دیدبان حقوق بشر با نشر گزارشی تازه‌ی می‌گوید که طالبان سرکوب حقوق بشر به ویژه حقوق زنان در افغانستان را «تشدید و گسترش» داده است. در این گزارش آمده است که افغانستان تنها کشوری در جهان است که زنان به طور رسمی از آموزش منع شده‌اند.
دیدبان حقوق بشر در گزارش خود افزوده است بحران اقتصادی افغانستان نیز بدتر شد، بیش از ۲۸ میلیون نفر، (تقریباً دو سوم جمعیت) به کمک های بشردوستانه نیازمند بوده و ممنوعیت های طالبان برای کار زنان افغان برای سازمان ملل و سازمان‌های بین‌المللی بشردوستانه، این بحران را تشدید کرده است.
فرشته عباسی، پژوهش‌گر افغانستان در دیدبان حقوق بشر، گفت: «طالبان به خواسته‌های مردم برای حقوق و پاسخ‌گویی با سرکوب بیش‌تر، به‌ویژه برای زنان و دختران پاسخ داده است.»
خانم عباسی از کشورها خواسته است برای پایان دادن به سوء‌استفاده‌های طالبان علیه زنان این گروه را تحت فشار قرار دهد.
از سوی هم کارشناسان این نهاد به بررسی عمل‌کردهای حقوق بشر در بیش از صد کشور بار دیگر تأکید کرده است که افغانستان در تمام سال گذشته میلادی تنها کشوری بود که زنان و دختران به طور رسمی از تحصیلات مکتب‌ها و دانش‌گاه‌ها منع شدند.
تیرانا حسن، مدیر اجرایی دیدبان حقوق بشر در این گزارش گفته که سال ۲۰۲۳ در جهان سال سرکوب حقوق بشر و جنایات جنگی بوده است. او گفته که نشانه‌های از امید نیز وجود دارد که امکان مسیری متفاوت را نشان می‌دهد. او از دولت‌ها خواست که به تعهدات حقوق بشری خود پایبند باشند.
سرکوب اعتراضات زنان، بازداشت‌های خودسرانه زنان معترض، ناپدید شدن برخی زنان پس از بازداشت‌ها و شکنجه آن‌ها و اعضای خانواده آنان از جمله اقدام‌های طالبان است که در این گزارش از آن یاد شده است.
بر مبنای این گزارش، ممنوعیت کار زنان بسیاری از زنان افغان را از امرار معاش محروم کرده است.
دیدبان حقوق بشر بخشی از بحران اقتصادی افغانستان را به ممنوعیت شغلی زنان مرتبط دانسته و گفته است که ممنوعیت‌های طالبان علیه زنان بحران اقتصادی را در افغانستان تشدید کرده است.
دیدبان حقوق بشر هم‌چنین به قتل‌های انتقام جویانه و ناپدید شدن برخی مقامات دولتی پیشین و نیروهای امنیتی افغان نیز اشاره کرده است.
در این گزارش با اشاره به بازداشت مطیع‌الله ویسا، فعال حقوق آموزش گفته است افغانستان در سال گذشته ۲۰۲۳ شاهد سرکوب مداوم جامعه مدنی به ویژه زنان افغان، سرکوب گسترده رسانه‌های افغانستان و بازداشت روزنامه‌نگاران افغان بوده است.
در حالی که طالبان همواره بر عدم حضور و سرکوب داعش در افغانستان تاکید می‌کنند دیده‌بان حقوق بشر گفته که حمله‌های داعش بر غیرنظامیان به ویژه هدف قرار دادن مردم هزاره و شیعه تداوم پیدا کرده است
دیدبان حقوق بشر در پایان اعلام داشت تسلط طالبان بر افغانستان، تحریم‌های خارجی، خشکسالی چندین ساله عوامل اصلی تشدید فقر در افغانستان است.
