دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب ایالات متحده با وجود اینکه تا هنوز کلیددار کاخ سفید نشده و سکان امپراتوری قدرت و ثروت (امریکا) را در دست نگرفته است؛ اما با اینحال او از تغییرات گسترده در جغرافیای سیاسی (ژئوپلتیک) پیرامون کشور امریکا و حتی در سطح جهان سخن گفته است. در رؤیای ترامپ، بسیاری از کشورها و سرزمینهای مجاور با ایالات متحده در قارههای امریکا و اروپا باید به این امپراتوری قدرت و ثروت محلق شوند. این ادعاها و رؤیاهای بلندپروازنهی ترامپ، بیشباهت به رؤیاهای آدولف هیتلر نیست.
در عرصهی تغییرات ژئوپلتیک، رئیس جمهور منتخب امریکا تا کنون ادعاها و رؤیاهای ذیل را به صورت علنی مطرح کرده است:
1) ادغام و الحاق کشور بزرگ کانادا به امریکا:
ترامپ پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری امریکا، تا کنون دو بار این رؤیا را بر زبان آورده است که کشور مستقل کانادا (همسایهی شمالی امریکا) باید به عنوان ایالت پنجاه و یکم امریکا به این کشور ملحق شود. این اظهارات با واکنش خشمگینانهی مقامات کانادا مواجه گردیده است. این اظهارات در حالی مطرح میشود که کشور کانادا پس از فدراسیون روسیه، دومین کشور وسیع و بزرگ جهان محسوب میشود و از نظر وسعتِ خاک و قلمرو، بالاتر از امریکا قرار میگیرد. بلعیدن کانادا توسط امریکا، مصداقِ لقمهی بزرگتر از دهان است و به این میماند که یک گرگ یا خرس، هوس بلعیدن یک فیل را در مخیلۀ خود بپروراند.
2) الحاق جزیرۀ گرینلند به خاک امریکا:
جزیرۀ وسیع گرینلند در شمال غرب قارۀ اروپا و در مجاروت کشور کانادا، به کشور پادشاهی دانمارک تعلق دارد و جزء قلمرو سرزمینی این کشور کوچک به شمار میرود. وسعت و بزرگی این جزیره شاید بیش از قلمرو ده کشور کوچک و بزرگ اروپایی باشد. از آنجا که ترامپ به بلعیدن لقمههای بزرگ، اشتیاق و اشتهای سیریناپذیر دارد، وی آرزو کرده است که این جزیرۀ وسیع نیز به خاک امریکا ملحق شود. رؤیا و ادعایی که با عکس العمل شدید و خشمگینانهی دانمارک، اتحادیۀ اروپا و تعدادی از سران کشورهای اروپایی مواجه گردید.
3) الحاق کانال پاناما به امریکا:
کانال یا گذرگاه آبی «پاناما» که سالیانه بیش از چهارده هزار کشتی تجاری از آن عبور میکند، در قلمرو کشور مستقل پاناما در امریکای مرکزی قرار دارد و اقیانوسهای آرام و اطلس را به یکدیگر متصل میسازد. دریافت تعرفه یا حق عبور کشتیهای تجاری، یکی از منابع اصلی درآمد کشور پاناما را تشکیل میدهد.
ترامپ پس از پیروزی در انتخابات، با انتقاد از تعرفههای بالای عبور کشتیها از کانال پاناما، تهدید کرد که در صورتِ ادامۀ این روند، این آبراهه باید دو باره به ایالات متحده بازگردانده شود. او گفت: ما به دنبال بازگرداندن کامل و بیچون و چرای کانال پاناما به ایالات متحده خواهیم بود. این اظهارات بلافاصله با واکنش رئیس جمهور آن کشور مواجه گردید. خوزه رائول دولینو، روز دوم دیماه (جدی) تأکید کرد که هر متر مربع از کانال پاناما و مناطق اطراف آن متعلق به پاناما است.
4) تغییر نام خلیج مکزیک:
ترامپ در چهارمین ادعای ژئوپلتیک خود اعلام کرد که او «خلیج مکزیک» را به «خلیج امریکا» تغییر نام خواهد داد. بدین ترتیب، ترامپ نه تنها هوس بلعیدن همسایهی شمالی (کشور وسیع کانادا) را در سر دارد؛ بلکه به بخشی از قلمرو سرزمینی همسایهی جنوبی خود (مکزیک) نیز چشم دوخته است؛ تا آن را به خلیج امریکا تبدیل نماید.
ادعاها و رؤیاهای ترامپ در عرصهی جغرافیای سیاسی و تغییر مرزهای پذیرفتهشده و بلعیدن سرزمینهای مجاور و استیلا بر آبراهههای حیاتی جهان، شباهت تام با ادعاها و رؤیاهای هیتلر و حزب ناسیونال سوسیالیت (نازی) پس از پیروزی در انتخابات آلمان در قرن بیستم دارد. تنها تفاوت و افتراق دو مورد در این است که هیتلر قصد داشت با یورش نظامی و اشغال کشورهای مجاور، آنها را ضمیمیۀ کشور آلمان نماید؛ اما ترامپ و تیم راست افراطی او، یورش و اشغال نظامی را پرهزینه میدانند و تلاش میکنند با تهدید سیاسی ـ نظامی و ارعاب کشورها و وضع تعرفه و ایجاد جنگ تجاری و اقتصادی، قلمروهاث مذکور را ضمیمهی خاک امریکا نمایند.
نویسنده : مسیح ارزگانی