افغانستان امروز با بحرانی انسانی روبهروست که شدت و گستره آن، چشمانداز نسل آینده را تهدید میکند. گزارش تازهی سازمان ویژن جهانی نشان میدهد که کشور در میان جهان، چهارمین رتبه از نظر سوءتغذیه حاد کودکان را دارد؛ وضعیتی که بیش از ۳.۷ میلیون کودک زیر پنج سال را درگیر کرده است و از این میان، یک میلیون کودک در وضعیت حاد و تهدیدکنندهی حیات قرار دارند. این ارقام نه تنها بیانگر کمبود مواد غذایی، بلکه نشانهای از شکست سیستمهای حمایتی و محدودیت دسترسی به خدمات پایه است.
بحران سوءتغذیه تنها محدود به کودکان نیست. ۱.۲ میلیون زنان باردار و شیرده نیز در وضعیت بحرانی به سر میبرند. این امر پیامدهای چندنسلی دارد: سلامت مادران و نوزادان، رشد جسمی و ذهنی نسل آینده و امنیت غذایی جامعه بهطور مستقیم تحت تأثیر قرار میگیرد.
عامل اصلی تشدید این بحران، کمبود بودجه و محدودیت دسترسی نهادهای امدادی اعلام شده است. بر اساس گزارش ویژن جهانی، ۳۰۵ مرکز تغذیه در سراسر کشور تعطیل شدهاند و بودجهی موجود تنها قادر است ۳۰ درصد نیازهای ضروری برای مقابله با سوءتغذیه را تأمین کند. این محدودیتها، همراه با فقر گسترده، ضعف زیرساختهای بهداشتی و اقتصادی و فروپاشی شبکههای توزیع مواد غذایی، وضعیت را بیش از پیش وخیم کرده است.
پیامدهای ادامهی این بحران بسیار جدی است. کودکان دچار سوءتغذیه شدید با ضعف سیستم ایمنی، تأخیر در رشد و مشکلات ذهنی و جسمی روبهرو هستند. زنان باردار و شیرده در معرض کمخونی، ضعف جسمانی و مرگومیر مادران و نوزادان قرار دارند. کاهش کمکهای بینالمللی و محدودیت فعالیت نهادهای امدادی میتواند این چرخه را تشدید کند و فقر و گرسنگی را به نسلهای بعدی منتقل نماید.
با توجه به عمق و گستره بحران، نیاز به افزایش فوری بودجه، گسترش دسترسی نهادهای امدادی و تقویت برنامههای تغذیه و سلامت بیش از هر زمان دیگری احساس میشود. سازمان ویژن جهانی و کارشناسان امور انسانی تأکید دارند که بدون اقدام فوری، افغانستان در معرض یکی از شدیدترین بحرانهای انسانی منطقه قرار خواهد گرفت.
در مجموع، این بحران نه تنها یک چالش انسانی، بلکه آزمونی برای جامعه جهانی و نهادهای بینالمللی است تا نشان دهند میتوانند در برابر فجایع خاموش، مؤثر و هماهنگ عمل کنند. جلوگیری از گسترش سوءتغذیه و حفظ سلامت کودکان و زنان، یک ضرورت اخلاقی و استراتژیک است که پیامدهای آن به تمام نسلها بازمیگردد.




