دفتر معاونت اقتصادی ریاستالوزرای طالبان اخیرا اعلام کرده که در دو سال گذشته بیش از ۶۲ هزار تکدیگر از شهر کابل و 9 ولایت دیگر جمعآوری شدهاند. به گفته این نهاد، از میان افراد جمعآوریشده، ۳۱ هزار و ۱۲۶ تن به عنوان «گدای حرفهای» و ۲۷ هزار و ۷۱۵ تن دیگر «گدایان مستحق» شناسایی شدهاند.
معاونت اقتصادی ریاستالوزرای طالبان طبق دستور ملا هبت الله آخوندزاده، رهبر این گروه حدود دو سال پیش موظف به جمعآوری گدایان از سطح شهر کابل و سایر ولایتها شد. زیر نظر ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی رئیسالوزرای طالبان سپس کمیتهای شکل گرفت که ماموریت آن شناسایی، جمعآوری و تلاش برای حل مشکل گدایان مستحق اعلام شد.
در این میان، شیوهی برخورد طالبان در قبال افراد متکدی در بیش از دو سال گذشته همواره در محافل رسانهای با دیدگاههای مختلف کارشناسان و تحلیلگران مواجه بوده است؛ برخی کارشناسان اقتصادی و تحلیلگران، پروژه طالبان برای جمعآوری و حل مشکل گدایان را ناکارآمد توصیف میکنند که کمکی به حل معضل تکدیگری نمیکند.
از دید منتقدان، افزایش شمار گدایان پس از تسلط مجدد طالبان بر افغانستان بیشتر نتیجهی بحران اقتصادی، بیکاری نانآوران خانوادهها و ناتوانی افراد در تامین مخارج زندگیشان بوده است.
طالبان برای تکدیگران حرفهای مجازات زندان تعیین کرده و همچنان وعده سپرده که برای گدایان مستحق معاش در نظر گرفته است. حکومت طالبان کسانی را که خوراک یک روز شان را نداشته باشند به عنوان گدایان مستحق میشناسد.
براساس برخی گزارشها، جمعیت هلال احمر افغانستان زیر اداره طالبان برای هر عضو خانواده گداهای مستحق ماهانه 2 هزار افغانی پرداخت میکند. طالبان از زمان تشکیل کمیته جمعآوری گداها و رسیدگی به مشکل آنان، هنوز مشخص نکرده که چه تعداد خانوادههای گدایان مستحق را کمک مالی کرده است.
با توجه به وضعیت اقتصادی شکننده و بحرانی امروز افغانستان، به نظر میرسد روند جمعآوری گدایان از کابل و سایر شهرها نتیجهی دلخواه را برای حاکمان فعلی در پی نخواهد داشت. صرف از اینکه بحث تمویل خانواده همه گدایان مستحق در درازمدت یک پروژه پرهزینه و دردسرساز برای حکومت طالبان است، ادامه این روش در نبود فضای کار و اشتغال برای مردم، کمکی برای حل دایمی این معضل اجتماعی در کشور نخواهد کرد.
با این حال، بهبود وضعیت اقتصادی کشور، ایجاد زمینههای کار، جلب کمکهای بشردوستانه و توزیع عادلانه آن به نیازمندان واقعی، از عوامل مهم و اثرگذار برای حل معضل تکدیگری در شرایط امروز افغانستان به حساب میآیند.