در حالی‌که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه پیشنهاد آتش‌بس عید پاک را مطرح کرده، تحولات تازه‌ای در جبهه اوکراین شکل گرفته که نشان‌دهنده شکننده بودن موقعیت کی‌یف در غیاب حمایت‌های استخباراتی ایالات متحده است.
روزنامه امریکایی «واشنگتن پست» در گزارشی تازه نوشته است که حکومت اوکراین بدون دریافت داده‌های اطلاعاتی از سوی امریکا، توان ادامه جنگ با روسیه را بیش از دو هفته نخواهد داشت.
در این گزارش آمده است که ماه گذشته، حمایت اطلاعاتی واشنگتن به مدت شش روز قطع شد. این وقفه، بنا به ادعای روزنامه، با هدف افزایش فشار بر زلنسکی برای قبول برخی امتیازات در روند مذاکرات صلح اعمال شده بود.
بنا بر اطلاعات منتشرشده، اوکراین بدون دسترسی به تصاویر ماهواره‌ای و اطلاعات فوری از حملات احتمالی روسیه با موشک‌ها، طیاره‌های بی‌سرنشین و دیگر تسلیحات، در برابر حملات مسکو کاملاً آسیب‌پذیر خواهد بود. کشورهای اروپایی نیز جایگزینی مناسب برای این نوع اطلاعات ارائه نکرده‌اند.
در همین حال، مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، در نشست اوکراین در پاریس هشدار داده که صبر رئیس‌جمهور ترامپ رو به پایان است و واشنگتن ممکن است در آینده نزدیک از روند مذاکرات خارج شود. او همچنین هیچ اشاره‌ای به افزایش فشارها بر روسیه نکرده است؛ موضوعی که باعث نگرانی در بین دیپلمات‌های اروپایی شده است.
از سوی دیگر، روزنامه «نیویورک تایمز» نیز به نقل از منابع آگاه در کنگره گزارش داده که نه در کاخ سفید و نه در کنگره، هیچ گفت‌وگوی جدی درباره بسته جدید کمک نظامی به اوکراین جریان ندارد. این منابع تصریح کرده‌اند که بسته‌های حمایتی قبلی رو به پایان است و برنامه مشخصی برای مرحله بعدی مطرح نیست.
افزون بر این، منابع دیپلماتیک اروپایی گفته‌اند که ایالات متحده هنوز تضمینی نداده که روند تبادل اطلاعات استخباراتی با اوکراین ادامه خواهد یافت. این وضعیت نگرانی‌های جدیدی در مورد سرنوشت جنگ و توانمندی اوکراین در دفاع از خود به‌وجود آورده است.
در همین حال، روسیه اعلام کرده که ۹۹.۵ درصد مناطق مرزی کورسک را تحت کنترل دارد و تبادل ۲۴۶ اسیر جنگی میان مسکو و کی‌یف نیز در روزهای اخیر انجام شده است. عضویت اوکراین در ناتو همچنان منتفی اعلام شده و نسبت به الحاق احتمالی این کشور به اتحادیه اروپا نیز هشدارهایی از جانب برخی اعضای این اتحادیه مطرح شده است.
تبادل اسراء بین روسیه و اوکراین
وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که این کشور و اوکراین در چارچوب یک توافق، هر یک ۲۴۶ سرباز اسیر را آزاد کردند. این خبر در پی بیانیه ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه درباره آتش‌بس موقت به‌مناسبت عید پاک منتشر شد.
وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که مسکو و کی‌یف هر کدام ۲۴۶ اسیر جنگی را روز شنبه مبادله کردند که بیشترین تعداد تبادل اسیر در یک مبادله از زمان آغاز جنگ در فبروری 2022 است.
بر اساس بیانیه این وزارتخانه، سربازان روسی در حال حاضر تحت مراقبت‌های روانی و پزشکی در بلاروس هستند و بعدا برای درمان و توانبخشی به روسیه منتقل خواهند شد.
این وزارتخانه گفت که علاوه بر این، طرفین همچنین سربازان بشدت مجروح (31 اوکراینی را در ازای 15 نظامی روسی) را مبادله کردند.
