همزمان با روز جهانی مالاریا، سازمان صحی جهانی (WHO) هشدار داد که دستاوردهای افغانستان در مبارزه با این بیماری خطرناک در معرض تهدید قرار گرفته و نیازمند توجه و سرمایهگذاری فوری است.
در پیامی که به مناسبت ۵ ثور (۲۵ اپریل)، روز جهانی مالاریا نشر شد، این سازمان اعلام کرد که با رویکردی مبتنی بر عدالت، متعهد به مبارزه با مالاریا در افغانستان است و تلاش میکند تا خدمات صحی مؤثر به گروههای آسیبپذیر، بهویژه مهاجران، زنان باردار و کودکان، ارایه کند. سازمان صحی جهانی تأکید کرده که سرمایهگذاری بیشتر برای ریشهکن کردن این بیماری در کشور ضروری است.
ادوین سنیزا سالوادور، نماینده سازمان صحی جهانی در افغانستان، در این پیام گفت: «افغانستان تلاشهای زیادی برای کاهش مالاریا انجام داده است، اما این دستاوردها در معرض خطر قرار دارند. ما باید دوباره روی ابزارهای مؤثر سرمایهگذاری کنیم و اقدام جمعی را از سر بگیریم.» او با اشاره به وضعیت نگرانکننده موجود افزود: «زمان اقدام، همین اکنون است تا بتوانیم مالاریا را برای همیشه ریشهکن کنیم.»
مالاریا یکی از بیماریهای واگیر خطرناک است که از طریق نیش پشههای آلوده به انسان منتقل میشود. هرچند طی دو دهه گذشته با تلاشهای مشترک نهادهای صحی ملی و بینالمللی، میزان شیوع این بیماری در افغانستان به شکل قابل ملاحظهای کاهش یافته، اما چالشهای جدیدی همچون کاهش بودجههای جهانی، بحرانهای بشردوستانه، تغییرات اقلیمی و ناپایداری نظام صحی، تهدیدی جدی برای این دستاوردها به شمار میروند.
افغانستان به دلیل وضعیت خاص جغرافیایی و اقلیمی، در برابر مالاریا آسیبپذیر است. بهویژه ولایات گرمسیر و مرزی، بیشتر با این بیماری درگیر هستند. علاوه بر این، جریانهای مهاجرت داخلی و بازگشت مهاجران از کشورهای همسایه نیز، بار دیگر خطر گسترش این بیماری را افزایش داده است.
کارشناسان معتقدند که مبارزه مؤثر با مالاریا تنها با همکاری گسترده میان دولت، نهادهای بینالمللی، جامعه مدنی و مردم امکانپذیر است. بهبود زیرساختهای صحی، آموزش مردم درباره پیشگیری، دسترسی گسترده به داروهای ضد مالاریا، و توزیع پشهبندهای آغشته به حشرهکش از راهکارهای کلیدی در این مسیر محسوب میشوند.
مالاریا همچنان یکی از چالشهای مهم صحی در افغانستان به شمار میرود که نیازمند تداوم توجه و سرمایهگذاری جدی است. هرچند طی سالهای اخیر دستاوردهای چشمگیری در زمینه کاهش این بیماری حاصل شده است، اما تهدیدهای موجود نشان میدهد که این موفقیتها به آسانی قابل برگشتاند.
بنابر این سازمان صحی جهانی و سایر نهادهای صحی ملی و بینالمللی باید در همکاری نزدیک با یکدیگر، اقدامات مؤثرتر و گستردهتری را برای ریشهکن ساختن مالاریا روی دست گیرند.
افغانستان تنها از مسیر عزم مشترک و اقدام هماهنگ میتواند به هدف نهایی، یعنی رهایی کامل از مالاریا، دست یابد. اکنون زمان آن است که با جدیت و مسئولیتپذیری، گامهای قاطعتری برداشته شود.
