علیرضا بیکدلی، سرپرست سفارت جمهوری اسلامی ایران در کابل، در مصاحبهای با شبکه طلوع نیوز، با اشاره به پیوندهای عمیق تاریخی، فرهنگی و تمدنی میان ایران و افغانستان، این دو کشور را «یک پیکر واحد با مرزهای مستقل» توصیف کرد. وی گفت: «افغانستان و ایران قرنها زیر پرچم مشترک فرهنگ و تمدن زیستهاند و امروز نیز، با وجود چالشهای ناشی از جنگ و ناامنیهای گذشته در افغانستان، نزدیکترین روابط را با یکدیگر داریم.»
بیکدلی درباره بازگشت مهاجران افغانستان از ایران، که انتقادهایی را در پی داشته، توضیح داد: «ما دو سال برای ساماندهی این روند برنامهریزی کردهایم تا بازگشت مهاجران بهصورت محترمانه انجام شود. تلاش شده این فرآیند در فصلهای سرد مانند پاییز و زمستان صورت نگیرد و موضوعاتی مانند تحصیل دانشآموزان نیز در نظر گرفته شده است.» وی افزود که بیش از ۶ میلیون مهاجر افغانستانی همچنان در ایران زندگی میکنند که حدود ۲.۲ میلیون نفر از آنها فاقد مدارک معتبر هستند. او تأکید کرد که حتی در ایران، قوانین مربوط به مدارک برای اتباع ایرانی نیز بهدقت اجرا میشود و این انتظار برای مهاجران نیز وجود دارد.
سرپرست سفارت ایران همچنین به حمایت مردم و مقامات افغانستان از ایران در برابر حملات رژیم صهیونیستی اشاره کرد و گفت: «در جریان تجاوز رژیم اشغالگر صهیونیستی علیه ایران، ملت و مسئولان افغانستان در کنار ما ایستادند و این حمایت برای ما بسیار ارزشمند بود.»
وی در پاسخ به گزارشها و ویدئوهای منتشرشده در شبکههای اجتماعی درباره بدرفتاری با مهاجران Afghan در ایران، اظهار داشت: «این ویدئوها ممکن است واقعی باشند، اما تعداد آنها بسیار اندک است و نباید بهعنوان نماینده کل وضعیت تلقی شوند. مردم افغانستان سالها با ما زندگی کردهاند و ما هیچ منتی بر آنها نداریم. نباید اجازه دهیم این روابط با تلخی خدشهدار شود.»
بیکدلی درباره روند بازگشت مهاجران توضیح داد که این فرآیند سازمانیافته نیست و بسیاری از مهاجران بهصورت خودجوش به مرزها مراجعه میکنند. او گفت: «از ۱۳ هزار نفری که در یک روز از مرز عبور کردند، تنها حدود ۳ هزار نفر از طریق اردوگاههای ما هماهنگ شده بودند و بقیه بهصورت خودخواسته آمدند.»
«بازگشت مهاجرین ساماندهیشده است؛
بیکدلی،سرپرست سفارت جمهوری اسلامی ایران در کابل گفت که حدود ۶ میلیون مهاجر افغانستانی همچنان بهصورت قانونی در ایران زندگی میکنند و بازگشت اخیر شامل افراد فاقد مدرکی است که بعد از ۲۰۲۱ وارد کشور شدهاند. به گفته او، تاکنون تنها حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار نفر بازگشتهاند.
سفیرج.ا.ایران در کابل، در پاسخ به پرسش خبرنگار طلوع نیوز درباره اوضاع انسانی در مرزهای ایران و افغانستان گفت: «من شخصاً به اسلامقلعه رفتم، با همان مردمی که عکسهایشان منتشر شده صحبت کردم؛ و نظرات آنها را شنیدم. ما نیامدهایم بگوییم هیچ اشکالی در کار نیست، اما اینطور هم نیست که گروهی نشسته باشند تا مردم افغانستان را آزار دهند. این یک طرح ساماندهی است که همزمان شد با جنگ و هجمهای سنگین، بهویژه در روزهای نزدیک به پایان مهلت اعلامشده، و مشکلاتی پیش آمد.»
وی توضیح داد که طرح ساماندهی مهاجرین غیرقانونی از تابستان ۱۴۰۱ آغاز شد و با مهلت خروج تا ۱۵ سرطان ۱۴۰۳، به این افراد اعلام شد در صورت خروج داوطلبانه، میتوانند در آینده مجدد وارد ایران شوند
بیکدلی افزود: «بیاییم با هم قرار بگذاریم که مسائل دو ملتی که خداوند خواسته کنار هم باشند ـ بلکه در واقع یک ملت بودند ـ را آرام و منطقی حل کنیم. فرهنگ ما بخشی در غزه است، بخشی در قندهار، بلخ، تبریز، اصفهان و شیراز. ما نباید بگوییم این تمدن را فقط ما ساختهایم یا فقط شما؛ ما با هم یک موجودیت ساختهایم و همینطور ادامه خواهد یافت. بله، مرزهای سیاسی داریم، دو کشور مستقل هستیم و به استقلال هم احترام میگذاریم، اما بهخاطر یک برنامهای که دو سال و نیم برایش تلاش کردیم، نباید با یک هجمه و فشار رسانهای همهچیز را خراب کنیم.»
سرپرست سفارت ایران تأکید کرد: «ما آمادهایم هر کس مشکلی یا مسئلهای دارد، بیان کند و ما برای بهبود شرایط تلاش میکنیم. از دولت افغانستان و مسئولان محترم این کشور هم تشکر میکنم که مسائل را در محیطی آرام به ما منتقل کردند و نشستیم با هم صحبت کردیم.»
سفیر ج.ا.ایران اذعان کرد که مشکلاتی در مرز وجود دارد، اما آنها آماده همکاری برای بهبود شرایط هستند و برخی موارد از جمله مالیات بر بار مهاجرین یا جرایم اقامتی نیز لغو شده است.
او بر همزیستی تاریخی، فرهنگی و تمدنی دو ملت تأکید کرد و گفت که نباید با موج رسانهای یا فشار فضای مجازی، روابط دو کشور خدشهدار شود.
سرپرست سفارت ایران در کابل درباره بهرسمیت شناختن حکومت سرپرست طالبان گفت که این موضوع «عجیب یا دور از دسترس» نیست و ج.ا.ایران نیز بهدلیل تعاملات نزدیک با افغانستان، در همین مسیر حرکت میکند. او ابراز امیدواری کرد اقدام اخیر روسیه در شناسایی طالبان، برای افغانستان خیر و امنیت بههمراه داشته باشد و تأکید کرد جمهوری اسلامی ایران از هر تحولی که موجب امنیت وثبات،توسعه و رفع فقر در افغانستان شود، حمایت میکند.
بیکدلی تصریح کرد که شناسایی رسمی طالبان، نیازمند طی روند حقوقی مشخصی است و بسیاری از کشورها همچنان در حال بررسی آن هستند. او بر عمق روابط تاریخی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی بین دو کشور تأکید کرد و افزود که مناسبات ایران و افغانستان با هیچ کشور دیگری قابل مقایسه نیست. وی در پایان بر استقلال سیاست خارجی ایران تأکید کرد و گفت: تصمیمگیری درباره شناسایی امارت اسلامی نیز در همین چارچوب مستقل انجام خواهد شد.