وعده زلنسکی درباره آمادگی اوکراین برای پایبندی به آتش‌بس عید پاک
ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین شب گذشته، شنبه، اعلام کرد که کی‌یف آماده است به آتش‌بس عید پاک که از سوی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه اعلام شده، پایبند باشد.
وی در کانال تلگرام خود نوشت: «اوکراین به‌صورت متقارن عمل خواهد کرد؛ همان‌گونه که طرف روسی رفتار کند. سکوت در برابر سکوت، حمله در پاسخ به حمله. بنابراین در صورت رعایت آتش‌بس، ما نیز به آن پایبند خواهیم بود»
عصر روز شنبه پوتین پیشنهاد برقراری آتش‌بس عید پاک را مطرح کرد. رئیس‌جمهور روسیه در عین حال تأکید کرد که نیروهای نظامی این کشور باید برای مقابله با هرگونه نقض احتمالی آتش‌بس و تحریکات از سوی نظامیان اوکراینی آماده باشند.
بعد از آن روزنامه “واشنگتن پست” نوشت که ولودیمیر زلنسکی بلافاصله پیشنهاد طرف روسی برای برقراری آتش‌بس عید پاک را رد کرده بود.
هم‌زمان با اعلام آتش‌بس از سوی پوتین، در کمیسیون اروپا نیز اعلام شد که انتظار دارد آتش‌بس واقعی برقرار شده و گام‌هایی برای آتش‌بس بلندمدت برداشته شود. آنیتا هیپر، سخنگوی سرویس سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: «ابتدا باید دید که توقف درگیری واقعی است یا خیر. و چه اقدامات مشخصی برای آتش‌بس بلندمدت صورت خواهد گرفت. روسیه در هر لحظه که بخواهد می‌تواند این جنگ را متوقف کند.»
او در عین حال تاکید کرد که اتحادیه اروپا به حمایت خویش از اوکراین ادامه خواهد داد.
وزارت دفاع روسیه: آتش‌بس عید پاک با اهداف انسانی اعمال شده است
وزارت دفاع روسیه روز شنبه اعلام کرد که آتش‌بس عید پاک با اهداف بشردوستانه برقرار شده و از سوی نیروهای نظامی روسیه رعایت خواهد شد، مشروط بر آنکه طرف اوکراینی این آتش‌بس را نقض نکند.
در بیانیه‌ای که در کانال تلگرام این وزارتخانه منتشر شده، آمده است: «رژیم آتش‌بس با اهداف انسانی برقرار می‌شود و از سوی گروه مشترک نیروهای مسلح روسیه در صورت رعایت متقابل از سوی مقامات کی‌یف، اجرا خواهد شد.»
در این بیانیه همچنین تأکید شده که بر اساس تصمیم ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، دستور توقف درگیری‌ها برای بازه زمانی از ساعت 18:00 روز 19 آوریل تا ساعت 00:00 بامداد 21 آوریل صادر شده است.
ضمن اینکه، آلکسی پوشکوف، رئیس کمیسیون سیاست اطلاعاتی شورای فدراسیون (سنای) روسیه، شب گذشته یادآور شد که کی‌یف ناچار شده پیشنهاد ولادیمیر پوتین در خصوص آتش‌بس عید پاک را بپذیرد. این سناتور در کانال تلگرام خود نوشت: «در واقع، اوکراین چاره‌ای جز پذیرش نداشت. در غیر این صورت، این اقدام تقریباً به معنای پذیرش رسمی این موضوع بود که اوکراین خواهان صلح نیست. اوکراین واقعاً هم نمی‌خواهد، اما اعتراف علنی به این مسئله برای زلنسکی پس از تنش با دونالد ترامپ، بسیار خطرناک بود.»
استقبال سازمان ملل از آتش‌بس عید پاک پیشنهادی روسیه
استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد شب گذشته اعلام کرد که این سازمان آتش‌بس موقت به مناسبت عید پاک که از سوی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه اعلام شده، را مورد توجه قرار داده و از چنین اقدامی استقبال می‌کند.
