همزمان با روز جهانی علم، فرصتی داریم تا به اهمیت آموزش و یادگیری برای همه انسانها، بهویژه در شرایط دشوار، تأمل کنیم. علم نه تنها چراغ راه توسعه و نوآوری است، بلکه پایه صلح، عدالت و استقلال فکری جامعه نیز محسوب میشود. عقل میگوید محروم کردن نیمی از جامعه از یادگیری، نه تنها افراد بلکه کل جامعه را از توانمندیهای خود محروم میکند و زمینه عقبماندگی و بحران را فراهم میآورد. اسلام نیز یادگیری را بر همه واجب دانسته و جامعه جهانی بر ضرورت آموزش اجماع دارد، بنابراین محدود کردن تحصیل دختران نه از نظر عقل، نه شرع و نه اجماع قابل توجیه نیست.
در افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم از تحصیل محروم شدهاند و بسیاری از مکاتب عمومی به مدارس جهادی تبدیل شدهاند. این وضعیت پیامدهای جدی دارد: فقر و عقبماندگی، کاهش نوآوری و بحرانهای اجتماعی. سرمایهگذاری در آموزش، به ویژه برای زنان، سرمایهگذاری در صلح، نوآوری و آیندهای پایدار برای همه افغانها است.
اتحادیه اروپا و سازمانهای بینالمللی همچون یونسکو و یونیسف بر حمایت از دانشآموزان و آموزگاران در افغانستان تأکید دارند و هشدار میدهند که بدون توجه به آموزش، بهویژه آموزش دختران، تحقق توسعه و صلح پایدار دشوار خواهد بود. حمایت جامعه جهانی و دولتهای منطقهای از آموزش زنان، نقش کلیدی در ساختن آیندهای خودکفا و صلحآمیز برای افغانستان دارد.
به نظر من، کلید خروج افغانستان از بحران فعلی در گرو توجه جدی به آموزش است. اگر دختران و پسران به فرصتهای یادگیری دسترسی داشته باشند، نسل آینده میتواند کشور را با عقلانیت، نوآوری و عدالت بازسازی کند. جلوگیری از آموزش زنان، نه تنها عدالت اجتماعی را نقض میکند بلکه چشمانداز توسعه و صلح را تیره میکند. هرگونه تلاش برای بازگرداندن حقوق تحصیلی دختران، یک گام اساسی برای آیندهای پایدار و موفق برای افغانستان است.




