در پی تهدید ترامپ مبنی بر وضع تعرفه‌های «عظیم» بر چین؛ ارزش بیت‌کوین سقوط کرد و بازار سهام آمریکا در شوک فرو رفت.
در پی تهدید دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، مبنی بر وضع تعرفه‌های «عظیم» تا ۱۰۰ درصد بر واردات از چین از ماه نوامبر، ارزش بیت‌کوین به زیر ۱۱۲ هزار دلار سقوط کرد و بازار سهام آمریکا با زیان سنگینی روبه‌رو شد.
به گزارش بنکر (Banker)، قیمت بیت‌کوین (BTC) روز شنبه با افتی حدود ۴ درصد به نزدیک ۱۱۲ هزار دلار رسید. این کاهش پس از آن رخ داد که ترامپ بار دیگر از احتمال اعمال تعرفه‌های جدید بر کالاهای چینی سخن گفت.
اظهارات او به‌سرعت بازارهای جهانی را متأثر ساخت و نگرانی‌ها درباره آغاز یک جنگ تجاری تازه میان واشنگتن و پکن را افزایش داد. کارشناسان اقتصادی هشدار داده‌اند که چنین تنشی می‌تواند رشد اقتصادی جهانی را به‌شدت تهدید کرده و بی‌ثباتی مالی گسترده‌ای در پی داشته باشد.
این تنش‌ها از تصمیم چین برای محدود کردن صادرات عناصر کمیاب زمینی آغاز شده و به گفته تحلیل‌گران، در حال تبدیل شدن به یکی از خطرناک‌ترین رویارویی‌های اقتصادی دو قدرت بزرگ جهان است.
واکنش بازار رمزارزها به تهدیدات ژئوپلیتیکی
کارشناسان معتقدند که ریزش اخیر بیت‌کوین بیش از آنکه ناشی از ضعف بنیادین بازار باشد، ریشه در نگرانی‌های ژئوپلیتیکی دارد.
به گفته «جورج چن»، تحلیلگر ارشد بازار مالی: «سرمایه‌گذاران اکنون بیشتر به دنبال حفظ سرمایه خود هستند تا کسب سود؛ به همین دلیل فشار فروش بر دارایی‌های پرریسک، از جمله رمزارزها، افزایش یافته است.»
هم‌زمان با افت قیمت بیت‌کوین، شاخص‌های سهام آسیایی نیز روندی نزولی را تجربه کردند و طلا به عنوان دارایی امن، رشد جزئی داشت.
تمرکز سرمایه‌گذاران بر دارایی‌های امن
با افزایش احتمال تنش تجاری میان واشنگتن و پکن، بسیاری از سرمایه‌گذاران به سمت دارایی‌های امن‌تر مانند دلار، ین و طلا حرکت کرده‌اند.
این تغییر جهت سرمایه، موجب کاهش نقدینگی در بازار رمزارزها و افت قیمت بیت‌کوین شده است.
کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند در صورت تداوم لفاظی‌های سیاسی میان دو کشور، نوسانات بازار رمزارزها شدت بیشتری بگیرد.
چشم‌انداز کوتاه‌مدت قیمت بیت‌کوین
تحلیل‌گران فنی معتقدند سطح حمایتی بعدی بیت‌کوین در محدوده ۱۱۰ هزار دلار قرار دارد. اگر قیمت از این سطح پایین‌تر برود، امکان سقوط تا محدوده ۱۰۸ هزار دلار نیز وجود دارد. با این حال، در صورت کاهش تنش‌های سیاسی، بازار ممکن است بخشی از این افت را جبران کند.
واشنگتن – بیجینگ: جنگ اقتصادی دوباره شعله‌ور شد
دونالد ترامپ، مردی که با شعارهای بلندش دوباره به کاخ سفید برگشته، دیروز در پُست‌هایش در شبکه‌های اجتماعی، مثل شمشیری برهنه، تهدید کرد که تعرفه‌های ۱۰۰ درصدی بر کالاهای چینی از نومبر به بعد وضع خواهد شد. این حرف‌ها، مثل بمبی در بازارهای مالی ترکید و همه چیز را زیر و رو کرد. چین، که غول اقتصادی آسیا است، پیش از این با محدودیت‌های صادراتی بر عناصر کمیاب زمینی (rare earths) – آن مواد حیاتی برای ساخت تراشه‌ها، باتری‌ها و موشک‌ها – جواب دندان‌شکنی به امریکا داده بود. حالا ترامپ می‌گوید: «هیچ نیازی به ملاقات با شی جین‌پینگ نیست؛ چین با دشمنی تجاری‌اش، خودش را ایزوله کرده.» این ملاقات، که قرار بود آخر اکتبر در سئول کره جنوبی، حاشیه نشست APEC، برگزار شود، حالا در هاله‌ای از ابهام آویزان است.
بیت‌کوین: سقوط از اوج به در یک چشم به هم زدن
در دنیای رمزارزها هم، طوفان به پا شد. بیت‌کوین، که شش اکتبر به رکورد ۱۲۶۲۱۰.۵۰ دالر رسیده بود، دیروز به زیر ۸۴۰۰۰ دالر سقوط کرد – افتی حدود ۳ سلنه در ساعات پایانی. اتر (ETH) هم ۶ سلنه ضرر داد و به زیر ۴۵۰۰ دالر رفت. سرمایه‌گذاران، که بیت‌کوین را “طلای دیجیتال” می‌دانستند، حالا به سوی دارایی‌های امن‌تر مثل طلا دویدند؛ طلا ۱.۵ سلنه بالا رفت و به بیش از ۴۰۰۰ دالر رسید. تحلیل‌گران کوین‌دسک می‌گویند این سقوط، ناشی از خروج سرمایه از دارایی‌های پرریسک است، به ویژه با افزایش حجم معاملات مشتقات به ۹.۷۲ تریلیون دالر در آگست – بالاترین ماهانه ۲۰۲۵. با این حال، صندوق‌های ETF بیت‌کوین دیروز ۸۷۶ میلیون دالر ورودی داشتند، که نشان‌دهنده امیدواری برخی سرمایه‌گذاران به ترامپ است. اما اگر حمایت 110 هزار دالر بشکند، راه به 100هزار دالر باز می‌شود و موج وحشت رمزارزها را فرا می‌گیرد.