وی در جمع خبرنگاران گفت: «ما اعلام آتش‌بس موقت عید پاک از سوی روسیه را مورد توجه قرار می‌دهیم. ما همواره خواهان برقراری یک رژیم آتش‌بس پایدار در اوکراین بوده‌ایم و بار دیگر حمایت خود را از تلاش‌های معنادار برای دستیابی به صلحی عادلانه، بلندمدت و فراگیر که کاملاً حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی را مطابق با منشور سازمان ملل، حقوق بین‌الملل و قطعنامه‌های مربوطه سازمان ملل در نظر بگیرد، تأیید می‌کنیم.»
ایتالیا آتش‌بس اعلام‌شده از سوی پوتین را مثبت ارزیابی کرد
آنتونیو تایانی، وزیر امور خارجه ایتالیا اعلام کرد که آتش‌بس عید پاک در اوکراین که از سوی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه اعلام شده، «نشانه‌ای مهم» به شمار می‌رود. وی با اشاره به اینکه «این اقدام نشانه‌ای خوب برای صلح است»، تأکید کرد که صلح باید عادلانه و پایدار باشد.
در عین حال، ماتئو سالوینی، معاون نخست‌وزیر ایتالیا نیز از تصمیم پوتین برای اعلام آتش‌بس عید پاک در اوکراین حمایت کرده و در صفحه شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) نوشت: «روسیه اعلام کرده که دو روز بدون سلاح خواهد بود. اکنون زمان آن رسیده که همه کشورها برای دستیابی به راه‌حل صلح‌آمیز در این مناقشه متحد شوند.»
آتش‌بس عید پاک می‌تواند ترامپ را به اتخاذ موضعی طرفدار روسیه وادارد
شبکه تلویزیونی “سی.ان.ان” گزارش داده است که آتش‌بس اعلام‌شده از سوی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، به مناسبت عید پاک ممکن است دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده را به اتخاذ موضعی نرم‌تر نسبت به مواضع روسیه در خصوص این درگیری سوق دهد.
در این گزارش آمده است: «این اقدام احتمالاً ترامپ را به سمت دیدگاهی جانبدارانه به سمت مسکو در مورد این مناقشه سوق می‌دهد.»
در ادامه گزارش یادآوری شده که توقف درگیری‌ها به مناسبت عید پاک می‌تواند از نظر لجستیکی و دریافت اطلاعات برای ارتش اوکراین مشکل‌ساز باشد.
در این مطلب آمده است: «اطلاعات نادرست ناگزیر موجب سردرگمی نیروهای نظامی در خصوص اجرای آتش‌بس، نحوه گزارش‌دهی از موارد نقض آن یا واکنش به این موارد، و حتی چگونگی رفتار پس از پایان آتش‌بس خواهد شد.»
کلاگ: اوکراین عضو ناتو نخواهد شد؛ این مسئله قابل بحث نیست
کیت کلاگ، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور ایالات متحده دونالد ترامپ اعلام کرد که اوکراین عضو ناتو نخواهد شد. وی این موضوع را در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی فاکس نیوز اعلام کرد. وی تأکید کرد: «ما کاملاً صریح گفته‌ایم: عضویت در ناتو برای اوکراین دیگر خارج از بحث شده است. شما هرگز عضو ناتو نخواهید شد.»
کلاگ یادآور شد که ایالات متحده از سال 2008 اعلام کرده که عضویت اوکراین در این ائتلاف امکان‌پذیر نیست. کلاگ همچنین افزود که توافق مربوط به منابع معدنی که قرار است میان واشنگتن و کی‌یف امضا شود، صنایع ایالات متحده را به مواد معدنی و فلزات گرانبهایی که در داخل کشور استخراج نمی‌شوند، مجهز خواهد کرد.
فرستاده ویژه ترامپ همچنین یادآور شد که در نشست اخیر با نمایندگان اوکراین و ناتو در پاریس، موضوع «آتش‌بس در آینده نزدیک» مورد بررسی قرار گرفت. به گفته وی، این مذاکرات هفته آینده در لندن ادامه خواهد یافت.
مشاور پوتین: ترامپ دلایل اصلی درگیری در اوکراین را درک می‌کند
یوری اوشاکوف، مشاور رئیس‌جمهور روسیه در امور سیاسی معتقد است که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا و دولت او، دلایل اصلی درگیری در اوکراین را به‌خوبی درک می‌کنند. وی روز شنبه در مصاحبه‌ای تلویزیونی گفت: «به نظر من، رهبری کنونی ایالات متحده، از جمله رئیس‌جمهور، دلایل اصلی این درگیری [در اوکراین] را درک می‌کنند.»
