هم‌زمان با افزایش تنش‌های سیاسی میان طالبان و اسلام‌آباد، طالبان در تلاش است تا راه‌های بدیل تجاری را برای افغانستان با کشورهای منطقه جستجو کند.
شماری از آگاهان اقتصادی بر این باورند که هرچند گذرگاه‌های مرزی افغانستان با پاکستان در گذشته ستون فقرات صادرات کشور به شمار می‌رفتند، اما با تداوم بی‌ثباتی سیاسی، یافتن مسیرهای جایگزین تجاری یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است.
محمد شبیر بشیری، آگاه اقتصادی، در گفت‌وگو با تلویزیون معمار می گوید که استفاده از بنادر جنوبی ایران مانند چابهار و بندرعباس می‌تواند به عنوان دهلیز جدید و مؤثر برای تجارت منطقه‌ای افغانستان مورد استفاده قرار گیرد.او افزود: «اگر پاکستان همچنان از سیاست‌های محدودکننده استفاده کند، منطقی‌ترین گزینه برای افغانستان، تقویت روابط تجاری با جمهوری اسلامی ایران و کشورهای آسیای میانه خواهد بود.»
به باور کارشناسان، تداوم وابستگی افغانستان به مرزهای شرقی به‌ویژه گذرگاه‌های تورخم و چمن، کشور را در برابر فشارهای سیاسی و اقتصادی آسیب‌پذیر نگه می‌دارد. در مقابل، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل و تقویت روابط ترانزیتی با ایران، هند و آسیای میانه می‌تواند زمینه‌ساز پایداری اقتصادی در بلندمدت باشد.
در حالی‌که طالبان تلاش دارند وابستگی به پاکستان را کاهش دهند، ناظران می‌گویند تحقق این هدف نیازمند سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، هماهنگی دیپلماتیک و جذب اعتماد کشورهای منطقه خواهد بود.