سقوط وال‌استریت: ترس از جنگ تجاری
بازار سهام امریکا، که ماه‌ها مثل اسبی سرکش به سوی رکوردهای تازه می‌تاخت، دیروز ناگهان لگام شد. ایندکس داوجونز۸۷۸ پواینت (۱.۹۰ سلنه) از دست داد و به ۴۵۴۷۹.۶۰ رسید – بدترین روزش از ماه می سپری کرد. اس‌اندپی ۵۰۰، با افت ۲.۷۱ سلنه (۱۸۲.۶۰ پواینت)، به ۶۵۵۲.۵۱ سقوط کرد و حدود ۱.۵۶ تریلیون دالر از ارزش بازار تبخیر شد. نزدک، که قلب تپنده شرکت‌های فناوری است، با ۳.۵۶ سلنه زیان (۸۲۰.۲۰ پواینت)، به ۲۲۲۰۴.۴۳ رسید – سنگین‌ترین ضربه از اپریل به بعد. شرکت‌های فناوری مثل ان‌وی‌دیا، ای‌ام‌دی و تسلا، که به زنجیره تأمین چینی وابسته‌اند، بیشترین آسیب را دیدند؛ سهام ان‌وی‌دیا بیش از ۷ سلنه افت کرد و ایندکس نیمه‌رساناها (SOX) ۶.۳ سلنه ضرر داد. ایندکس ترس وال‌استریت، یعنی VIX، ۳۲ سلنه جهش کرد و به بالاترین سطح از ژوئن رسید. سرمایه‌گذاران، مثل پرنده‌های وحشت‌زده، به سوی اوراق قرضه خزانه‌داری دویدند و بازده ۱۰ ساله به ۳.۸۶ سلنه افت کرد – پایین‌ترین از اکتبر پارسال.
جیمی دیمون، رئیس بانک جی‌پی مورگان، بزرگ‌ترین بانک امریکا، دیروز هشدار داد: «احتمال سقوط بازار سهام امریکا، بیشتر از ۳۰ سلنه است – نه آن ۱۰ سلنه‌ای که بازار قیمت‌گذاری کرده.» او گفت این حباب، به ویژه در سهام هوش مصنوعی، می‌تواند بترکد و اقتصاد را به رکود بکشاند. تحلیل‌گران می‌گویند این سقوط، یادآور “روز آزادی” (Liberation Day) در اپریل ۲۰۲۵ است، وقتی ترامپ تعرفه‌های گسترده‌ای وضع کرد و بازارها را به لرزه درآورد. آن وقت، اس‌اندپی ۵۰۰ تا ژوئن سقوط کرد، اما با عقب‌نشینی موقت تعرفه‌ها، تا می مثبت شد. حالا، با تهدیدهای تازه، ترس از “جنگ تجاری ۲.۰” همه جا پیچیده و شرکت‌های وابسته به چین، مثل تولیدکنندگان باتری و الکترونیک، در خطرند.
ریشه‌های تنش: عناصر کمیاب و زنجیره تأمین جهانی
این جنگ اقتصادی، ریشه در کنترل چین بر ۹۰ سلنه عناصر کمیاب زمینی دارد – موادی که برای فناوری‌های پیشرفته حیاتی‌اند. چین، از ۹ اکتبر، صادرات فناوری‌های تولید این عناصر را محدود کرد و ترامپ این را “دشمنی تجاری” خواند. واردات امریکا از چین، در هفت ماه اول ۲۰۲۵، ۱۹۴ میلیارد دالر بود – ۱۸ سلنه کمتر از پارسال. چین، در مقابل، صادراتش به اتحادیه اروپا ۴.۳ سلنه و به آسیای جنوب شرقی ۹.۷ سلنه افزایش داد، تا وابستگی به امریکا را کم کند. کارشناسان می‌گویند این تنش‌ها، زنجیره تأمین جهانی را مختل می‌کند: قیمت نفت ۴.۲ سلنه افت کرد (به پایین‌ترین از می)، چون ترس از “نابودی تقاضا” بالا گرفت. اقتصاددانان پیترسون اینستیتوت هشدار می‌دهند که تعرفه‌های جدید، قیمت کالاهای واسطه‌ای امریکا را ۱۰ تا ۳۰ سلنه بالا می‌برد و تورم را شعله‌ور می‌کند.
آینده مبهم: آیا صلح تجاری ممکن است؟
در حالی که بازارهای آسیایی امروز با افت ۲-۳ سلنه باز می‌شوند، سؤال این است: آیا این تیررس اقتصادی به جنگ تمام‌عیار می‌انجامد؟ ترامپ می‌گوید تعرفه‌ها “بازگشت به تعادل” است، اما شی جین‌پینگ، با حمایت از اقتصاد داخلی از طریق یارانه‌ها و نرخ بهره پایین، تسلیم نمی‌شود. رشد GDP چین در سه‌ماهه دوم ۵.۲ سلنه بود، علی‌رغم تعرفه‌ها. سرمایه‌گذاران حالا منتظر گزارش‌های درآمدی بانک‌هایی مثل جی‌پی مورگان در هفته آینده‌اند، که پیش‌بینی می‌شود از تعرفه‌ها ضربه بخورند.