حمیدالله هوتک آگاه مسایل سیاسی میگوید، حکومت مردمی که از سوی مردم ایجاد شده باشد میتواند در افغانستان استمرار یابد.
حمیدالله هوتک، کارشناس سیاسی در مصاحبه اختصاصی به خبرگزاری معمار میگوید که راه حل مشروعیت داخلی افغانستان لویه جرگه است که از طریق آن بزرگان باید یک حکومت همه شمول و ملی را ایجاد کنند.
خبرگزاری معمار: در شرایط کنونی بحث افغانستان موضوع جدی در محافل سیاسی کشورهای جهان نیست. به نظر شما چرا کشورها تاکنون حکومت سرپرست فعلی را به رسمیت نشاخته است؟
حمیدالله هوتک: از ۵۰ سال به اینسو مردم و جغرافیای افغانستان از همسایههای دور و نزدیک افغانستان رنج میبرند، خارجیها در هر شرایط در مسایل داخلی افغانستان مداخله کرده و مداخله میکنند. بعد از داوود خان بسیاری از دولتهای خارجی در افغانستان راه پیدا کردند و جلسه و تصمیمی که در مورد آینده افغانستان برگزار میشد در بیرون از افغانستان صورت میگرفت. نظر مردم این است تا زمانی که حکومت خود افغانستان برای افغانستان شکل نگیرد، مشکلات حل نخواهد شد. هر وقت که افغانستان به مشکل برخورده است بزرگان کشور از طریق لویه جرگه توانسته این مشکلات را حل کنند.
در زمانی که مجاهدین روی کار آمدند به نام خدا و اسلام همدیگر را کشتند و ویرانیهای زیادی در کشور ایجاد کردند. راکتبارانی طرفهای درگیر هزاران شهروند کابل را به کام مرگ فرستاد. آنها ملت افغانستان را به نام گروههای مختلف کشتند و نظر مردم برایشان مهم نبود. تازمانی که دولت به ملت مراجعه نکند هرگز نمیتواند استمرار یابد. چون زور مردم زور خدا است. کسی به زور نمیتواند در افغانستان حکومت کند. در دو سال اخیر بارها پیشنهاد کردیم که مردم دیگر توان جنگ ندارند، مردم دیگر به دکانداران قومی اجازه نمیدهند، رهبرانی که در خارج هستند مردم را آلت دست قرار داده و میخواهد دوباره جنگ را آغاز کنند.
خبرگزاری معمار: بعد از شکست شوروی در افغانستان، شکست ناتو به رهبری امریکا صورت گرفت در حال حاضر حکومت چه راهکاری را در پیش بگیرد که در عرصه سیاسی موفق شود و مردم دوباره به سوی جنگ نروند؟
هوتک: مشوره مردم این است که حکومت باید به ملت مراجعه کند، نظر مردم و خواست مردم را بگیرد و مشکلاتشان را حل کند. هیچ قومی در افغانستان طرفدار رهبران دزد و فسادپیشه را قبول ندارند. دیگر دکانداران سیاسی جای در افغانستان ندارند. حکومت باید بر اساس عنعنات و فرهنگ مردم پیش برود و تا زمانی که حکومت با مردم زبان مشترک را پیدا نکند، به مشوره مردم یک قانونی اسلامی نسازد نمیتواند موفق شود. قانون شرعی و اسلامی باید از سوی مردم و حکومت ایجاد شود. این یک خلای جدی است، باید با رجوع به مردم در پی پایهگذاری یک دولت اسلامی باشیم؛ آنوقت دولتهای خارجی خودشان حکومت افغانستان را به رسمیت میشناسد. تنها راه حل افغانستان این است که باید مردم خود را در قدرت ببینند از هر قوم، زبان و مذهب که باشند باید کمیسیونهای مختلف ایجاد شود و در قدم نخست باید مشکل داخلی افغانستان حل شود. افغانستان در حال حاضر در سیاست جهانی منزوی شده و این به نفع کشور نیست، این منزوی شدن به نفع کشورهای خارجی و کشورهای همسایه افغانستان نیز نیست. باید یک حکومت مردمی به دست مردم در داخل افغانستان شکل گیرد. نسخههای خارجی هرگز نمیتواند مشکل افغانستان را حل کند.
