با نگاهی به تحولات اخیر سوریه و ظهور بحرانهای جدید در عرصه داخلی این کشور، به ویژه با توجه به افزایش اقدامات گروه تروریستی الجولانی در استانهای ساحلی سوریه، باید اذعان کرد که وضعیت فعلی این کشور تحت تاثیر حمایاتهای مالی، سیاسی و نظامی برخی از کشورهای منطقهای بوده که گروه تروریستی الجولانی توانستهاست قدرت در سوریه را به دست بگیرد.
گروه الجولانی و ائتلافات مختلفی که این گروه با سایر گروههای افراطی برقرار کرده، علاوه بر تهدیداتی که برای مردم سوریه به همراه دارد، خود را در برابر جامعه جهانی و تاریخ قرار داده است. این گروه که به نام «هیئت تحریر الشام» شناخته میشود، علیرغم ظاهر مذهبی و اسلامی خود، همواره بر روشهای افراطی و غیر اسلامی و غیر انسانی در اداره سوریه تأکید داشته و با سرکوب مخالفان، نقض حقوق بشر و تخریب ارزشهای انسانی، دستاوردهای مخربی را برای مردم این منطقه به ارمغان آورده است.
دولتهای منطقهای که تا به امروز از گروههای تروریستی چون «هیئت تحریر الشام» (الجولانی) حمایت کردهاند، باید پاسخگوی تمامی فاجعههایی باشند که بر سر مردم سوریه و منطقه آمده است. در طول سالهای اخیر، این گروهها با حمایتهای همهجانبه برخی کشورها توانستند با تسلط بر سوریه، امنیت و صلح را به سخره بگیرند. حمایتهای سیاسی، مالی و نظامی از چنین گروههایی نه تنها موجب استمرار خشونت و بحران در سوریه شده است، بلکه باعث شده تا تعداد زیادی از غیرنظامیان کشته شوند.
اگر بخواهیم به طور مشخص به دولتی اشاره کنیم که به طور عمده از گروههای تروریستی چون هیئت تحریر الشام (الجولانی) حمایت کرده، دولت ترکیه تحت رهبری رجب طیب اردوغان به وضوح در این زمینه نقش آفرین بوده است. دولت اردوغان بهطور مداوم از گروههای شبهنظامی که با اصول افراطی خود در سوریه فعالیت می کردند، حمایت کرده و نه تنها در زمینههای نظامی بلکه از نظر مالی و سیاسی نیز از آنها پشتیبانی کرده است. این حمایتها در حالی انجام شده که ترکیه خود را به عنوان یک کشور با آرمانهای دموکراتیک و حامی صلح در سطح جهانی معرفی کرده است.
در نهایت، از آنچه که تاکنون در سوریه رخ داده و به ویژه در مورد نقش گروههای تروریستی همچون هیئت تحریر الشام و حمایتهای خارجی از آنها باید به این نکته توجه کرد که هیچگاه نمیتوان برای منافع کوتاهمدت و سیاسی، جان انسانها و حقوق بشر را قربانی کرد. حمایت بیدریغ از گروههای تروریستی در سوریه، به ویژه از سوی دولت ترکیه، نه تنها ادامه بحران و خشونت را در پی خواهد داشت بلکه به تسلط افراطیگری و تروریسم در این منطقه دامن میزند. پاسخگویی به مردم سوریه و افکار عمومی منطقه، ضرورت برخورد جدی با گروههای تروریستی و حمایت از فرآیندهای سیاسی صلحآمیز در سوریه باید در اولویت قرار گیرد.
در این مسیر، جامعه جهانی باید بر دولتهای حامی این گروه تروریستی الجولانی فشار بیاورد تا ضمن متوقف کردن حمایتهای خود از گروههای تروریستی، به فرآیند صلح و بازسازی سوریه کمک کنند. بیتوجهی به این امر نه تنها به امنیت و ثبات منطقه آسیب خواهد زد بلکه پیامدهای جبرانناپذیری برای آینده ملتهای منطقه خواهد داشت.
نویسنده: م. کهریزنوی