اوشاکوف اشاره کرد که در سال‌های اخیر، فضای شدیداً ضدروسی در ایالات متحده شکل گرفته که مانع از پیشبرد «ایده‌های منطقی» در واشنگتن شده بود و اکنون به نظر می‌رسد عقل سلیم در حال بازگشت است.
پیش‌تر، سرگئی ناریشکین، رئیس سرویس اطلاعات خارجی روسیه نیز اعلام کرده بود که در جریان گفت‌وگوهای فشرده میان روسیه و ایالات متحده، تمایل طرف آمریکایی برای درک ریشه‌های درگیری در اوکراین احساس می‌شود. با این حال، وی تأکید کرده بود که اهداف روسیه در چارچوب عملیات ویژه نظامی همچنان بدون تغییر باقی مانده‌اند.
تبادل اسرا بین روسیه و اوکراین بر اساس فرمول «246 در برابر 246»
وزارت دفاع روسیه روز شنبه اعلام کرد که روسیه و اوکراین در تاریخ 19 آوریل اقدام به یک تبادل اسرای گسترده کردند و در جریان آن هر یک از طرفین 246 نظامی را به طرف مقابل تحویل دادند.
در بیانیه این وزارتخانه آمده است: «در نتیجه مذاکرات انجام شده بین دو طرف، 246 نظامی روسی از مناطقی که تحت کنترل کی‌یف قرار دارند، بازگردانده شدند و در ازای آن، 246 اسیر جنگی از نیروهای مسلح اوکراین نیز به طرف مقابل تحویل داده شدند.»
همچنین در جریان این تبادل، مسکو 31 اسیر زخمی اوکراینی را به کی‌یف تحویل داد و در مقابل، 15 نظامی روسی که نیاز فوری به درمان پزشکی دارند، بازگردانده شدند.
طبق اطلاعات وزارت دفاع، نظامیان روسی ابتدا به بلاروس منتقل و سپس بعد از رسیدگی اولیه پزشکی به آنها، شب گذشته به مسکو منتقل شدند تا در مراکز درمانی وابسته به وزارت دفاع، روند درمان و توانبخشی خود را طی کنند.
بر اساس این گزارش، امارات متحده عربی در انجام این تبادل نقش میانجی‌گر را ایفا کرده است.
گراسیموف: 99.5 درصد از خاک منطقه کورسک آزاد شده است
والری گراسیموف، رئیس ستادکل نیروهای مسلح روسیه روز شنبه در دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور این کشور گزارش داد که 99.5 درصد از مناطق مرزی کورسک که توسط نیروهای مسلح اوکراین اشغال شده بودند، آزاد شده‌اند.
گراسیموف گفت: «نیروهای مسلح روسیه در حال انجام عملیات تهاجمی برای آزادسازی نواحی از منطقه کورسک هستند که نیروهای اوکراینی به آنها نفوذ کرده بودند. بخش عمده این منطقه؛ معادل 1260 کیلومتر مربع اکنون آزاد شده که معادل 99.5 درصد از خاک اشغال‌شده است.»
وی در ادامه توضیح داد که تنها دو منطقه باقی مانده که در آنها همچنان درگیری ادامه دارد که در نزدیکی مرز با اوکراین قرار دارند. به گفته گراسیموف، با وجود وسعت کم این مناطق، دشمن نیروهای اصلی خود را در آنجا متمرکز کرده است. علاوه بر این، رئیس ستادکل اعلام کرد که نیروهای روسی موفق شدند تلاش نیروهای مسلح اوکراین برای نفوذ به منطقه بلگوراد، در مجاورت منطقه کورسک را دفع کنند.
پوتین: اوکراین بیش از 100 بار آتش‌بس انرژی را نقض کرده است
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در دیدار با والری گراسیموف، رئیس ستادکل نیروهای مسلح این کشور اعلام کرد که ارتش اوکراین بیش از صد بار توافق مربوط به عدم حمله به تأسیسات انرژی روسیه را نقض کرده‌اند.