خبرگزاری معمار: با آنکه حکومت سرپرست نوپا است و یکسری مشکلات وجود دارد، مشکلات و درگیریهای که در مرز با پاکستان و ایران صورت میگیرد چه تاثیری بر سیاست و اقتصاد افغانستان خواهد داشت؟
هوتک: وزارت دفاع حکومت سرپرست به تازهگی ۱۵۰ پاسگاه جدید را در سرحدات ایجاد کرده است و میخواهد از درگیریها جلوگیری شود. سرحدات افغانستان فعلاً محفوظ است. درگیریها گاهی در سرحدات افغانستان رخ میدهد. در گام اول این است که کشورهای همسایه درگیر میشود و در گام دوم دلیل این امر نبود نیروهای غیر متخصص است. در اوایل افرادی که هیچ تجربهای نداشتند در نقاط سرحدی گماشته شده بود، ولی در حال حاضر تمام آنها تبدیل شده و دیگر هیچ مشکلی با کشورهای همسایه رخ نخواهد داد. پاکستان همواره خواسته که افغانستان را یک مارکیت برای خود بسازد. اگر پاکستان با افعانستان دوستی و برادری میخواهد مردم افغانستان همیشه آماده است و این خواست مردم است ولی پاکستان در فصول مختلف به بهانههای مختلف مرزش را بسته میکند، ما از حکومتهای گذشته نیز خواسته بودیم و حال به حکومت سرپرست افغانستان هم میگوییم که باید در برابر پاکستان مقابله به مثل کنند و اگر پاکستان مرز خود را بسته میکند هیچ موتری از پاکستان نتواند وارد افغانستان شود. ایران یکی دیگر از کشورهای همسایه افغانستان است و هرگز مثل پاکستان مضر نبوده، پاکستان مضر بود و مضر است، ولی ایران اینطوری نیست. تاکنون ما ندیدیم که از طرف ایران در نقاط سرحدی تعرض شده باشد. اگر بعضی مشکلات در ولایت نیمروز رخ داده بود یک سوء تفاهم بود که به زودی حل شد. ایران دوست و برادر ما است. مشترکات دینی، زبانی و فرهنگی با ایران داریم. همچنان با پاکستان نیز داریم ولی همه شاهد است که در پاکستان کارخانههای تولید تروریزم وجود دارد، پاکستان نباید این موضوع را به افغانستان ربط بدهد این مشکل خود پاکستان و امریکا است. امریکا که این کارخانههای تولید تروریزم را ساخته میتواند آن را بسته هم کند. ایران به صورت کلی از این موضوعات استثنا است و هرگز چنین رویکردی نداشته است. ایران تنها مشکل که با ما دارد که از طریق دیپلماسی حل میشود موضوع آب است. اگر آب در افغانستان زیاد باشد ایران برادران ما است به آنها میدهیم ولی اگر کم باشد ایرانیها گلایه نکند، به تازهگی هیئت جمهوری اسلامی ایران نیز برای بازدید از منابع آبی به افغانستان سفر کردند و تایید کردند که آب در افغانستان کم است و این مشکل حل شد. ما هرگز با مردم و حکومت ایران مشکل نداشتیم و نخواهیم داشت. پاکستان با افغانستان مشکل داشته و امید داریم که حکومت بتواند جلو پاکستان را بگیرد.
خبرگزاری معمار: بحران اقتصادی افغانستان چه راه حل دارد؟
هوتک: پروژههای زیربنایی مثل قوش تپه و بازسازی سالنگها که ۶۰ سال پیش کارش متوقف شده بود امروز بازسازی میشود و حکومت امروز میخواهد که زیربناهای کشور را بسازد. این پروژهها میتواند برای مردم اشتغال ایجاد کند. قوش تپه بهترین پروژه افغانستان است که بخشی از کار آن تکمیل شده است. اگر بخواهیم با جهان رقابت کنیم مردم باید در کنار این حکومت ایستاد شوند. باید انتقاد کنیم برای اصلاح ولی تخریب نکنیم. جادهها در سراسر افغانستان در حال کار است و این یک امیدواری است. ولی متاسفانه بازهم بعضی اشخاص که فرار کردند در شمال کشور کانال قوش تپه را تخریب میکنند و مردم را تحریک میکنند.
خبرگزاری معمار: عدم حضور افراد متخصص در حکومت مشاهده میشود و مخالفان سیاسی نیز از این امر به عنوان نقطه ضعف حکومت استفاده میکند. برای برونرفت از این موضوع حکومت باید چه رویکردی را در پیش بگیرد؟
هوتک: حکومت باید ملی باشد و تمام مردم خود را در حکومت بیبند. حکومت همه شمول این است که تمام اقوام متخصصان خود را در حکومت ببینند. باید از تمام اقوام باید افراد متخصص و نخبهشان در حکومت نقش بازی کنند.
خبرگزاری معمار: در هفته وحدت قرار داریم، گفتنی شما برای حفظ وحدت و اخوت چیست؟
هوتک: حکومت باید همه را برابر ببیند و اختلافات مذهبی، زبانی و قومی از افغانستان دور شود. باید اقوام افغانستان در کنار هم جمع شوند و با اقتدار و سربلندی زندگی کنند. کسانی که باعث ایجاد تفرقه میشوند دیگر در بین مردم جای ندارد.
خبرگزاری معمار: سپاسگزارم آقای هوتک
هوتک: موفق و کامیاب باشید.