهاند. درگیریهای مرزی با ایران، پاکستان، تاجیکستان و ازبیکستان نشاندهنده نبود سیاست خارجی منسجم و توانایی در ایجاد روابط پایدار با کشورهای منطقه است.
مشروعیت طالبان نه تنها در سطح بینالمللی بلکه در داخل افغانستان نیز به شدت زیر سؤال است. سیاستهای سختگیرانه این گروه علیه زنان و دختران، که آنها را از تحصیل و کار محروم کرده، افغانستان را به یک زندان سرباز تبدیل کرده است. این اقدامات نه تنها باعث انزوای طالبان در میان مردم افغانستان شده، بلکه فرهنگ غنی این کشور و ارزشهای اسلامی را نیز به حاشیه برده است.
در حالی که طالبان از همسویی با کشورهای منطقه سخن میگویند، عملکرد آنها چیزی جز تضعیف روابط منطقهای نبوده است. شعارهای دیپلماتیک این گروه نه تنها در سطح داخلی جایگاهی ندارد، بلکه در سطح منطقهای و بینالمللی نیز به نظر میرسد صرفاً تلاشی برای جلب مشروعیت و حمایت سیاسی است.
طالبان، با وجود ادعاهای بزرگ درباره استقلال و مقابله با غرب، همچنان وابسته به کمکهای خارجی هستند، فاقد مشروعیت داخلی و بینالمللیاند و سیاستهای شان افغانستان را به سوی انزوای عمیقتر سوق داده است. اقدامات طالبان نه تنها به فقر و انزوای بیشتر مردم افغانستان انجامیده، بلکه باعث بدنامی اسلام و فرهنگ این کشور در سطح جهانی شده است.
پیشنهاداتی برای طالبان:
- تمرکز بر دیپلماسی واقعی؛ طالبان باید به جای شعارهای پوچ، تلاش کنند سیاست خارجی معقولی بر اساس تعامل و احترام متقابل با کشورهای منطقه و جهان تدوین کنند.
- احترام به حقوق بشر؛ بازگشت به اصول انسانی و اسلامی در راستای تضمین حقوق زنان و مردان میتواند بخشی از اعتماد از دسترفته مردم افغانستان را بازگرداند.
- کاهش وابستگی به کمکهای خارجی؛ ایجاد زیرساختهای اقتصادی و اجتماعی داخلی، میتواند استقلال واقعی را برای افغانستان به ارمغان آورد.
- و ایجاد حکومت همه شمول از همه اقوام کشور.
نویسنده: م. کهریزنوی