وی تأکید کرد: «طبق گزارش رسیده به من، طرف اوکراینی بیش از صد بار، توافق‌ها درباره عدم حمله به زیرساخت‌های انرژی را نقض کرده است. بنابراین، نیروهای نظامی روسیه باید در طول آتش‌بس اعلام‌شده به مناسبت عید پاک، آماده مقابله با هرگونه تخلف و تحریک از سوی رژیم کی‌یف باشند.»
پوتین افزود که روسیه همواره به توافقات پایبند است و آمادگی دارد در مذاکراتی که با هدف پایان دادن به درگیری و رفع ریشه‌های بحران اوکراین برگزار می‌شود، شرکت کند.
عدم واکنش شورای امنیت به نقض مهلت حمله از سوی کی‌یف
دیمیتری پولیانسکی، معاون نماینده دائم روسیه در سازمان ملل اعلام کرد که در جریان رایزنی‌های غیرعلنی شورای امنیت سازمان ملل، نمایندگان اروپایی از اظهارنظر درباره نقض مهلت حمله به تأسیسات زیربنایی انرژی در روسیه توسط اوکراین خودداری کردند.
وی تأکید کرد که طرف روسی در نشست روز جمعه موضوع امکان انجام مشاوره‌های اضافی با کی‌یف را مطرح کرده است تا مقامات اوکراینی به پایبندی به توافقات صورت‌گرفته ترغیب شوند. پولیانسکی افزود: «در پاسخ، هیچ‌یک از هیئت‌های اروپایی سخنی نگفتند. این سکوت نشانه‌ای از عدم تمایل واقعی آنها به صلح است.»
روسیه پیش‌تر خواستار برگزاری مشاوره‌های غیرعلنی اعضای شورای امنیت برای بررسی موضوع مهلت حمله به تأسیسات انرژی میان روسیه و اوکراین شده بود.
برنامه اروپا برای سرمایه‌گذاری در تولید تسلیحات در اوکراین
روزنامه “واشنگتن پست” روز شنبه به نقل از مقامات آگاه اروپایی گزارش داده است که برخی کشورهای این قاره در حال بررسی سرمایه‌گذاری در صنعت تولید تسلیحات در اوکراین هستند؛ اقدامی که به عنوان جایگزینی برای ارسال مستقیم تسلیحات مطرح شده، آن‌هم در شرایطی که احتمال توقف کمک‌های نظامی از سوی ایالات متحده افزایش یافته است.
در این گزارش آمده است: «با کاهش ذخایر تسلیحاتی به‌جامانده از دوران ریاست‌جمهوری جو بایدن، تردیدها درباره توانایی اروپا در جبران کامل قطع احتمالی کمک‌های نظامی امریکا بیشتر شده است. در نتیجه، کشورهای بیشتری به جای ارسال مستقیم تسلیحات، به تزریق منابع مالی به صنعت دفاعی اوکراین روی آورده‌اند، چراکه این روش سریع‌تر به نظر می‌رسد؛ به‌ویژه با توجه به اینکه ذخایر تسلیحاتی اروپا پس از سال‌ها ارسال مداوم سلاح به کی‌یف رو به کاهش گذاشته است.»
در این گزارش همچنین تأکید شده که اروپا در توانایی خود برای جبران کامل کمک‌های ایالات متحده در صورت قطع کامل حمایت‌های نظامی از سوی واشنگتن تردید دارد.
اوربان: پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا منجر به تداوم درگیری خواهد شد
ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان معتقد است که پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا می‌تواند باعث تداوم درگیری نظامی با روسیه شود. این اظهارات در چارچوب برگزاری همه‌پرسی سراسری درباره پذیرش عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا مطرح شده است.
وی تأکید کرد که بروکسل در حال بررسی عضویت کشوری است که فاقد مرزهای مشخص، اقتصاد باثبات و حاکمیت کامل است. اوربان در صفحه خود در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) نوشت: «و آنها (بروکسل) انتظار دارند که مالیات‌دهندگان اتحادیه اروپا هزینه ارتشی میلیونی را برای دهه‌ها تأمین کنند.»
به عقیده نخست‌وزیر مجارستان، عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا در واقع به این کشور «اختیار تام» برای ادامه بی‌پایان درگیری با روسیه را خواهد داد.
